Devo – 1980 (vlnr Bob Casale, Bob Mothersbaugh, Mark Mothersbaugh, Alan Myers, Gerald Casale)
Freedom of choice is what you’ve got
Freedom from choice is what you want© Devo, 1980
Inleiding
Begin 1981 kocht ik Freedom Of Choice van Devo. Ik heb geen flauw idee meer waarom of hoe ik er op kwam, maar ik ben blij dat ik het deed. Ik luister nog regelmatig naar dit album en heb nog steeds een liefde voor de band.
Devo
Devo – Eerste 2 albums
Zoals ook in het verhaal over de waanzinnige Satisfaction cover staat, kreeg Devo, op aanraden van David Bowie en Iggy Pop, in 1978 een contract aangeboden bij Warner Bros. Het debuutalbum Q: Are We Not Men? A: We Are Devo! werd geproduceerd door Brian Eno en bevatte ook heropnamen van hun eerdere, op hun eigen label Booji Boy uitgebrachte, singles Mongoloid en (I Can’t Get No) Satisfaction. Op 14 oktober 1978 kreeg de band hun eerste nationale aandacht toen ze in het satirische avondprogramma Saturday Night Live twee nummer live vertolkten.
In 1979 werd het tweede album Duty Now For The Future uitgebracht, waarop de band meer de richting van de elektronica opging. Helaas werd het tweede album commercieel en artistiek beschouwd als een mislukking. In datzelfde jaar kreeg Devo hun tweede nationale televisie optreden in Don Kirshner’s Rock Concert, waar vier nummers werden getoond, die eerder live waren opgenomen in Japan.
Ondertussen was Devo nog steeds in de weer met hun concept van ‘de-evolution’ (waar de bandnaam op gebaseerd is): in plaats van opvolgende evolutie, is de mensheid in werkelijkheid in regressie, wat aantoonbaar kan worden gemaakt aan het disfunctionele kuddegedrag in de Amerikaanse samenleving.
In 1979 werd Devo actief in de parodie religie Church Of The SubGenius, een hilarische sekte die met name het christendom op de hak neemt. Tijdens live optredens trad Devo soms ook aan als support act, de christelijke soft rock band Dove (The Band Of Love). In 1980 waren ze als Dove te zien in de film Pray TV, een satirische blik op het fenomeen ’televangelism’ dat in Amerika veel aan invloed won.
Gewoon omdat het grappig is, heb ik eens onderzocht wat de Church Of The Subgenius is. Er is een website en een handboek. Klik op de onderstaande regel om een deel van het handboek te lezen.
Het uiterlijk van de band viel op. Zoals ook in de (I Can’t Get No) Satisfaction video te zien is, waar de band zich kleedde in gele vuilniszakken, had de band een ‘eigen’ manier voor kleding en imago. De band werd omarmd door zogenaamde nerds en koketteerde daar ook duidelijk mee. Hun fans werden spudboys (afgekort ‘spuds’) genoemd, wat in zichzelf ook weer ironisch is bedoeld, omdat de term ‘spudboy’ in nummers wordt gebruikt als een verwijzing naar zich aanpassende ‘devolvers’ (zij die ‘de-evolution’ vertegenwoordigen).
Bent u er nog? Dit alles zorgde er overigens ook voor dat de band, zeker door de pers, niet serieus genomen werd. Was de band een grap of serieus, was het een pop band of een kunstzinnige underground band, waren ze subversief of juist heel glad en mainstream pop? De band zelf was bloedserieus als het op hun muziek aankwam, evenals over de theorie rondom ‘de-evolution’.
Devo – 1980
Op weg naar Freedom Of Choice
De teleurstelling over Duty Now For The Future bij Warner Bros. en de band zelf zorgde er bijna voor dat de band stopte. Er moest iets gebeuren. Toen de bakens moesten worden verzet richting album nummer drie en de richting bepaald moest worden, kwamen de leden steeds uit op R&B. Ze waren allen gek van de vroegere Motown, Bootsy Collins en de relatief nieuwe artiest Prince. Ook werd het geluid van de Moog synthesizer bas gewaardeerd. De eerste beslissing die werd genomen was dat de reguliere bas zou worden vervangen door de Moog. Tevens werd gekozen om een robotachtig geluid en thema te introduceren.
Het enthousiasme keerde gelukkig snel weer terug. De werkwijze die de band altijd had gehad, samen spelen en spelen en schaven aan de nummers tot ze goed waren, hielp de band ook nu weer. Het geloof was terug, de resultaten waren ernaar. Nieuwe, frisse, opwindende muziek, sterk geënt op elektronica, maar wel met analoge instrumenten als drums en gitaar. Maar wie moest het album gaan produceren? De band flirtte met het idee dit zelf te gaan doen.
Toen iemand Robert Margouleff voorstelde, zag de band daar wel wat in. Margouleff was een gerespecteerde producer en was in het begin van de jaren (19)70 medeverantwoordelijk geweest voor de transitie van Little Stevie Wonder naar het vernieuwende funk wonderkind, dat met albums als Music Of My Mind, Innervisions en Talking Book de zwarte muziek voorzag van een geniaal en opwindend nieuw geluid. Margouleff had samen met Malcolm Cecil de enorme analoge synthesizer TONTO (The Original New Timbral Orchestra) ontwikkeld, dat voor het typerende nieuwe geluid zorgde op de bewuste Stevie Wonder albums.
De nieuwe partners klikten prima. Margouleff hield de band gefocust en zorgde ervoor dat de geluiden die de band wilde ook daadwerkelijk op de opnamen tapes terecht kwam. Los daarvan leerde hij de band veel over geluid, opnamen en studio techniek, die de band later allemaal zelf zou toepassen.
Natuurlijk zou Devo Devo niet zijn, als er geen nieuw imago werd geïntroduceerd. De band tooide zichzelf met rode hoeden, ‘energy dome hats’ genoemd, waarmee de ‘robots’ zichzelf konden opladen. Een iconische, herkenbare look, die tot de dag van vandaag Devo vertegenwoordigt.
Devo – Freedom Of Choice
Freedom Of Choice
Op 16 mei 1980 werd het derde Devo album Freedom Of Choice uitgebracht. Het album bevatte met Whip It een grote hit en zou, samen met de opvallende video, zorgdragen voor grote verkoopcijfers voor het album.
Het album heeft maar liefst 12 nummer en duurt iets meer dan 32 minuten. Maar twee nummers gaan over de drie minuten grens heen. Ook al werd de band elektronischer en funkier, de punk/new-wave ethos die de eerste twee album had gedomineerd werd niet losgelaten op Freedom Of Choice.
Devo – Freedom Of Choice – Hoes achterkant
Nummer voor nummer
Het album opent met het fantastische Girl U Want, een prachtig popliedje dat over de liefde lijkt te gaan, maar naar echte Devo maatstaven wordt hier een meisje gebruikt als metafoor voor alles wat de mens niet kan krijgen, maar wel wil. Consumerisme als een symptoom van ‘de-evolution’. It’s Not Right is een lekker uptempo rockend nummer, dat wordt voortgedreven door een synthesizer bas. Liefdesverdriet met een knipoog (“I love you darlin’ it’s a cryin’ shame / The way you run around like you’re in a big game / I’m so unhappy I could cry every time I think about you / Boo hoo”).
En dan Whip It, een synthpop klassieker met een swingend ritme, staccato gitaar, weer de synthesizer bas en een pakkend refrein (“When a problem comes along / You must whip it / When something’s going wrong / You must whip it”). Een grote hit voor de band en een nummer dat op het laatste moment werd toegevoegd aan het album.
Direct daaropvolgend alweer zo’n pakkend liedje, Snowball, dat gaat over het vriendinnetje van een van de bandleden die een sneeuwbal een heuvel wil oprollen. De sneeuwbal wordt te groot en rolt naar beneden, elke keer weer. De vergelijking wordt gemaakt met de liefde, hopen dat het iets is of wordt, tegen beter weten in.
Ton O’ Luv bevat een stuk tekst die opvalt, “When woman takes a back seat to man / She has to tell him where to go if she can / And she decides / To wear his ring”. Is dit toch ook weer een referentie naar ‘de-evolution’? Is dit een feministisch standpunt? Hoe is het mogelijk dat iemand die verwacht wordt toestemming te krijgen te doen wat zij zelf wil, vrijwillig kiest voor een huwelijk?
Als dat het thema is, sluit het prima aan op het titelnummer Freedom Of Choice, dat de originele A kant afsluit. Het nummer gaat over het feit dat mensen hun keuzevrijheid moeten gebruiken (“I’ll say it again, in the land of the free / Use your freedom of choice / Freedom of choice”), maar dat eigenlijk liever niet willen. Ze willen liever dat de keuze voor hun worden gemaakt, in plaats van zelf na te denken (“Freedom of choice / Is what you got / Freedom Of Choice / Is what you want”). Het ultieme ‘de-evolution’ nummer en daarmee één van de belangrijkste nummers uit het oeuvre van Devo.
We loved that song very much when we were creating it. It was about how people were throwing away their freedom of choice into meaningless choices like between Pepsi and Coke, or pink fur shoes or blue suede shoes. Just mindless consumerism, they’d rather not be free, they’d rather be told what to do, because that’s what appeared to us was the case, especially in the Reagan years. That was a very Devo position – Freedom Of Choice is what you’ve got, Freedom From Choice is what you want.
Jerry Casale
Devo – Freedom Of Choice – Poster
Plaatkant B opent met Gates Of Steel, alweer een nummer dat ingaat op het Devo thema. Er wordt gerefereerd aan het boek The beginning was the end van Oscar Kiss Maerth, een vertelling over hoe de mens onder andere via kannibalisme ontstond. Cold War klinkt kouder en afstandelijker dan de andere nummers. De tekst “I heard it said that all is fair / In love and war so what’s life for” is niet echt vrolijk stemmend.
Het volgende Don’t You Know is een liefdesliedje dat gaat over sex, of gaat “I got a rocket in my pocket / I don’t know what to do” over het gevaar van een nucleaire oorlog? That’s Pep! klinkt vrolijk en laat bij mij altijd een soort Stepford Wives gevoel achter, achter alle vrolijkheid gaat een diepe tragedie schuil, maar wellicht wil ik dat er in zien.
Mr. B’s Ballroom had niet misstaan op Ultravox’ Vienna. Het afsluitende Planet Earth lijkt geschreven te zijn vanuit het oogpunt van een alien op aarde, die alle tegenstellingen in emotie, dromen en gewoonten becommentarieert.
Reacties
De reacties op het album waren gemixed. Een aantal, zoals van Rolling Stone en Lester Bangs, waren uitgesproken negatief. Maar het album werd een groot succes, zeker voor Devo. Het album bereikte de 22e plaats in de Billboard Pop Albums hitlijst. Whip It werd verhoudingsgewijs een nog groter succes.
Inmiddels wordt er anders tegen het album aangekeken. Devo was zijn tijd ver vooruit toen ze Freedom Of Choice uitbrachten. De combinatie van elektronica, new wave, korte nummers en popgevoel was niet eerder vertoond op een zo ingenieuze wijze.
We thought Freedom of Choice was our funk album. That’s as funky as Devo gets, I guess.
Mark Mothersbaugh
Devo – Freedom Of Choice – Singles
Singles
Er werden drie singles uitgebracht van Freedom Of Choice:
- Girl U Want
(uitgebracht op 24 april 1980) - Whip It
(uitgebracht op 13 augustus 1980) - Freedom Of Choice
(uitgebracht op 29 december 1980)
Het succes van met name Whip It werd mede veroorzaakt door de opvallende video. Het was gebaseerd op een verhaal in een issue van Dude magazine uit 1962, waarin de eigenaar van een ranch met een zweep zijn vrouw uitkleedde. De video voedde ook het gerucht dat het nummer over sadomasochisme zou gaan.
Devo – Freedom Of Choice – LP hoes
Nummers
Alle nummers geschreven door Mark Mothersbaugh en Gerald Casale, tenzij anders aangegeven.
- Girl U Want
- It’s Not Right (geschreven door Mark Mothersbaugh)
- Whip It
- Snowball
- Ton O’ Luv (geschreven door Gerald Casale)
- Freedom Of Choice
- Gates Of Steel (geschreven door Gerald Casale, Mark Mothersbaugh, Sue Schmidt en Debbie Smith)
- Cold War (geschreven door Bob Mothersbaugh en Gerald Casale)
- Don’t You Know (geschreven door Mark Mothersbaugh)
- That’s Pep! (geschreven door Mark Mothersbaugh)
- Mr. B’s Ballroom (geschreven door Mark Mothersbaugh)
- Planet Earth (geschreven door Gerald Casale)
Muzikanten
- Mark Mothersbaugh – zang, achtergrondzang, keyboards, gitaar
- Gerald Casale – zang, achtergrondzang, bas, keyboards
- Bob Casale – gitaar, keyboards, achtergrondzang
- Bob Mothersbaugh – gitaar, achtergrondzang
- Alan Myers – drums, gitaar op Freedom Of Choice
Freedom Of Choice Tour
Devo – DEV-O Live – Rolling Stone Reclame 14-05-1981
De Freedom Of Choice Tour startte al voordat het album uitkwam in Japan, op 8 mei 1980, en liep door toe en met 25 augustus 1980. Het was de meest ambitieuze tour tot dan toe. Het podium werd verlicht door industriële muren en torens met flikkerlicht. De band droeg haar rode ‘energy dome hats’ en droeg een aantal verschillende kostuums tijdens de concerten.
Tijdens de tour werden ook meerdere opnamen gemaakt die later uit zouden worden gebracht, ofwel op LP (alleen in promo vorm), EP (onder de titel DEV-O Live, zie verder) of als Devo Live 1980 in 2005, op DVD.
DEV-O Live
Ongeveer vier maanden na de uitgave van Freedom Of Choice perste Warner Bros. een promotie album, bedoeld voor radio stations, met opnamen ven het concert dat Devo op 16 augustus 1980 had gegeven in The Fox Warfield Theater in San Fransisco. Prachtige, bijna complete, opnamen van een topconcert van de band.
In november 1980 werd een EP versie met vier nummers gemaakt, ook voor radio stations. Het leidde uiteindelijk tot een commerciële uitgave op 25 maart 1981: DEV-O Live.
De nummers op de EP:
- Freedom Of Choice Theme Song
- Whip It
- Girl U Want
- Gates Of Steel
- Be Stiff
- Planet Earth
In 1999 bracht Rhino Records de originele radio promo uit onder de naam DEV-O Live. Ik bestelde het destijds rechtstreeks bij Rhino. Een prachtige uitgave, die naast de bovenstaande EP bestond uit:
Devo – DEV-O Live
- Freedom Of Choice Theme Song
- Whip It
- Snowball
- It’s Not Right
- Girl U Want
- Planet Earth
- S.I.B. (Swelling Itching Brain)
- Secret Agent Man
- Blockhead
- Uncontrollable Urge
- Mongoloid
- Be Stiff
- Gates Of Steel
- Smart Patrol/Mr. DNA
- Gut Feeling/(Slap Your Mammy)
- Come Back Jonee
Devo – Freedom Of Choice – Instore signing
Interview
Toen ik onderzoek deed voor dit album kwam ik gedeelten uit een interview tegen op de site Dangerous Minds. Voor het tijdsbeeld neem ik het hierbij op.
But this didn’t stop the band from trying to enlighten the public and their fans about what made them tick. This brings us to the point of this post—a fantastic interview with both Mark Mothersbaugh and drummer Alan Myers published in Record Review magazine in December of 1980.
(politics in 1980)
Q: Is there political significance behind the title of (the album) Freedom of Choice?
Alan Myers: Yes, there is. The significance is that people are being asked to use their freedom of choice in the presidential election. But it’s really ludicrous. It’s like a non-choice.
Q: Will you be voting in November?
Mark Mothersbaugh: We might be voting for Ronald McDonald. We’re going to put on blindfolds and just walk in, waving our arms.
Q: Do you find that your concepts keep proving themselves?
Mark Mothersbaugh: Yeah, look at the Republican Convention.
Alan Myers: It’s really true, though. Every time we come to New York, it’s filthier than the last time we were here.
Q: On the subject of nuclear power, if you were asked to do a benefit like the MUSE (the Musicians United for Safe Energy formed in 1979) shows which were filmed for No Nukes, would you do it?
Mark Mothersbaugh: I would do a pro-everybody that has anything to do with the nuclear power plant, as far as corporate structure and the people that govern it, being made to live within one mile of the nuclear site benefit. If they can get all those smart missiles together and they can’t even make nuclear power plants… that’s the worst end of capitalistic values. It’s perverse.
(groupies)
Q: Does DEVO have groupies?
Mark Mothersbaugh: I don’t think you can call them groupies. If you mean do we have fans…
Q: No, regular groupies.
Mark Mothersbaugh: The kind of girls that are interested in DEVO and that we are interested in, are not your typical girls who take drugs and get as much out of you as they can and trade it in for a suck.
(understanding “their potato”)
Alan Myers: A few people do, though.
Mark Mothersbaugh: We’re misunderstood, that’s true. But we’re holding on, and we keep restarting the case.
Alan Myers: We keep trying to say things in more common terms. We always thought we spoke in common terms, but people think…
Mark Mothersbaugh: that we’re too bizarre and oblique.
Alan Myers: In their private conversations and things, people are capable of applying irony and interpreting things. But once you become a mass object of investigation, then people don’t take things past the first level of comprehension. So we’re learning how to communicate exactly what we want to say.
(future of Booji Boy)
Mark Mothersbaugh: Probably future mutations.
Alan Myers: Marriage, family. Nine-to-five job.
Na Freedom Of Choice
Devo – Freedom Of Choice – Gouden plaat
In 1981 werd het volgende Devo album New Traditionalists uitgebracht. Een nieuwe look hoorde daar ook bij. In 1982 volgde Oh No! It’s Devo, twee jaar later gevolgd door het slecht ontvangen Shout. Het contract met de band werd door Warner Bros. niet verlengd, dus de band zat zonder platenmaatschappij. Niet lang daarna vertrok drummer Alan Myers, omdat hij creatief gezien geen toekomst meer zag.
In 1988 bracht de band, met nieuwe drummer David Kendrick, Total Devo uit op Enigma Records. Dit album werd ook slecht ontvangen. In 1990 werd Smooth Noodle Maps uitgebracht. Wederom een commerciële en artistieke flop. De daarop volgende tour werd afgebroken vanwege slechte kaartverkopen en het bankroet van Enigma Records (die de tour financierde). In maart 1991 ontstond er ruzie en werd het (voorlopig) laatste concert gespeeld.
In januari 1996 speelde Devo een reünie concert en speelde daarna op de Lollapalooza tour. Devo speelde regelmatig in de volgende jaren en veel van hun albums werden opnieuw uitgebracht, vaak met extra materiaal. In december 2007 werd de eerste nieuwe single sinds 1990 uitgebracht, Watch Us Work It. In 2009 debuteerde de band drie nieuwe nummers live, wat de aanzet was voor een heus nieuw Devo album, Something For Everybody, dat in juni 2010 werd uitgebracht.
Op 24 juni 2013 overleed voormalig drummer Alan Myers op slechts 58 jarige leeftijd aan maagkanker, gevolgd door het plotselinge overlijden van Bob Casale op 17 februari 2014. Hij werd 61.
De (voorlopig?) laatste optredens van de band stammen uit 2018. In datzelfde jaar werd Devo genomineerd voor opname in de Rock and Roll Hall of Fame, maar werd niet verkozen.
Ter afsluiting
De band zou het succes van Freedom Of Choice nooit evenaren. Wat vind jij van Freedom Of Choice en Devo? Laat het weten!
Video/Spotify
Bij dit verhaal is een video opgenomen. Klik op de volgende link om deze te zien: Video: Devo’s derde (en beste?) album, Freedom Of Choice. De A Pop Life afspeellijst op Spotify is ook aangepast.
