Introductie
Transformer is het tweede studio album van Lou Reed. Het album werd uitgegeven op 8 november 1972, 45 jaar geleden en werd geproduceerd door David Bowie en Mick Ronson.
Velvet Undergound
In 1964 ontmoetten John Cale en Lou Reed elkaar. Samen met Sterling Morrison en Maureen Tucker werd The Velvet Underground opgericht, één van de meest invloedrijke undergroundgroepen uit de rockgeschiedenis. De band trok de aandacht van Andy Warhol. Reed is Warhol altijd dankbaar gebleven voor zijn mentorschap en de kans die hij bood om bij een veelzijdige, artistieke incrowd te behoren. Maar Reed was niet echt gelukkig met Warhol’s koppeling van Nico aan The Velvet Underground. Toch schreef Reed een aantal nummers voor haar en waren ze (kort) een paar. Het eerste album The Velvet Underground & Nico, dat inmiddels 50 jaar oud is, is een klassieker, ook al verkocht het destijds zeer slecht. Zonder Nico werd White Light/White Heat opgenomen, waarna Reed Cale uit de band werkte. The Velvet Underground nam nog twee albums op met Reed: The Velvet Underground en Loaded. Toen de doorbraak ook met Loaded niet lukte, verliet Reed de band en trok in bij zijn ouders. Hij ging aan het werk als typist op het accountantskantoor van zijn vader.
Lou Reed solo
Een jaar later tekende Reed een contract met RCA en nam in Engeland zijn eerste solo-album, simpelweg Lou Reed genaamd, op met gastmuzikanten van Yes, zoals Rick Wakeman, en leden van Elton John’s band. Het bevatte, opnieuw opgenomen, outtakes van The Velvet Underground. Het album was glad en werd niet opgemerkt; er werden dan ook weinig exemplaren van verkocht.
David Bowie
Net als in het verhaal over Iggy Pop’s Lust For Life, speelt ook hier David Bowie een rol in de carrière van een belangrijk en groot artiest. Bowie was een groot bewonderaar van Lou Reed en met name zijn Velvet Undergound muziek. Hij speelde de nummers White Light/White Heat en I’m Waiting For The Man regelmatig tijdens zijn concerten. De decadentie en seksueel ambigue muziek en imago was van grote invloed op Bowie’s muziek. Toen het Ziggy Stardust fenomeen op het hoogtepunt was, bood Bowie zijn hulp aan aan Lou Reed. Ook al stond Reed’s muziek ver af van de glam muziek en scene van dat moment, het bood hem wel een thuis waar zijn eigen excentrieke onderwerpen prima in pasten.
Geheel in overeenstemming met de tijd flirtte Bowie met biseksualiteit. Voor Reed echter, was het geen flirt. Het was zijn identiteit. In zijn (auto)biografie vertelde hij over de elekctroschocktherapie waar zijn ouders hem naar toe stuurden om hem te “genezen” van zijn homoseksuele neigingen.
Bowie zou het volgende solo-album van Lou Reed samen met Mick Ronson (de gitarist waar Bowie nauw mee samenwerkte) gaan produceren. Praktisch gezien deden Ronson en Reed het meeste werk voor het album, iets waar Reed Ronson altijd dankbaar voor was. Het resulteerde in een boeiend album, dat Reed op de kaart zette. Hij was geen cult-figuur meer, maar een (internationale) ster. Het album zou (gedeeltelijk tot Reed’s spijt) zijn carrière grotendeels bepalen, in ieder geval in de jaren (19)70.
Transformer
Vier van de elf nummers van Transformer waren door Reed geschreven toen hij nog onderdeel uitmaakte van The Velvet Underground. Op het nieuwe album werden de nummers getemporiseerd. New York Telephone Conversation en Goodnight Ladies zijn live gespeeld in de zomer van 1970.
Het geluid op Transformer werd door Bowie en Ronson aangepast, zodat het beter aansloot op de teksten en de onderwerpen van Reed dan op zijn eerste solo-album. De onderwerpen van Reed gingen veel over mensen aan de onderkant van de maatschappij. Hij behandelde deze onderwerpen met inlevingsvermogen en respect. Waarschijnlijk een van de redenen dat de nummers ook vandaag de dag nog overeind blijven, ook al zijn de specifieke onderwerpen, zoals transgenders, drugs, mannelijke prostitutie en orale sex, nu meer taboe dan destijds.
Mick Ronson speelde een grote rol op het album. Hij was co-producer, de belangrijkste muzikant en arrangeur. Reed prijst Ronson uitbundig in de Transformer aflevering van de documentaire serie Classic Albums. Het zegt genoeg dat Transformer is opgenomen in die serie, want veel van de nummers behoren tot het meest bekende werk van Lou Reed. Veel van de nummers zijn bijna evergreens te noemen: Walk On The Wild Side, Perfect Day en Satellite of Love.
Teksten
Andy Warhol bleef een connectie voor Reed. Warhol stelde voor een nummer te schrijven over een gemeen iemand. Toen Reed vroeg wat hij daarmee bedoelde, zei Warhol: “Oh, you know, like I hit you with a flower”. En dus werd Vicious geschreven:
Vicious
You hit me with a flower
You do it every hour
Oh, baby, you’re so vicious© Vicious, Lou Reed, 1972
Samen met Vicious, Satellite Of Love en Perfect Day is Walk On the Wild Side onderdeel van de top 4 nummers van het album. Het nummer vat goed samen waar het album over gaat:
Holly came from Miami F.L.A.
Hitch-hiked her way across the U.S.A.
Plucked her eyebrows on the way
Shaved her legs and then he was a she
She said, hey babe, take a walk on the wild side,
Said, hey honey, take a walk on the wild sideCandy came from out on the island,
In the backroom she was everybody’s darling,
But she never lost her head
Even when she was giving head
She says, hey baby, take a walk on the wild side
Said, hey babe, take a walk on the wild side
And the colored girls goDoo doo doo doo doo doo doo doo doo
© Walk On The Wild Side, Lou Reed, 1972
Begeleid door een iconisch basloopje, subtiel drumwerk, prachtige strijkers en Reed’s onderkoelde voordracht is dit een prachtig tijdsbeeld. Elke couplet bevat verwijzingen naar “superstars” uit Andy Warhol’s New York studio, The Factory:
- “Holly” is gebaseerd op Holly Woodlawn, een transgender actrice. Na problemen met pesten verliet ze haar thuis als 15-jarige. Ze leerde inderdaad haar wenkbrauwen bij te werken tijdens het liften naar New York;
- “Candy” is gebaseerd op Candy Darling, een transgender actrice en onderwerp van een eerder Lou Reed nummer: Candy Says;
- “Little Joe” was de bijnaam van Joe Dallesandro, een acteur die figureerde in de film Flesh uit 1968. Volgens Dallesandro zijn de opmerkingen over hem gebaseerd op het karakter uit de film, niet op hemzelf;
- “Sugar Plum Fairy” is gebaseerd op acteur Joe Campbell, die iemand speelde met die naam in de Warhol-film My Hustler. De naam was een eufemisme voor drug dealer;
- “Jackie” is gebaseerd op Jackie Curtis, acteur. “Speeding” en “crashing” refereren aan drugs(gebruik).
De tekst was vernieuwend en controversieel, omdat er onderwerpen werden aangesneden die destijds niet vaak/nooit werden verteld in rock nummers. Reed: “I always thought it would be kinda fun to introduce people to characters they maybe hadn’t met before, or hadn’t wanted to meet”. Het nummer werd uitgebracht als single. In de VS werd de referentie naar orale sex uit het nummer geknipt. Opvallend is dat dit in Engeland niet werd gedaan. Wellicht was “giving head” een frase die niet als zodanig werd geïnterpreteerd. Ook de term “colored girls” was een issue in de VS. Omdat dit aanvankelijk ook onderdeel was van de gecensureerde versie, verspreidde de platenmaatschappij een versie naar radio-stations, waar ook dat was weggeknipt.
Hoes
De hoesfoto is een foto van Mick Rock. Tijdens het ontwikkelen in zijn donkere kamer, werd de foto per ongeluk overbelicht. Het resultaat beviel en Rock stelde het voor als de foto voor het album. Waarvan akte.
Nummers
Alle nummers geschreven door Lou Reed.
Kant A | Vicious | |
Andy’s Chest | ||
Perfect Day | ||
Hangin’ ‘Round | ||
Walk On The Wild Side | ||
Kant B | Make Up | |
Satellite Of Love | ||
Wagon Wheel | ||
New York Telephone Conversation | ||
I’m So Free | ||
Goodnight Ladies |
Personeel
Lou Reed – lead zang, ritme gitaar
Mick Ronson – lead gitaar, piano, recorder, snaar(instrument) arrangementen
Herbie Flowers – bas, dubbele bas, tuba op Goodnight Ladies en Make Up
John Halsey – drums
Additioneel
David Bowie – keyboards, achtergrondzang, akoestische gitaar op Wagon Wheel en Walk on the Wild Side
Trevor Bolder – trompet
Ronnie Ross – tenor saxofoon op Goodnight Ladies en baritoon saxofoon op Walk on the Wild Side
The Thunder Thighs – achtergrondzang
Barry DeSouza – drums
Ritchie Dharma – drums
Klaus Voormann – bas op Perfect Day, Goodnight Ladies, Satellite of Love en Make Up
Hierna
Lou Reed zou nog vele albums maken in de jaren (19)70, zoals het donkere Berlin (1973), het opwindende live-album Rock ’n Roll Animal (1974) en het uiterst controversiële dubbel-album Metal Machine Music (1975), waarover werd gezegd: “a two-disc set consisting of nothing more than ear-wrecking electronic sludge, guaranteed to clear any room of humans in record time”. Hij bleef regelmatig albums uitbrengen die redelijk tot goed werden ontvangen, maar Reed speelde steeds minder een rol. Totdat hij in 1989 New York uitbracht, dat werd gevolgd door Magic And Loss (1992). In 2011 bracht hij met Metallica het universeel neergesabelde album Lulu. Na een levertransplantatie overleed Lou Reed op 27 oktober 2013, op 71-jarige leeftijd.
Ter afsluiting
Wat vind jij van Transformer? Ook een goed album? Zijn beste? Laat het weten!