D’Angelo – Black Messiah

Albumgegevens

Beoordeling

Recensie

D’Angelo

Plotseling was hij daar: de opvolger van Voodoo, het geniale album van D’Angelo uit begin 2000. Dit album kon alleen maar tegenvallen. Voodoo had inmiddels een legendarische status en de verwachtingen voor de opvolger werden, gedurende de 15 voorgaande jaren, torenhoog.

Tijdens de, net zo plotseling aangekondigde, concerten in 2012 (in Paradiso) speelde D’Angelo al wat nummers van zijn nieuwe album: Really Love, het Prince-achtige The Charade en het extreem funky Sugah Daddy. Geen slechte introductie! Maar waar was het album? Volgens vertrouweling Questlove was dat 97% done. Geen album. Een jaar later was dat 99%. Nog steeds geen album. Ook in 2014 geen enkele indicatie. En toen op 12 december: het nieuwe album Black Messiah kwam nu definitief en wel binnen twee dagen zou het beschikbaar komen. Eerst alleen digitaal, daarna gevolgd door een fysieke release begin 2015!

Black Messiah?

Tijdens een luistersessie in New York werd een pamflet uitgedeeld met de teksten van het album, en een introductie, waarin D’Angelo het besluit, het album Black Messiah te noemen, toelicht:

Black Messiah is a hell of a name for an album. It can be easily misunderstood. Many will think it’s about religion. Some will jump to the conclusion that I’m calling myself a Black Messiah. For me, the title is about all of us. It’s about the world. It’s about an idea we can all aspire to. We should all aspire to be a Black Messiah.

It’s about people rising up in Ferguson and in Egypt and in Occupy Wall Street and in every place where a community has had enough and decides to make change happen. It’s not about praising one charismatic leader but celebrating thousands of them.
Not every song on this album is politically charged (though many are), but calling this album Black Messiah creates a landscape where these songs can live to the fullest. Black Messiah is not one man. It’s a feeling that, collectively, we are all that leader.

Nummer voor nummer

Op 15 december heb ik het album, dat wordt toegeschreven aan D’Angelo And The Vanguard, gekocht via Apple’s iTunes.

D’Angelo – Black Messiah

Het album opent direct fenomenaal met Ain’t That Easy. De wijze waarop de zang rondom het ritme en gitaren heen wordt geweven, net achter de beat, waardoor het steeds lijkt dat er ‘iets’ te laat (of te vroeg) inkomt, werkt vervreemdend én verslavend. Het maakt dat het nummer geen seconde verveelt. Hierna 1,000 Deaths, dat geheel door D’Angelo zelf is ingespeeld (waar hebben we dat eerder gehoord?). Net als het geval is met Voodoo, als je oppervlakkig luistert, lijkt het nummer tamelijk monotoon. Met een koptelefoon op hoor je de gelaagdheid van het nummer. De overwegende klacht na het uitkomen van het album was dat de zang nauwelijks hoorbaar (oncijferbaar) was. Dat klopt slechts ten dele. Persoonlijk vind ik dat geen enkel probleem. De zanglijnen zijn allemaal even mooi. Prachtig nummer.

The Charade: volgens ingewijden rond D’Angelo wilde hij het album versneld uitbrengen, vanwege de rellen in Ferguson. Deze rellen onstonden naar aanleiding van de moord op een jonge zwarte man door een blanke politieman en het besluit de politieman niet te vervolgen. Hij wilde het Black Lives Matter momentum vangen met zijn release. Dit nummer was lang voordat de beweging startte geschreven en opgenomen, maar leek perfect te passen bij de huidige problematiek:
All we wanted was a chance to talk / ‘Stead we only got outlined in chalk
Feet have bled a million miles we’ve walked / Revealing at the end of the day, the charade

Hierna tijd voor een feestje: Sugah Daddy. En wat een feestje is dit! Zo funky heb ik het in geen tijden gehoord. Prachtig! Really Love volgt, een prachtige ballad met een schitterend (akoestische) gitaar intro.

(Vinyl)Kant A zit erop. Zo! Dit is behoorlijk indrukwekkend.

We vervolgen Black Messiah met Back to the Future (Part I). Funky met een heerlijke piano ‘hook’ door het nummer heen. Dan Till It’s Done, een prachtig jazzy nummer, waarin ook de ritmiek vervreemdend werkt. De manier waarop alles (muziek en zang) door elkaar heen loopt en op hetzelfde punt uitkomt is indrukwekkend! Prayer. Tja, wat hier gebeurt is moeilijk te beschrijven. Het nummer klopt niet, maar toch weer wel. Hoogtepunt van het album, dat al zo goed is. Gevolgd door wederom een jazzy nummer, met weer heerlijk drumwerk: Betray My Heart. Het hieropvolgende The Door valt wat tegen, het gefluit is niet mijn ding. De reprise Back to the Future (Part II) is weer van het niveau van de rest van het album. Ballad Another Life is de afsluiter, wederom een ritmisch wonder, van dit, na een paar luisterbeurten al klassiek geachte, album.

Analyse

D’Angelo live

Wat maakt dit album zo goed? Het veelvuldig geprezen Voodoo zette de (muziek)wereld destijds op zijn kop. De daaropvolgende tour nog meer. Borduurt D’Angelo voort op dat succes? Nee, zeker niet. De vibe is geheel anders. De jam-achtige sfeer van Voodoo ontbreekt op Black Messiah, de teksten zijn soms moeilijk te volgen, D’Angelo’s stem is veelvuldig achter in de mix geplaatst. Wat is het dan toch dat dit album zo extreem goed maakt? Het zijn toch de nummers die het ‘m doen. Met uitzondering van The Door zijn het allemaal absolute top nummers. De problemen die D’Angelo de afgelopen 15 jaar hebben achtervolgd, hebben op geen enkele wijze zijn muzikale zeggingskracht ondermijnd.

Zoals regelmatig aangestipt hierboven, is de ritmiek op het album indrukwekkend en de wijze waarop alles uit elkaar lijkt te vallen, maar dat niet doet, maakt de muziek spannend en anders. Het is, elke keer weer, een ervaring dit album te luisteren.

Kerstvakantie

Vier dagen na de release was het Kerstvakantie, dus ik had alle tijd om te luisteren. Ik werd ziek, behoorlijk ziek (zo ziek dat ik stopte met roken; nog steeds niet gerookt…). Het resultaat was ook dat ik bijna twee weken lang in bed heb gelegen. Tijdens de wakkere periodes, die gaandeweg de vakantie gelukkig steeds langer werden, steeds weer Black Messiah. Na de vakantie voelde ik me weer prima, was gestopt met roken én was ik een meesterwerk rijker, die ik bovendien van begin tot eind al uit mijn hoofd kende. Hoe zei Johan Cruijff dat ook al weer? Elk nadeel heb zijn voordeel…

Live

D’Angelo Spotify Sessions

Op 2 en 3 maart 2015 stond D’Angelo in Paradiso met zijn The Second Coming Tour, ter ondersteuning van het album. Hij startte veel te laat, maar na twee noten al was Paradiso om. Hij startte met (een uitgeklede versie van) Prayer. Prachtig was het. De hele avond door bleef het prachtig. Zijn band was fenomenaal. D’Angelo had het naar zijn zin en Paradiso stond op zijn kop. Untitled (How Does It Feel) was de prachtige (en emotionele) afsluiter van het concert van het jaar, en voor mij een van de beste concerten die ik ooit bijwoonde (zie Concerten, top 50).

Medio mei 2015 verscheen Spotify Sessions via de online streaming dienst Spotify. Tijdens deze live sessie doet D’Angelo een aantal Black Messiah nummers, een Voodoo nummer en de Prince-cover She’s Always In My Hair.

Ter afsluiting

Het laatst uitgebracht meesterwerk dat ik ken, dit Black Messiah. Ongelooflijk dat het D’Angelo is gelukt om de verwachtingen na Voodoo niet alleen in te lossen, maar te overtreffen. Critici en liefhebbers hebben beiden 15 jaar de tijd gehad om de verwachtingen tot astronomische hoogten op te stuwen, wat ook is gebeurd, en er dan als winnaar uit naar voren komen, mag een klein wonder worden genoemd.

Ken je het album? Wat vind jij ervan? Net zo goed als ik? Net zo goed als Voodoo? Of vond je dat album niks en de nieuwe ook niet?
Laat het weten; laat een reactie achter. Dat wordt enorm gewaardeerd!