In 1978 debuteert Steel Pulse met het indrukwekkende Handsworth Revolution

Steel Pulse mei 1978 (vlnr: Ronnie McQueen, Alphonso Martin, Basil Gabbidon, Steve Nisbett, David Hinds, Michael Riley, Selwyn Brown)

Inleiding

In 1978 bracht de Engelse reggae band Steel Pulse hun inmiddels klassieke debuutalbum Handsworth Revolution uit. Een paar jaar na de uitgave had ik het album in huis en het komt sindsdien regelmatig voorbij.

Steel Pulse

Het debuut van The Wailers op Island Records dat in 1973 uitkwam heeft velen geïnspireerd. Zo ook Basil Gabbidon en David Hinds, voor wie Catch A Fire een eye-opener was. In 1975 richtten ze de groep Steel Pulse op. Begin 1976 debuteerden ze met de single Kibudu – Mansatta – Abuku, die ze in eigen beheer uitbrachten. Datzelfde jaar wonnen ze een talentenjacht, waardoor ze in aanraking kwamen met Dennis Bovell van de Engelse groep Matumbi. Ze mochten een nummer opnemen met Bovell, hiervoor koos de groep het nieuwe nummer Handsworth Revolution (voor meer over Dennis Bovell, zie het artikel over Linton Kwesi Johnson’s Bass Culture).

Steel Pulse live 1976

Bovell was eigenaar een management bedrijf, genaamd TJM, waar de groep tekende en dat ervoor zorgde dat de groep in Londen de single Nyah Luv kon opnemen, die geproduceerd werd door Bovell en in september 1977 werd uitgebracht.

Het geloof in Rastafari beperkte de band in hun live optredens, dus week de band uit naar punk zalen. De (Engelse) punk omarmde reggae, met name vanwege het gedeelde revolutionaire gevoel. Door Steel Pulse’ betrokkenheid bij Rock Against Racism kwamen ze in contact met Burning Spear. Door zijn voorprogramma te verzorgen vielen ze op bij Island Records, het label dat veel reggae uitbracht van acts als Bob Marley, Black Uhuru, Third World en Aswad.

Na het tekenen van een contract verscheen in maart 1978 de eerste single voor Island, het anti-racisme nummer Ku Klux Klan, dat de groep live vertolkte in de typerende witte pakken van de racistische Amerikaanse organisatie.

De single viel bij alle betrokkenen goed, dus Island koppelde Karl Pitterson, die eerder had gewerkt met Bob Marley, Peter Tosh en Bunny Wailer, aan Steel Pulse. Een meesterzet, het klikte. Het maakte Steel Pulse een nog betere band dan ze al waren.

Steel Pulse – Handsworth Revolution

Handsworth Revolution

In de eerste helft van juli werd het debuutalbum van Steel Pulse uitgebracht: Handsworth Revolution, een indrukwekkende verzameling reggae nummers, die de Engelse reggae een paar niveaus omhoog hielp. Steel Pulse en Pitterson hadden een nieuwe standaard gecreëerd.

Het album werd enthousiast onthaald door de pers. De invloedrijke BBC radio DJ John Peel besteedde op 14 juli 1978 veel aandacht aan het album en draaide verschillende nummers in zijn radioprogramma. Steel Pulse stond in de aandacht en dat leverde prachtige verkoopcijfers op voor het album.

Al voor de uitgave van het album werd de band opgemerkt door het grote idool Bob Marley. Ze werden gevraagd het voorprogramma te verzorgen voor de Bob Marley & The Wailers Kaya tour in Europa (Stafford, Parijs, Ibiza, Rotterdam, Amsterdam en Brussel).

Basil Gabbidon:

It was a dream. We’d just finished the album and we had to pay a few thousand to get on the tour. It was absolutely brilliant. I’ve always been a focused person so I didn’t take in the glamour aspect. When we played at Bingley Hall it was amazing. My other memories were the crowd roar in Paris, the lighters in the audience and that the weed was incredibly strong.

David Hinds:

We learned a lot of discipline on that tour that rubbed off – rehearsal, execution on stage, how to tour, stability. That’s when the doors really started to open for us. It has always been one of the most memorable moments of my career. To play as part of that package exposed Steel Pulse to audiences that literally were in awe of our message. Of course, being formally introduced through Bob Marley helped us tremendously. Playing for audiences, especially those in Paris who saw the force of Steel Pulse and the force of Bob Marley play on the same bill, enabled us to sell out shows every time since then.

Steel Pulse – Handsworth Revolution – Reclame

Logo / Hoes / Titel

Het fameuze Steel Pulse logo, dat de band gebruikt sinds de Ku Klux Klan single, staat op naam van Martin Fuller. Hij ontwierp het voor een zilveren hangertje voor één van de bandleden. De band was zo enthousiast dat ze meerdere metalen badges lieten maken en het gebruikte op hun hoezen. Fuller: “I was very pleased with it at the time, and so were the band. I don’t recall any cash changing hands but I did get a credit on the album!”.

Het basisidee voor de tekening op het album is afkomstig van Basil Gabbidon, die het naar eigen zeggen initieel wat ‘kunstiger’ had ontworpen. Via Island kwam de tekening terecht bij een organisatie die hoezen had ontworpen voor Burning Spear, Augusto Pablo en Barrington Levy en vele punk bands. De tekening werd afgemaakt door Andrew Aloof. De hoes toont dat de natuur alles overwint, ook alle zaken die wij als modern beschouwen.

Steel Pulse – Handsworth Revolution – Muurschildering

N.B.:
Ter viering van de 40e verjaardag van het Handsworth Revolution album, werd op 13 oktober 2018 werd een muurschildering van de hoes onthuld bij het Handsworth Wellbeing Center in Birmingham.

De keuze om een klaphoes te gebruiken werd ingegeven door de voorbeelden van Third World en prog rock albums van onder andere Pink Floyd. De groep zag het als een perfecte kans hun teksten af te drukken.

Volgens overlevering viel de titel Handsworth Revolution niet al te goed bij Island baas Blackwell. Het is opgedragen aan de bewoners van Handsworth, een achterbuurt van Birmingham, waar de groepsleden vandaan kwamen.

Steel Pulse – Handsworth Revolution – Tekening achterkant hoes

Recensie

Ik kocht het album eind 1981/begin 1982 en was er weg van. Ik weet het niet meer precies, maar ik had het album gehoord bij een aantal reggae fans, die me eerder in aanraking hadden gebracht met artiesten en bands als Linton Kwesi Johnson, Aswad en Eek-A-Mouse.

Nog steeds luister ik het album regelmatig. Voor een debuut album is het buitenaards goed, feitelijk een definitief statement van een nog jonge reggae band. De boodschap van het album is daadwerkelijk revolutionair. Kom in opstand tegen ongelijkheid, discriminatie en onrecht.

De boodschap is oprecht en doorvoeld, geplaatst bovenop lome roots reggae ritmes. Hoewel de muziek uit Engeland komt, is het album een volwaardig reggae album dat van grote invloed is gebleken, zeker op de Engelse reggae. Sterker nog, reggae uit Engeland kan net zo goed en veelzeggend zijn als de Jamaicaanse.

Er staat geen slecht nummer op Handsworth Revolution, het album klinkt fantastisch en de band is goed op elkaar ingespeeld. Met recht een klassieker in het genre en het album is dan ook van harte aanbevolen!

Steel Pulse – Handsworth Revolution – De singles

Singles

Er zijn drie singles van het album uitgebracht:

• Ku Klux Klan
• Prodigal Son
• Prediction

Steel Pulse – Handsworth Revolution – Klaphoes

Nummers

Alle nummers geschreven door David Hinds, tenzij anders aangegeven.

• Handsworth Revolution
• Bad Man
• Soldiers
• Sound Check
• Prodigal Son (Steel Pulse)
• Ku Klux Klan
• Prediction
• Macka Splaff (Steel Pulse)

Op 23 maart 2015 werd de Deluxe Edition van het album uitgebracht. Deze bevatte maar liefst 22 extra opnamen, waaronder outtakes, dub versies en live opnamen uit de BBC radio shows van John Peel.

Steel Pulse 1978

Muzikanten

• David Hinds – zang, gitaar
• Alphonso Martin – zang, percussie
• Michael Riley – zang, percussie
• Basil Gabbidon – zang, gitaar
• Ronnie McQueen – bas, percussie
• Selwyn Brown – keyboards, zang, percussie
• Steve Nisbett – drums

Steel Pulse – Sound System: The Island Anthology

Na Handsworth Revolution

Aan het einde van 1978 verliet Michael Riley de band onder vijandige omstandigheden. Riley beschuldigde de band van discriminatie tegen hem en zijn Franse vriendin. David Hinds: “He was trying to cramp us by saying we were a prejudiced band and that we were inciting racial hatred”. Basil Gabbidon: “At the time, it ruined the band in Britain. It affected us terribly. People believed what they read, they believed the hype. I don’t think it’s been forgotten to this day.”. Het resultaat was dat Engeland al snel niet meer de belangrijkste markt zou zijn voor Steel Pulse.

De volgende albums Tribute To The Martyrs (1979) en Caught You (1980) waren minder succesvol. Ondanks een tour in het voorprogramma van Peter Tosh was het succes van Steel Pulse, met name in Engeland, voorbij. Punk, en daarmee reggae, was op zijn retour en de ska revival had het reggae momentum overgenomen. Island beëindigde het contract met de groep.

Steel Pulse kwam onder contract te staan bij Elektra en bracht in 1982 het uiterst succesvolle True Democracy uit. Vlak voor de uitgave verliet medeoprichter Gabbidon de groep. In 1984 bracht de groep Earth Crisis uit, in 1985 gevolgd door Babylon The Bandit, wat de groep een Grammy opleverde.

Steel Pulse verkaste naar MCA Records en bracht State Of Emergency uit in 1988, gevolgd door Victims in 1991. In 1992 werd het eerste Steel Pulse live-album, Rastafari Centennial, uitgebracht. Tegen deze tijd bestond de groep bestond nog maar uit 3 basisleden. In 1994 werd Vex uitgebracht.

In 1996 werd de compilatie Rastanthology uitgebracht, een jaar later gevolgd door Rage & Fury, wat de groep weer een Grammy opleverde. In 1997 werd ook de dubbelaar Sound System: The Island Anthology uitgebracht, die de eerste 3 albums van de groep bevatte, aangevuld met zeldzaam materiaal. Een prima overzicht van de vroege Steel Pulse.

In 2004 bracht de groep African Holocaust uit, een terugkeer naar het militante begin van de groep. In 2019 verscheen het (voorlopig) laatste album: Mass Manipulation. In 2023 werkte Steel Pulse mee aan een reggae interpretatie van David Bowie’s Five Years. De groep treedt nog steeds regelmatig op.

Ter afsluiting

Met Handsworth Revolution bracht Steel Pulse direct haar beste album uit, een klassieker in de (Engelse) reggae. Wat is jouw mening? Laat het weten!

Video/Spotify
Bij dit verhaal is een video opgenomen. Klik op de volgende link om deze te zien: Video: In 1978 debuteert Steel Pulse met het indrukwekkende Handsworth Revolution. De A Pop Life afspeellijst op Spotify is ook aangepast.