Prince – Emancipation

Prince’ eerste website: thedawn.com

Albumgegevens

Beoordeling

Recensie

Emancipation is uitgegeven op 19 november 1996, vandaag precies 20 jaar gelden, door NPG Records en werd gedistribueerd door EMI. De titel verwijst naar Prince’ bevrijding van zijn contract met Warner Bros. Het was de derde Prince uitgave van dat jaar: Chaos And Disorder (onder de naam Prince), Girl 6 (soundtrack van de gelijknamige Spike Lee film) en Emancipation (onder de naam O(+>). Emancipation was het allereerste drie dubbel R&B album ooit uitgegeven.

Emancipation debuut

Emancipation Debuut 12-11-1996

Woensdagochtend om 07:30 zou de uitzending ook in Nederland te volgen zijn. Vrij genomen van mijn werk om dit te kunnen zien. Het begon met de overbekende Free at last! Speech van Martin Luther King, gevolgd door Jam Of The Year, een nieuw erg leuk nummer. Purple Rain volgde, waarna Get Yo Groove On werd gespeeld, ook nieuw, ook leuk. Dit werd gevolgd door een werkelijk fenomenale uitvoering van Joy In Repetition; dit was buitenaards goed. Het blazers-intro van Sexy MF werd direct gevolgd door een uiterst geïnspireerd If I Was Your Girlfriend. Het laatste nummer was One Of Us, dat in datzelfde jaar een hit(je) was voor Joan Osborne. Ik vond het een leuk nummer en ik vond het prima passen bij Prince. Heerlijk (live) gitaarwerk. Het was alweer over voordat het was begonnen. Na de uitzending was ik erg onder de indruk. Als dit het niveau van het album zou worden, dan werden het mooie tijden: 3 albums vol met fantastische muziek! Daags na de uitzending werden 20 seconden teasers van alle nummers beschikbaar gesteld via thedawn.com, Prince’ eigen website.

Omstandigheden

Prince-Mayte Wedding Program

Privé ging het prima met Prince. Hij was op 14-02-1996 voor het eerst in zijn leven getrouwd. Mayte Garcia, die al een aantal jaar danseres was bij Prince en Prince voor het eerst ontmoette in 1990, was de grote liefde van zijn leven. Al snel bleek ze zwanger te zijn. Prince zat op zich goed in z’n vel en nam aan de lopende band nieuwe nummers op.

Prince zat midden in zijn ruzie met platenmaatschappij Warner Bros. en ging door het leven als O(+>, een symbool dat niet kon worden uitgesproken, wat hem al snel de naam opleverde The Artist Formerly Known As Prince. In 1995 was zijn geliefde project The Gold Experience eindelijk uitgegeven door Warner Bros., maar toendertijd was Prince al (veel) verder. Hij was al gestart met een nieuw project: Emancipation. De ruzie met Warner Bros. betekende echter dat er zowel Prince materiaal (B-materiaal om aan zijn contractuele verplichtingen te voldoen) als O(+> materiaal op de markt verscheen. Voor het ‘gewone’ publiek was deze scheiding niet zo duidelijk, dus dat werd geconfronteerd met meerdere Prince releases in een jaar. Het resultaat was dat het publiek onverschillig werd, de verkopen drastisch terugliepen en de reputatie van Prince te grabbel lag.

Medio februari 1996 gaf Prince, in een zeldzaam open bui, tekst en uitleg aan zijn fans over de ruzie met Warner Bros., de naamwijziging en het aankomende Emancipation. Een coherent verhaal, waaruit bleek dat dit alles weloverwogen werd uitgevoerd.

Message from the Artist

Welcome 2 the Dawn. U have just accessed the O(+> experience.

On December 22, Paisley Park issued a press release that read as follows:

“O(+> has officially given notice to Warner Bros. Records (WBR) of his desire to terminate his recording agreement with the company.  Over the course of their nearly two decade long relationship, The Artist and WBR have developed irreconcilable differences.  Most recently, the unstable and ever changing management structure within WBR has made it impossible for the company to effectively market and promote its flagship artists, including O)+>.

The Artist is prepared to deliver the three (3) remaining albums under his former name Prince which will fulfill his contractual to WBR.  Currently, the albums are titled: Prince: The Vault – Volumes I, II and III.

O)+> will release a new recording entitled Emancipation once he is free from all ties with Time Warner.”

_______________________________________________________

The press release wasn’t very detailed, but it outlined my feelings as the Holiday week approached. While it was a message to everyone, it was more for the ears of the entertainment industry, and specifically it was geared towards the music industry and its musicians – both young and old, green and seasoned, struggling and successful.  These words from Paisley Park are from me.  My ultimate message is a cry for solidarity amongst artists and a reprieve from the greed of entertainment executives.

My message stems from a lifetime of  development as an artist and as a businessman, and my increasing awareness of a greedy structure within the music industry that unjustly rewards large, slow corporate management teams, while overlooking and not protecting its bread and butter – the artists.

As difficult as it is to admit now, when I began my career with Warner in 1978, I had a lot to learn. The transition into the artist I am now hasn’t been a smooth one. I don’t want other young artists to be mislead in the same way.  I’m expressing my feelings so that others will learn from my mistakes.  I also want all established artists to understand the issues and know that there should be a better way and to join with me to create that new path.

A little history:

At 37 years old, I have been a recording artist for Warner Music for what will be seventeen years this April. I was only 19 years old when I recorded my first album as Prince. Recording for a large label was new and exciting. I had an opportunity to reach millions of people around the world, not just my faithful following here in Minneapolis around the club scene. As time passed, the realities of the music industry and its current hierarchical pecking system sunk in.  Artists are last on the totem pole in terms of recoupment.

My path has been a long and arduous one.  In the beginning, both youth and excitement towards the opportunity to have an album produced made me, as Prince, naïve.  Saavy lawyers claiming to have my interest at heart, long in bed with the record companies they pimp, offered me what seemed to be a lucrative contract, without fully explaining the ramifications of its terms. I wrote an album a year for many years until I realized a trap had been laid. I would never be able to leave the legacy of my music to my family, my future children or anyone, because “Prince” did not own the Masters-I did not, and still do not, own my Art.

For most of all of my adult life, I have labored under one construct. I compose music, write lyrics, and produce songs for myself and others.  My creativity is my life; it is what guides my everyday, my sleepless nights. My songs are my children. I feel them. I watch them grow and I nurture them to maturity. I deliver them to my record company, and suddenly, they are no longer mine. The process is painful. I have been long ready for a new program. The time is now.

As an artist, I want to share my music with others. I crave the experience of writing and sharing with others. It is what I do as an artist; as a human being. I take pleasure in the fact that others are able to share in my joy once the process is complete. My fans are my children’s friends; I respect them and want to communicate with them.

As a businessman and the owner of NPG Records-the label that released The Most Beautiful Girl In The World -the 1994 Number One release by an independent, I realize that record companies are a natural part of the food chain. It is the record label that allows a musical artist to reach out to his or her audience, but that does not mean that whichever organization markets and distributes the music should own the final product, i.e. the Masters.

What I have learned as both an artist and a businessman is that a middle ground must be developed.  All artists, whether new or established, must have a substantial ownership interest in the music they create. Conversely, all record labels need an incentive to market music and push it thorough their distribution systems; still, that incentive should not be ultimate control. Record labels have no right to enslave the creators.

The first step I have taken towards the ultimate goal of emancipation from the chains that bind me to Warner Bros. was to change my name from Prince to {. Prince is the name that my Mother gave me at birth. Warner Bros. took the name, trademarked it, and used it as the main marketing tool to promote all of the music that I wrote. The company owns the name Prince and all related music marketed under Prince. I became merely a pawn used to produce more money for Warner Bros.

By my 35th birthday, June 7, 1993, I was beyond frustrated with my lack of control over my career and music. It seemed reminiscent of much that had been experienced by other African-Americans over last couple of hundred years. They had turned me into a slave and I wanted no more of it. The dilemma had only one clear solution. I was born Prince and did not want to adopt another conventional name. The only acceptable replacement for my name, and my identity, was {, a symbol with no pronunciation, that is a representation of me and what my music is about.  This symbol is present in my work over the years; it is a concept that has evolved from my frustration; it is who I am.  It is my name.

I look forward to the release of Emancipation in the near future.  It will be The Dawn of the next phase of my life as a musician. It will represent my freedom from the past and it will be a continuum of what I have started here today. 

from The Dawn Staff @ Paisley Park

 

About The Dawn:

The Dawn is a part of where { believes the record industry is headed. In the internet environment, he will be able to communicate directly with people all over the world, and share with them first the latest to come out of NPG Records.  It will be a flexible and everchanging venue-shortly there will be catalogue audio and video clips, a chat room, and exclusive new music and video releases. We’ll continually update information from Paisley Park on tour dates and new additions to the NPG music family. 

Feel free to share any constructive comments and suggestions and please sign up for the giveaway in our guest book. In the various halls of The Galleria there will be exclusive merchandise from The New Power Generation Store located here in Minneapolis. Any purchase will automatically qualify you for The Dawn Giveaway.

 

Welcome 2 The Dawn

En toen…

Emancipation viert, naast de ‘bevrijding’ van zijn Warner Bros. contract, met name ook zijn (huwelijk met) Mayte Garcia. Hij schreef ook veel nummers (ballads) voor zijn kind. Veel nummers op het album gaan dan ook over deze zaken.

In oktober 1996 (ongeveer een maand voor de release) werd het kind, een zoon genaamd Boy Gregory, van Prince en Mayte geboren in een ziekenhuis in Minneapolis. Vrijwel direct bleek dat hij leed aan het Pfeiffer Type 2 Syndroom, een zeldzame schedel afwijking. Binnen een week was het eerste en (voor zover nu bekend) enige kind van Prince overleden. De impact die dat moet hebben gehad op Prince, zijn relatie met Mayte en de aankomende pers afspraken moet onvoorstelbaar zijn geweest.

Prince bij Oprah

Juist omdat dit zijn eerste release zou zijn als een vrij artiest, was Prince meer dan gemotiveerd de pers te woord te staan. De onduidelijkheid die er was rond de gezondheid van zijn eerste kind en het ronduit liegen daarover in een uitzending bij Oprah Winfrey, waarbij Prince’ zoon ook ter sprake kwam, was uiterst ongemakkelijk. Het feit dat Prince, een paar dagen na het overlijden, op TV beweerde dat all is good, deed zijn reputatie geen goed.

Introductie tot het album

Prince – Slave (cassette single)

Op zijn eerste release sinds zijn bevrijding, ging Prince all-the-way. 3 cd’s, ieder een uur lang, vol met nieuwe muziek: 36 nummers; 3 daarvan kende ik al eerder. De nummers Slave en New World waren tijdens een Paisley Park show op 9 december 1995 al gratis uitgedeeld als cassette single. Deze nummers waren later in de maand beschikbaar via het internet. Op oudejaarsavond 1995 downloadde ik de nummers, via mijn inbelconnectie naar Planet Internet, en hoorde ik beide nummers, die ik erg goed vond. Right Back Here In My Arms kende ik al via bootlegs en dat vond ik een waanzinnig nummer.

Het hierboven al gememoreerde Emancipation debuut op 12 november 1996 (in Nederland was dat 13 november) was fantastisch: het album moest wel goed worden. Naar aanleiding van het concert kwam NPG Records op 22 november 1996 met het volgende persbericht:

The Freedom Train Rolls In Minneapolis; Live Performance And Video Simulcast Via Satellite.

Chanhassen, Minneapolis – “Free at last! Free at last! God Almighty, we’re free at last!” was the chant that began the birth of the Emancipation era. Broadcast live around the world by MTV, VH1 and BET in a rare show of cross-network unity, delighted millions with a liberating performance at his Paisley Park Studios. celebrating both his artistic freedom and the November 19th release of his new album Emancipation on NPG records, and his four-piece New Power Generation band performed selections from the new album on a heavenly all-white soundstage. The half-hour long set included new album tracks “Jam Of The Year”, Joan Osbourne’s “One Of Us”, and “Get Your Groove On”, as well as old favorites “Purple Rain” and “If I was Your Girlfriend”. The video for the first single, “Betcha By Golly Wow” (directed by ) kicked off the broadcast. Among those swaying in gleeful attendance and snacking on ’s favorite cereal (Cap’n Crunch) were Boys II Men, Donatella Versace, Phish, Bill Belamy, Mavis Staples and D’Angelo.

Het was wel duidelijk dat er Prince veel aan gelegen was dit ambitieuze project een succes te laten zijn. In aanloop naar de release werden uitspraken als The record I was born to make en If it’s not on this album, I can’t do it gedaan en werd verslag gedaan van bijvoorbeeld een meeting met EMI bonzen, die, volgens zeggen, spontaan in een ovatie zouden zijn uitgebarst toen ze het nummer The Holy River hadden gehoord. Dit miste zijn uitwerking niet. Ik was inmiddels heel nieuwsgierig geworden naar dit album.

Emancipation, het album

Emancipation (album), 1996

Nadat ik de 20-seconden teasers had gedownload, luisterde ik naar de nummers en toen, tja, toen viel het tegen, heel erg tegen. Op basis van de 20 seconden clipjes, kwam ik tot de conclusie dat alle hype nogal overdreven was. Heel veel ballads (nou niet bepaald mijn voorkeur) en veel R&B getinte muziek (op zich geen enkel probleem, maar dit was wat slapjes) en, een unicum, voor het eerst een album met covers en meteen vier stuks! Gewacht op het album en toen bleek dat mijn inschatting op basis van de eerste soundclipjes juist was. Mijn review van het album destijds heette Emancipation? No, thank u!. De titel zegt genoeg. Is dit inmiddels nog steeds zo?

Origineel kwam ik uit op 16 below average, 12 (below TafkaPrince) average and 8 great songs (waaronder 3 covers). In mijn bericht van 22 juni 2016, Prince, de afsluiting komt Emancipation voor in de lijst Nice-to-have albums. Twee nummers van dat album komen voor in mijn Prince nummer top 20 aller tijden (zie Prince nummer top 50, nummers 25 t/m 11): Right Back Here In My Arms en The Love We Make. De andere (12) goede nummers op dit album zijn:

• Jam of the Year;
• White Mansion;
• I Can’t Make U Love Me (cover);
• In This Bed I Scream;
• Sex in the Summer;
• Friend, Lover, Sister, Mother/Wife;
• Slave;
• New World;
• Face Down;
• Style;
• One of Us (cover);
• Emancipation.

Dit komt neer op 14 goede nummers. De helft daarvan komt voor op disc III van de Emancipation set, iets wat Nieuwe Revu er destijds toe bracht zijn review te beëindigen met de opmerking dat je met Emancipation twee leuke onderzetters had aangeschaft en daarbij met DISC III een goede nieuwe Prince plaat. Dat is iets te overdreven gesteld. Het geeft overigens wel aan hoe hoog de verwachtingen waren voor nieuw Prince werk. De teleurstelling was daardoor ook groter dan reëel was. Maar, eerlijk is eerlijk, 14 goede nummers op de 36 is veel te weinig. Feit is echter ook dat van Emancipation een waanzinnig enkel album te maken is. Ook kun je ook bewondering hebben voor de durf om een album uit te brengen dat 3 uur duurt, op een moment dat zijn carrière niet echt voorspoedig verliep.

Overigens is het nummer In This Bed I Scream bedoeld als een toenadering tot Wendy & Lisa (en Susannah, voormalig verloofde):
How did we ever lose communication?
How did we ever lose each other’s sound?
Baby, if you wanna, we can fix the situation
Maybe we can stop the rain from coming down

Het nummer Sex In The Summer start met (opnamen van) de hartslag van Baby Gregory…

Daarna

Prince bij de Muppet Show

Uitgebreide perscampagnes werden op touw gezet. Het al eerder gememoreerde interview bij Oprah Winfrey, maar ook via andere kanalen was Prince veelvuldig aanwezig. Zelfs in de Muppet Show was Prince te gast (!).

Emancipation Promo Poster

Ook in Nederland was het merkbaar. De poster hiernaast (rechts) was in vele abri’s te vinden. Alleen al op (trein)station Amsterdam Sloterdijk hingen er destijds een stuk of 8.

Het album verkocht in de VS redelijk tot goed. Het was voor het eerst sinds Around The World In A Day dat een album van Prince het in de VS beter deed dan in Europa. Na Emancipation was het krediet dat Prince had bij de (schrijvende) pers in Europa grotendeels verdwenen. In de VS was dit echter het tegenovergestelde. De, direct op het album volgende Jam Of The Year Tour, die alleen in de VS werd gehouden, was een zeer groot succes (opvallend genoeg bevatte de tour nauwelijks nummers van het nieuwe album; Prince heeft überhaupt zeer weinig nummers van dit album live gespeeld), wat voor Prince een comeback betekende, zeker afgezet tegen de commerciële en kritische teleurstelling van Chaos And Disorder eerder dat jaar.

Nieuw aan de wijze van distributie van het album was dat Prince de eigenaar bleef van zijn muziek (daar streed hij al jaren voor) en dat EMI voor de distributie zorgde en daarvoor vergoed werd. Prince heeft wel eens gezegd dat hij aan Emancipation meer heeft verdiend dan aan Purple Rain, dat zeker een slordige 25 keer meer over de toonbank is gegaan dan Emancipation.

De deal leek goed uit te pakken, maar EMI werd in 1997 officieel failliet verklaard, wat de verkopen van Emancipation geen goed heeft gedaan.

Met Emancipation zette Prince zijn eerste stappen op het internet en experimenteerde met aanbieden van muziek online. Zijn website uit die tijd, thedawn.com, was de eerste van een aantal sites, wat uiteindelijk culmineerde in de NPG Music Club, de meest ultieme website en community (van Prince) die ooit heeft bestaan.

Prince – Welcome to the dawn

Ter afsluiting

Ondanks het feit dat het album, naar mijn mening, niet voldeed aan de verwachtingen, is het een onmisbare schakel in de carrière van Prince. Zonder Emancipation had de toekomst van online (muziek)marketing er anders uitgezien, en had Prince zich gedurende de periode 2000/2001 tot en met 2004/2005 nooit zo op een niche markt teruggetrokken. De eerste mogelijkheden daarvoor zag hij rond de release van Emancipation.

Toch laat de periode ook een wrange smaak na. Het lijkt er ook op alsof het project gedoemd was. De dood van zijn kind, de teloorgang van zijn huwelijk, het failissement van EMI. Het is wellicht de reden dat Prince weinig tot helemaal niet terugreep naar dit album tijdens concerten.

Wat vind jij van Emancipation? Vind jij wel dat dit het album was waarvoor Prince geboren was? Is hij daarin geslaagd?
Laat het weten!