Pixies en het verhaal achter de klassieker Doolittle

Pixies (slicingupeyeballs.com)

Pixies (van links naar rechts: Kim Deal, Black Francis, Joey Santiago, David Lovering)

Inleiding

Op 17 april 1989 werd het tweede album van de Pixies uitgebracht. Het sloeg in als een bom en werd beschouwd als de redder van de alternatieve rock. Een terugblik op een fantastisch album.

Pixies

Aan het eind van 1985 in Boston wilden Charles Thompson en Joey Santiago een band beginnen in Boston. Nadat ze een advertentie voor een bassist (die moest houden van Hüsker Dü en Peter, Paul and Mary) in een muziektijdschrift plaatsten, werd Kim Deal aan de band toegevoegd. Deal raadde drummer David Lovering aan en de band was compleet. Thompson zou zich voortaan Black Francis noemen en de band kreeg de naam Pixies mee (een pixie is de benaming voor een ondeugende fee of elf).

In 1987 nam de band een demo op, die er voor zorgde dat het 4AD label interesse toonde. Acht van de nummers die op de demo stonden werden in oktober 1987 uitgegeven op de EP Come On Pilgrim. In 1988 werd het debuutalbum Surfer Rosa uitgebracht dat onder critici insloeg als een bom. Het grote publiek liet het echter links liggen.

Pixies live (livebootlegconcert.blogspot.com)

Pixies live

Opvallend is dat de band het in Nederland erg goed deed. De pers was laaiend enthousiast en concerten verkochten uit. Black Francis had dan ook een goede band met Nederland en Nederlandse kunstenaars (zijn solo album Bluefinger uit 2007 was opgedragen aan de Nederlandse muzikant/schilder Herman Brood).

In 1988 toerde de band onder andere als voorprogramma van Throwing Muses, ook een band uit Boston, gevolgd door een headlining tour in de VS. Tijdens pauzes schreef Black Francis nummers voor een nieuw album. Onder de voorlopige titel Whore werden demo’s van de nieuwe nummers opgenomen in de Eden Sound studio in Boston.

De Pixies staan bekend om de snelle en toch organische wisseling in dynamiek. Van hard en wild naar klein en breekbaar in tienden van secondes, en weer terug. In het begin van de carrière kwam daar de tegenstelling tussen Black Francis’ stem en de (fluister) stem van Kim Deal nog eens bij. Het geheel zorgde voor een totaal nieuwe luisterervaring en het eeuwige respect van generaties van muzikanten na de Pixies.

Doolittle

Pixies - Doolittle (discogs.com)

Pixies – Doolittle

Op 17 april 1989 werd één van de belangrijkste albums uit de geschiedenis van de alternatieve rock uitgebracht: Doolittle van de Pixies. Het werd het bekendste en best verkochte album van de band.

Toen de demo’s gereed waren ging de band op zoek naar een producer. De band koos voor Gil Norton (een Engelsman uit Liverpool), een bekende van de band, want hij had de band geassisteerd bij de opnamen van de single Gigantic in mei 1988.

De opnamen voor het nieuwe album begonnen op 31 oktober 1988 in Downtown Recorders in Boston, een professionele 24-track studio. Het 4AD label gunde de band een budget dat 4 keer zo hoog was als dat voor het voorgaande Surfer Rosa album: $40.000. Een bijna belachelijk laag bedrag, maar wel de best bestede $40.000 die ik ken. De opnamen werden afgerond op 23 november 1988.

Een week later verhuisde de band naar de Carriage House Studios in Stamford, Connecticut. De eindproductie en mixing werkzaamheden werden daar uitgevoerd. Ook werden overdubs uitgevoerd, die de wall of sound gitaren op het album zouden kenmerken.

De onderwerpen in de nummers zijn vaak donker, religieus getint (of Bijbels), zwaar op de hand, met verwijzingen naar dood, verderf, marteling en surrealisme (Debaser). De productie van Gil Norton is kraakhelder en voor mij nóg een belangrijke reden dit album zo te bewonderen.

Maar het valt of staat uiteraard met de nummers. Die zijn, op twee na, allemaal onder de drie minuten. Net als de door Black Francis bewonderde Buddy Holly. Als het kort kan, waarom zou je nummers langer laten zijn? De oorsprong voor de korte nummers ligt dan ook ver in het verleden: het begin van de rock ‘n’ roll en niet, zoals voor veel tijdgenoten gold, de punk aan het einde van de jaren (19)70/begin jaren (19)80.

Un Chien Anadolou (amazon.co.uk)

Un Chien Anadolou

Debaser

Got me a movie I want you to know! schreeuwt Black Francis als opening. Het is een ode aan de film Un Chien Andalou uit 1929, gemaakt door Luis Buñuel en Salvador Dalí. Een film die, zeker destijds, veel opzien baarde, onder andere vanwege de scene waarin een oog wordt ingesneden met een scheermes. Black Francis refereert eraan: slicing up eyeballs.

In een interview met The New York Times in 1989 zei Black Francis:
I got into avant-garde movies and Surrealism as an escape from reality. To me, Surrealism is totally artificial. I recently read an interview with the director David Lynch who said he had ideas and images but that he didn’t know exactly what they meant. That’s how I write.

Een klassiek Pixies liedje met klassiek basloopje. Het album begint direct met een hoogtepunt (dat geldt voor zowel het album als het gehele Pixies oeuvre).

Tame

Kurt Cobain moet dit nummer hebben gehoord en een ‘aha erlebnis’ hebben gehad. De wijze waarop dit nummer explodeert en implodeert en de manier van zingen van Black Francis hebben Nirvana enorm beïnvloed.

Wave of Mutilation

Een liedje over een man die zelfmoord pleegt door de zee in te rijden. Er komen zeemeerminnen voorbij. Ondanks de zware thematiek klinkt het toch lieflijk, mede door de achtergrondzang van Kim Deal.

Tame (getiteld Bad Shoes) (snapgalleries.com)

Tame (getiteld Bad Shoes)

I Bleed

De onschuldige zang van Kim Deal en de maniakale voordracht van Black Francis geven dit nummer een ‘creepy feel’ mee. Het dualisme werkt perfect.

Here Comes Your Man

Op het eerste gezicht een lieflijk surf rock liedje. Schijnt te gaan over de rust die intreedt vlak voor een catastrofale aardbeving.

Dead

Het Bijbelse verhaal over David en Bathsheba op muziek gezet, dat op typerende Pixies wijze prachtig wordt opgebouwd.

Monkey Gone To Heaven

Dit is wel een erg goed liedje zei mijn 10 jarige zoon toen ik dit album luisterde tijdens het schrijven van dit artikel. Hij haalde dit nummer er direct uit. En terecht. Zeldzaam prachtig: If man is five, and the devil is six, then god is seven. Het nummer gaat over een aankomende ecologische ramp:

There was a guy
An under water guy who controlled the sea
Got killed by ten million pounds of sludge
From New York and New Jersey

This monkey’s gone to Heaven

The creature in the sky
Got sucked in a hole
Now there’s a hole in the sky

© 1989 Black Francis

Mr. Grieves

Hope everything is alright zingt Black Francis over een reggae/ska beat. What’s that floating in the water? en het nummer verandert in een surf rock liedje.

Wave Of Mutilation (getiteld Walking With The Crustaceons) (snapgalleries.com)

Wave Of Mutilation (getiteld Walking With The Crustaceons)

Crackity Jones

Een heerlijk up-tempo nummer, met een punk aandoend ritme en surf-punk achtige riffs.

La La Love You

Gezongen door drummer Lovering: All I’m saying, pretty baby, la la love you, don’t mean maybe. Goed nummer.

No. 13 Baby

Het langste nummer van het album en het bewijs dat Black Francis’ ‘korter is beter’ adagium inderdaad juist is.

There Goes My Gun

Aardig nummer. Ik kan het idee niet kwijt raken dat de titel van invloed is geweest op het beste Nirvana liedje Come As You Are.

I Bleed (getiteld Loud As Hell) (snapgalleries.com)

I Bleed (getiteld Loud As Hell)

Hey

Prachtig bluesy nummer, waarin het samenspel tussen de stemmen van Black Francis en Kim Deal alweer zorgen voor iets extra’s. Fantastisch nummer.

Silver

Ennio Morricone’s wilde westen wordt in dit nummer uitgebeeld door Black Francis en Kim Deal. Een indrukwekkende prestatie, die de sfeer echt oproept.

Gouge Away

Een nummer over Samson en Delilah. Net als dat Debaser de perfecte opening is, is dit nummer ook de prima afsluiter.

Hoes

Fotograaf Simon Larbalestier en kunstenaar Vaughan Oliver hadden de beschikking over de teksten van de nummers en hebben de hoes en foto’s samengesteld op basis daarvan. Zie de verschillende voorbeelden in dit verhaal.

Titel

Zoals eerder gesteld was Black Francis van plan het album de titel Whore mee te geven, maar gaandeweg veranderde hij van mening en koos hij voor de naam Doolittle. De term komt voor in het nummer Mr. Grieves.

Recensie

Dead (getiteld Dead) (snapgalleries.com)

Dead (getiteld Dead)

Het album duurt slechts 38 minuten, maar was van grote invloed op komende generaties. Waar komt dat dan door? En precies waarom is dit album zo goed?

Zoals eigenlijk altijd het geval met echt goede albums, is de ritmesectie strak en goed, erg goed zelfs. De gitaren brengen prachtige melodieën voort en kunnen een ‘wall of sound’ neerzetten en dat allemaal in één liedje. De zang is gedreven, hard, zacht, lieflijk en bedreigend. De stemmen van Black Francis en Kim Deal werken mooi samen en geven nummers een meerwaarde.

En, wellicht het belangrijkst, het album bevat hoogtepunt na hoogtepunt. Nummers als Debaser, Tame, Wave Of Mutilation, Here Comes Your Man, Monkey Gone To Heaven en Hey zijn fantastische indie rock nummers. Het klinkt allemaal even goed en is mooi droog en basaal geproduceerd.

Dit is één van die albums die iedere (rock) muziek liefhebber gewoon moet hebben. Van harte aanbevolen!

Singles

Van het album zijn twee singles getrokken. Monkey Gone To Heaven werd een maand voor het album uitgebracht als single en werd onverwacht een grote hit, met name in de VS. In juni 1989 werd Here Comes Your Man als single uitgebracht.

In 1997 werd Debaser als single uitgebracht ter promotie van de compilatie Death to the Pixies.

Nummers

Alle nummers geschreven door Black Francis, tenzij anders aangegeven.

  • Debaser
  • Tame
  • Wave Of Mutilation
  • I Bleed
  • Here Comes Your Man
  • Dead
  • Monkey Gone To Heaven
  • Mr. Grieves
  • Crackity Jones
  • La La Love You
  • No. 13 Baby
  • There Goes My Gun
  • Hey
  • Silver (Black Francis, Kim Deal)
  • Gouge Away

In 2015 werd Doolittle 25 uitgebracht, naar aanleiding van 25 jaar Doolittle. De cd uitgave bevatte twee extra cd’s met Peel sessies, B-kantjes en demo’s.

Muzikanten

  • Black Francis – zang, gitaar
  • Kim Deal – bas, zang, slide gitaar op Silver
  • Joey Santiago – gitaar, achtergrondzang
  • David Lovering – drums, zang op La La Love You, bas op Silver

Met hulp van:

  • Arthur Fiacco en Ann Rorich – cello op Monkey Gone To Heaven
  • Karen Karlsrud en Corine Metter – viool op Monkey Gone To Heaven

Na Doolittle

Monkey Gone To Heaven (getiteld Monkey Gone To Heaven) (snapgalleries.com)

Monkey Gone To Heaven (getiteld Monkey Gone To Heaven)

Ondertussen ging het in de band niet goed. Met name Black Francis en Kim Deal konden niet met elkaar overweg. Al tijdens de opnamen van Doolittle waren er grote meningsverschillen, tijdens de tour in Europa was er regelmatig ruzie, ook op het podium. Deal kreeg een gitaar naar haar hoofd gegooid en wat later weigerde Deal op te treden, wat bijna tot haar ontslag leidde. Black Francis en Kim Deal communiceerden niet meer met elkaar.

Inmiddels verschenen in de pers verhalen over de dictatuur van Black Francis binnen de Pixies. Hij was degene die de muzikale inhoud bepaalde en welke richting de band op ging. Dit botste nogal met de ambities van Deal, die zelf nummers schreef en deze ook wilde spelen. Toen de tour (met de toepasselijke naam Fuck or Fight) zich verplaatste naar de Verenigde Staten werden de vermoeidheid en de ruzies de band te veel. Direct na de tour nam de band een pauze.

Tijdens die pauze ondernam Black Francis een solo tour en, wellicht belangrijker, zag Kim Deal haar ambities bewaarheid worden door het uitbrengen van het fantastische album Pod van haar eigen band The Breeders in 1990.

De volgende albums van de Pixies zouden ook door Gil Norton worden geproduceerd, maar het niveau van Doolittle zou niet meer worden gehaald. Het muzikale contrast tussen Black Francis en Kim Deal, een belangrijk ingrediënt in de Pixes muziek, was verdwenen op de vervolg albums.

Begin 1990 begon de band aan opnamen voor het nieuwe album. Kim Deal schoof later aan, omdat ze nog bezig was met het album voor The Breeders. De opnamen resulteerde uiteindelijk in Bossanova dat in augustus 1990 werd uitgebracht. De invloed van Deal was al behoorlijk afgenomen. Dit was nog duidelijker het geval op het album Trompe Le Monde uit 1991, dat op allmusic.com zelfs het eerste solo album van Black Francis wordt genoemd.

De band ging toeren, onder andere in het voorprogramma van U2. De ruzies laaiden weer op en de band nam weer een lange pauze. Begin 1993 maakte Black Francis bekend dat de Pixies waren opgeheven. De bandleden wisten van niets. Gitarist Santiago kreeg nog een telefoontje, Deal en Lovering ontvingen een fax. Einde Pixies.

Na de Pixies

Mr Grieves (getiteld Mr Grieves) (snapgalleries.com)

Mr Grieves (getiteld Mr Grieves)

Na de opheffing van de band hernoemde Black Francis zich naar Frank Black en begon een solo carrière. Een deel van zijn uitgaven verschenen onder de naam Frank Black and the Catholics. Kim Deal ging verder met haar band The Breeders, die groot succes had met het album Last Splash uit 1993. Gitarist Santiago speelde regelmatig mee op Frank Black’s albums. Lovering drumde op verschillende albums en werd goochelaar (!), en trad onder de naam The Scientific Phenomenalist soms op als voorprogramma van Frank Black en The Breeders.

In de tussentijd was de muziek van Pixies onder de aandacht van het publiek gebleven. Onder andere door de uitgave van verzamelaars, zoals het fantastische overzicht Death to the Pixies uit 1997. Maar, wellicht belangrijker, de band werd door elke belangrijke (alternatieve rock) band genoemd als de voornaamste bron van inspiratie. Bands en artiesten als Radiohead, PJ Harvey, Nirvana, The Strokes, Alice in Chains, Weezer, Bush, Arcade Fire, Pavement, Everclear, Kings of Leon en Smashing Pumpkins bezongen allemaal het genie van de band en de grote invloed op hun muziek. Ook groten als David Bowie en U2 gaven uiting aan hun liefde voor de band en hun dynamische muziek.

Reünie

Gouge Away (getiteld Gouge Away) (snapgalleries.com)

Gouge Away (getiteld Gouge Away)

Het kon dan ook niet uitblijven. Begin 2004 werd een tour aangekondigd door de originele vier leden. De complete tour was binnen een paar minuten uitverkocht. Op 13 april 2004 werd het eerste reünie concert gegeven in The Fine Line Music Cafe in Minneapolis, Minnesota. De rest van het jaar werd er getoerd, waarvan de kaartverkoop rond de $ 14 miljoen opbracht.

In de jaren daaropvolgend trad de band regelmatig op en nam ook nieuwe nummers op, waaronder Bam Thwok (geschreven door Kim Deal), maar tot een nieuw album kwam het niet. Black Francis hintte er wel eens naar, maar weet het niet doorgaan daarvan aan Kim Deal’s terughoudendheid.

Twintig jaar na het uitbrengen van Doolittle ging de Pixies op tournee met dat album. Tijdens concerten werd het hele album gespeeld, aangevuld met B-kantjes uit de betreffende periode. De tour duurde bijna 1,5 jaar en eindigde in de lente van 2011.

Exit Deal

Pixies reünie (livebootlegconcert.blogspot.com)

Pixies reünie; een amicale split?

Op 14 juni 2013 werd bekend gemaakt dat Kim Deal de Pixies had verlaten. Het lijkt erop dat de split deze keer zonder ruzie gepaard is gegaan. Deal heeft sindsdien solo muziek uitgebracht en als lid van The Breeders.

Twee weken later werd Bagboy, een nieuw nummer, online aangeboden. Op 1 juli 2013 werd de vervanger van Deal voorgesteld: Kim Shattuck. Dit duurde echter niet lang. Op 3 september, slechts twee maanden na haar introductie, maakte Shattuck bekend dat ze op die dag was ontslagen. In december 2013 werd bekend dat Paz Lenchantin de vervanger was.

In 2013 en 2014 werden een aantal EP’s uitgebracht, genaamd EP1, EP2 en EP3, als download en op vinyl. De EP’s werden gekraakt door de pers, waarbij cijfers uiteenliepen van 1 tot 2 (op een schaal van van 1 tot 10). In april 2014 werd het eerste album sinds 1991 uitgebracht: Indie Cindy. Ook dat album werd afgekraakt.

Op 30 september 2016 werd het album Head Carrier uitgebracht. In september 2019 zal een nieuw album verschijnen, waarvan de titel op dit moment nog onbekend is.

Ter afsluiting

Wat vind jij van de Pixies en van Doolittle? Laat het weten!

Video/Spotify
Bij dit verhaal is een video opgenomen. Klik op de volgende link om deze te zien: Video: Pixies en het verhaal achter de klassieker Doolittle. De A Pop Life afspeellijst op Spotify is ook aangepast.

2 reacties

  1. H e l e m a a l grijsgedraaid! 😄✨

    1. Ik ook. Nog steeds fantastisch!

Complimenten/opmerkingen? Graag!