Inleiding
Over sommige bands en/of artiesten vind ik het moeilijk schrijven. The Beatles en Jimi Hendrix kunnen anderen, ook in mijn kennissenkring, veel beter dan ik. Joy Division vind ik om een andere manier moeilijk, maar ik kan dat niet precies onder woorden brengen, er is iets wat me tegenhield. Dit jaar, het veertigste herdenkingsjaar van Ian Curtis’ zelfverkozen dood, is het echter onontkoombaar.
Het eerste artikel verscheen eerder deze maand: De eerste postume Joy Division uitgave: Love Will Tear Us Apart.
Mijn liefde voor Joy Division begon pas later, ruim na de zelfmoord van zanger Ian Curtis. Ik had het een en ander al op cassette, maar het eerste wat ik terug kan vinden is dat ik de 12-inch van Love Will Tear Us Apart heb gekregen van mijn beide zussen.
Joy Division
Nadat vrienden Bernard Sumner en Peter Hook op 20 juli 1976 een concert van de Sex Pistols bijwonen, besluiten ze een band te beginnen. Al snel namen ze zanger Ian Curtis aan. Na een aantal drummers werd Stephen Morris aangetrokken. De band had al wat demo’s opgenomen onder de naam Warsaw, toen de band zich begin 1978 hernoemde naar Joy Division.
In april 1978 kwam de band op de radar van muziek producer Tony Wilson en manager Rob Gretton. De laatste bood per direct aan de band te managen. In juni 1978 debuteerde Joy Division met de single An Ideal For Living. Tony Wilson introduceerde de band tijdens hun eerste televisie optreden. Wilson was inmiddels zijn eigen platenlabel begonnen, het fameuze Factory Records. De band sloot een deal met het label en bracht twee nummers uit op de verzamel EP A Factory Sample, de allereerste vinyl uitgave van het label. Aan het einde van 1978 kreeg Ian Curtis zijn eerste ernstige epileptische aanval, waarvoor hij in het ziekenhuis moest worden opgenomen.
Begin 1979 nam de band haar eerste Peel Session op voor het BBC radio programma van de invloedrijke dj John Peel. In april 1979 werd het debuutalbum van de band opgenomen. Martin Hannett produceerde het album en ontwikkelde het specifieke Joy Division/Martin Hannett geluid. Op 15 juni 1979 werd Unknown Pleasures uitgebracht, dat enthousiast werd ontvangen, met name in de pers. Na een paar tv optredens en een tour als voorprogramma, bracht de band de single Transmission uit op 7 oktober 1979.
In januari 1980 werd er getoerd in Europa. In maart werd het tweede album, Closer getiteld, opgenomen. Op 18 maart 1980 werd de single Licht Und Blindheit uitgebracht in Frankrijk. In de maanden april en mei werd de epilepsie van zanger Curtis steeds prominenter en de band trad daardoor weinig op. Op 2 mei 1980 speelde de band hun laatste concert in High Hall in Birmingham. De setlist die avond:
- “NEW ONE” aka Ceremony
- Shadowplay
- A Means To An End
- Passover
- New Dawn Fades
- Twenty Four Hours
- Transmission
- Disorder
- Isolation
- Decades
- Encore:
Digital
N.B.:
Het gehele concert werd in november 1981 uitgebracht als de tweede helft van het dubbelalbum Still.
Ian Curtis
Ian Curtis werd geboren in 1956 en trouwde al op 19 jarige leeftijd met Deborah. In april 1979 kregen ze een dochter. In oktober 1979 ontmoette Curtis de Belgische journalist en muziek promoter Annik Honoré en startte een relatie. Het leverde Curtis een schuldgevoel op richting zijn vrouw en dochter. Begin 1980 maakte Deborah bekend dat ze wilde scheiden.
Eind 1978 kreeg Curtis last van aanvallen, die op 23 januari 1979 officieel werden gediagnosticeerd als zeer zware epilepsie en hij kreeg sterke doses medicatie voorgeschreven. Ondanks de medicatie werd zijn toestand steeds erger. De spanningen van toeren maakten het niet beter. Los van de intensiteit van de optredens, rookte en dronk hij rustig door. De vele bijwerkingen deden het gemoed van Curtis (en daardoor zijn gezin en familie) geen goed.
Medio 1980 kwamen de extreme aanvallen minstens twee keer per week, soms ook tijdens optredens. De licht operators de opdracht om tijdens de concerten geen flitsend licht te gebruiken. Tijdens de keren dat dat wel gebeurde, kwam Curtis direct in een epileptische shock terecht.
Op 6 april 1980 deed Curtis zijn eerste zelfmoordpoging. Aan de vooravond van de start van een Amerikaanse tournee, 18 mei 1980, hing Ian Curtis zichzelf op in zijn keuken. Hij werd slechts 23 jaar oud.
Na de zelfmoord
De band bleef geshockeerd achter en besloot zichzelf direct op te heffen. Zonder Curtis was de band niet meer. In juni 1980 werd de single Love Will Tear Us Apart uitgebracht, op 18 juli 1980 gevolgd door het tweede album Closer. Op 18 oktober 1981 werd het postume Still uitgebracht met een groot aantal nummers dat niet eerder was uitgebracht, aangevuld met het allerlaatste concert dat de band ooit gaf.
De achtergebleven bandleden richtten een nieuwe band op: New Order. De debuutsingle van de band was Ceremony, het nummer dat debuteerde tijdens het laatste concert van Joy Division.
Van Joy Division zijn naderhand meerdere compilaties verschenen, alsmede een aantal live concerten. De boxset Heart And Soul uit 1997 is zeker de moeite van het vermelden waard. Het bevat bijna alle studio opnamen van de band. Een prachtig eerbetoon aan de band die bijna eigenhandig het post-punk genre uitvond.
Top 10
Hierbij mijn 10 beste Joy Division nummers, in volgorde van de datum van uitgave en de positie op het uitgebrachte medium (cursief getoond). De plaatjes bij de nummers zijn afkomstig van singlehoesjes. Slechts vier daarvan behoren tot de officiële discografie van de band. De overige hoezen van bootleg(single)s, waarvan er veel alleen in Rusland zijn uitgebracht.
Insight15 juni 1979 (Unknown Pleasures) Het eerste nummer op het debuutalbum dat me diep raakte. Het nummer klinkt (en is) zwaar, melancholisch en berustend, maar toch hoopvol. De bevreemdende wereld van Joy Divsion in 4,5 minuut. And all God’s angels beware |
New Dawn Fades15 juni 1979 (Unknown Pleasures) Verpletterend mooi. Het beste nummer van het debuutalbum. Ik prefereer de live versie op Still. We’ll share a drink and step outside |
Transmission7 oktober 1979 (single) Up-tempo, dansbaar, prachtige productie. Van dit nummer krijg ik geen genoeg. Well I could call out when the going gets tough |
Atmosphere18 maart 1980 (A-kant Licht Und Blindheit single) Mooie, ontroerende doemsfeer, dat in 1988 nogmaals op single verscheen, compleet met Anton Corbijn clip. Walk in silence |
Dead Souls18 maart 1980 (B-kant Licht Und Blindheit single) Het beste nummer van Joy Division? Ik denk het wel. De opbouw, de muziek, de vertwijfelde uitroep They keep calling me. Verbluffende schoonheid. Someone take this dreams away |
Love Will Tear Us Apartjuni 1980 (single) Zie De eerste postume Joy Division uitgave: Love Will Tear Us Apart. |
Passover18 juli 1980 (Closer) Ritmisch prachtig, mooie tekst en qua sfeer precies wat Joy Divsion zo verslavend maakt. This is a crisis I knew had to come |
A Means To An End18 juli 1980 (Closer) Favoriet toen ik jong was. Ik zong het altijd en overal. Zo ook toen ik thuis uit mijn kamer de trap afliep en I put my trust in you zong, waarop mijn beide ouders, apart van elkaar zeiden: “tja, dat moet je ook nooit doen!”. We fought for good, stood side by side |
The Only Mistake8 oktober 1981 (Still) Ik draaide dit keer na keer na keer na keer op mijn walkman, in de nacht op de fiets. De wall-of-sound gitaar is prachtig. Made the fatal mistake |
Ceremony8 oktober 1981 (Still) Voor het eerst live gespeeld tijdens het allerlaatste concert van de band. Later opgenomen door New Order. Maar de live versie is veruit superieur. Wat een opening van een concert! I break them down, no mercy shown |
Voor het luistergemak, hierbij de afspeellijst met de bovenstaande top 10. Ter afsluitingWat vind jij van Joy Division? Mis je nummers, en zo ja, welke? Laat het weten! Video/Spotify |