Prince treedt weer op de voorgrond: Musicology

Prince – Musicology Live 2004Ever

I am really an artist and a musician at heart, that’s what I do. Musicology has no boundaries or formats. It is long overdue to return to the art and craft of music, that’s what this album is about. School’s in session.

Prince – 2004

Inleiding

Op 29 maart 2004 bracht Prince 3 albums uit via zijn online winkel Musicology, onderdeel van de NPG Music Club. Dit artikel gaat specifiek in op het album dat als enige een fysieke release kende: Musicology.

De twee andere albums, The Chocolate Invasion en The Slaughterhouse, zijn in een eerder verschenen artikel beschreven: Prince – The Chocolate Invasion & The Slaughterhouse: ‘File under P’?.

Obscuur?

In 1999 bracht het album Rave Un2 The Joy Fantastic uit via Arista. De hoge verwachtingen van het album en de samenwerking tussen en Clive Davis’ label kwamen niet uit. Het album flopte en de samenwerking verzuurde snel. gaf het label de schuld (onterecht overigens) en herzag zijn strategie. Hij ging zich focussen op zijn eigen online gemeenschap NPG Music Club. Het leverde een aantal prachtige albums op:

Titel		Uitgave datum		Opmerkingen
Rave In2 the Joy Fantastic		29-04-2000		Remixalbum van Rave Un2 The Joy Fantastic, nog uitgegeven onder de naam
The Rainbow Children		20-11-2001
One Nite Alone…		14-05-2002		Alleen verkrijgbaar via de NPG Music Club
One Nite Alone… Live!		17-12-2002
Xpectation		01-01-2003		Alleen als download verkrijgbaar via de NPG Music Club
C-Note		03-01-2003		Alleen als download verkrijgbaar via de NPG Music Club
N.E.W.S.		19-06-2003
The Chocolate Invasion		29-03-2004		Alleen als download verkrijgbaar via de NPG Music Club
The Slaughterhouse		29-03-2004		Alleen als download verkrijgbaar via de NPG Music Club

Daarnaast ontelbare ‘losse’ nummers, die met name in het eerste jaar van NPG Music Club’s bestaan als onderdeel van de zogenaamde NPG Ahdio Show werden aangeboden. Streams van een uur vol met nieuwe muziek, klassieke live opnamen, aangevuld met clips en (live) video’s. Alleen al in de periode van 2000 toe en met 29 maart 2004 heeft Prince een schatkamer aan muziek vrijgegeven.

De muziek die Prince uitbracht was anders, vrijer en experimenteler. Het gevolg was dat zijn fans, zo mogelijk, nog grotere bewonderaars werden, maar het grote publiek vergat Prince en hij (ver)werd een relikwie uit een (ver) verleden. Zijn concerten waren nog steeds fenomenaal, maar ook daar concentreerde hij zich op vrije jams, obscuur werk uit zijn oeuvre en jazz, iets waar het grote publiek niet op zat te wachten.

Op weg naar succes

In 2004 had Prince het daarmee wel gehad. Moest er geld binnen komen? In de jaren daarvoor was Paisley Park, zijn eigen studio, gewoon in bedrijf geweest. Hij nam nog steeds wagonladingen muziek op, maakte video’s en films, zonder dat daar grote inkomsten tegenover stonden. De opnamestudio’s en oefenruimtes in Paisley Park werden niet meer verhuurd. Prince gebruikte het voor zijn eigen muziek en projecten.

Prince & Beyoncé – Grammy Awards 2004

Wat de precieze reden ook mocht zijn: 2004 zou het jaar van Prince worden. Het begon op 8 februari. Prince opende de 46e Grammy Awards met een 5 minuten durende medley. Hij stelde voor dit samen met Beyoncé te doen, die net een jaar eerder haar solo debuut Dangerously In Love had uitgebracht. Het werden 5 gedenkwaardige minuten. Prince en Beyoncé wervelden over het podium. Prince eindigde het optreden met de uitroep: Don’t hate us cause we fabulous!. De Amerikanen waren er weer even aan herinnerd wat en wie Prince was.

Op 15 maart werd Prince opgenomen in de Rock & Roll Hall Of Fame. Hij trad op en sloot de show af als onderdeel van een all-star band die een eerbetoon bracht aan George Harrison. Prince deed alle groten op het podium verbleken met zijn onnavolgbare gitaarspel. Lees alles over die avond in Prince bij de Rock & Roll Hall Of Fame: de gitaar solo.

Op 29 maart bracht Prince drie albums uit via zijn net geopende online winkel Musicology, dat onderdeel was van zijn NPG Music Club:

• Musicology
• The Chocolate Invasion
• The Slaughterhouse

Het jaar 2004 zou in het teken gaan staan van dat eerste album, waar hij overduidelijk de focus op had. Het werd uitgegeven via een groot label (Columbia). Na de in initiële online uitgave van 29 maart werd het album beschikbaar voor retail op 20 april 2004 in de VS (een dag eerder in het VK). Volgens mijn administratie kocht ik album in fysieke vorm op 17 april 2004. Volgens de site princevault.com werden de eerste fysieke uitgaven al op 27 maart uitgedeeld aan bezoekers van de concerten. De hoes daarvan was niet meer dan een kartonnen doosje met de naam van het album daarop afgedrukt.

Musicology

Prince – Musicology

Musicology is het 28e studio album van Prince en het eerste sinds 1999 dat op een groot label werd uitgebracht. De rechten van de muziek zijn eigendom van NPG Records. Het album werd een doorslaand succes. Enerzijds dankzij de uitgekiende strategie om Prince weer aan de man te brengen. Anderzijds ook doordat elk verkocht kaartje voor de (uiterste succesvolle) Musicology Live 2004Ever tour een cd werd geleverd. Deze telden ook mee in de certificering van het album. In januari 2005 werd het album dubbelplatina gecertificeerd in de VS. Tijdens de Grammy Awards van 2005 was het album genomineerd in de categorie Best R&B Album, maar won niet.

Op een aantal nummers speelt de Nederlandse Candy Dulfer mee (die in 1988 tijdens de Lovesexy tour met Prince in aanraking kwam). Ze zou ook deel uitmaken van de band die de uitgebreide tournee zou doen.

Betekenis

In 2002, toen Prince op tournee was met zijn One Nite Alone… Live tour, had Prince het vaak over real music by real musicians en school’s in. Hij wilde maar aangeven dat hij nog echte muziek maakte. Dit thema werd met Musicology eigenlijk voortgezet. De term staat voor:

Musicology is the scholarly analysis and research-based study of music. Musicology departments traditionally belong to the humanities, although music research is often more scientific in focus (psychological, sociological, acoustical, neurological, computational). A scholar who participates in musical research is a musicologist.

© wikipedia

Prince gebruikte het woord op meerdere fronten. Het was niet alleen de titel van het album, maar ook van het openingsnummer, de naam van de daarop volgende tournee én de naam van de online winkel in de NPG Music Club.

Nummers

Alle nummers geschreven en uitgevoerd door Prince, tenzij anders aangegeven. Alle nummers opgenomen in Paisley Park Studios.

Prince – Musicology (single)

Musicology

Opgenomen in 2003.

Een funky nummer dat een prima introductie is tot het album (en de concerten tijdens de tournee). Een prima nummer. Uitgegeven als single.

Wish had a dollar
4 every time they say
Don’t u miss the feeling
Music gave ya
Back in tha day?

Let’s Groove, September
Earth, Wind and Fire
Hot Pants by James
Sly’s gonna take u higher
Minor keys and drugs
Don’t make a rollerskate jam
Take ur pick – turntable or a band?

If it ain’t Chuck D.
or Jam Master Jay
Know what?
They’re losin’
‘Cause we got a Ph.D. in
Advanced body movin’

© 2004 Prince

Het nummer kent een nogal hoog ‘vroeger was alles beter’ gevoel. Niet alleen tekstueel, ook muzikaal verwijst het nummer naar vervolgen tijden. Live werd het vaak vervlochten met Tighten Up, waarmee James Brown aan het einde van de jaren (19)60 al furore maakte.

Ik vind het opvallend dat Prince Chuck D. en Jam Master Jay benoemt als voorbeelden van de goede oude tijd. Toen rap opkwam was Prince initieel toch ook één van die mensen die stelden dat dat geen echte muziek was. In The Black Album’s Dead On It stelde Prince destijds:

See the rapper’s problem usually stem from being tone deaf
Pack the house then try 2 sing,
there won’t be no one left

© 1987 Prince

Overigens was Chuck D. gastmuzikant op het Rave Un2 The Joy fantastic album op het nummer Undisputed, dus Prince kon later wel waardering opbrengen voor rap en hip-hop.

Het einde van het nummer bevat een ‘segue’ waarin naar radio stations wordt gezocht. Er komen meerdere Prince nummers voorbij: If I Was Your Girlfriend, 17 Days, Kiss, Sign O’ The Times en Little Red Corvette. Laat hij de indruk achter dat hij vindt dat hij zelf vroeger ook beter was?

In 2005 won het nummer een Grammy Award in de categorie Best Traditional R&B Vocal Performance.

Illusion, Coma, Pimp & Circumstance

Waarschijnlijk eind 2003 opgenomen.

Een lekker, funky nummer. Het album duurt twee nummers, en dat gaat goed zo.

A Million Days

Volgens een voormalig medewerker stamt dit nummer uit 1995.

Het doet mij sterk denken aan het fantastische Dolphin van het album The Gold Experience, maar dan een (slap) aftreksel daarvan. Geen goed nummer, naar mijn mening.

Life O’ The Party

Waarschijnlijk eind 2003 opgenomen.

Prince maakt het weer funky. Aardig nummer, dat tijdens concerten uitermate overtuigend was. De studio versie klinkt wat tam.

Met vocale ondersteuning van Candy Dulfer en Chance Howard. Candy Dulfer speelt ook saxofoon.

Prince – Call My Name (single)

Call My Name

Waarschijnlijk eind 2003 / begin 2004 opgenomen.

Een soul slijper. Het nummer is uitgegeven als een ‘promo only’ single in de VS. In 2005 won het nummer een Grammy Award in de categorie Best Male R&B Vocal Performance. Het was ook voorgedragen in de categorie Best R&B Song, die wordt uitgereikt aan de componist, maar deze won Prince niet.

Chance Howard, Stokley Williams en Kip Blackshire zongen mee. Clare Fischer verzorgde strijkers (als sample vanuit eerder opgenomen orkestratie).

Prince – Cinnamon Girl (singles VS en Europa)

Cinnamon Girl

Waarschijnlijk eind 2003 of uiterlijk begin 2004 opgenomen.

Met een wat scherpere productie had dit een erg goed nummer kunnen zijn. Het klinkt allemaal wat tam nu. Jammer, want het nummer overtuigt als protest nummer. Het gaat over de wijze waarop in de VS wordt gekeken naar moslims na de 9/11 aanslagen en de daarop volgende nietsontziende war on terror.

Cinnamon Girl of mixed heritage
Never knew the meaning of color lines
9/11 turned that all around
When she got accused of this crime

So began the mass illusion
War on terror alibi
What’s the use when the god of confusion
Keeps on telling the same lie?

© 2004 Prince

Candy Dulfer, Chance Howard en Rhonda Smith verzorgden aanvullende zang.

Het nummer is uitgegeven als single en was in 2005 voorgedragen voor een Grammy Award in de categorie Best Male Pop Vocal Performance, maar won niet.

What Do U Want Me 2 Do?

Het nummer stamt uit 2003.

Op 13 november 2013 werd het nummer online gestreamd via de NPG Music Club. Een wat nietszeggend jazzy nummer.

De gesproken tekst in het Italiaans wordt verzorgd door Ornella Bonaccorsi.

Prince – Musicology Live 2004Ever – Akoestische gitaar

The Marrying Kind

Stamt waarschijnlijk uit 2003.

Door velen zeer geliefd nummer, maar ik vind het helemaal niks. Net als het verschrikkelijke Three Chains O’ Gold van het album moet dit een prog-rock achtig nummer zijn dat alle kanten uitschiet, maar kant noch wal raakt.

John Blackwell drumt en Candy Dulfer, Maceo Parker en Greg Boyer verzorgen de blazers partijen.

If Eye Was The Man In Ur Life

Stamt waarschijnlijk uit 2003.

Dit nummer lijkt een directe link te hebben met het voorgaande, maar is gelukkig klassen beter.

John Blackwell drumt en Candy Dulfer, Maceo Parker en Greg Boyer verzorgen de blazers partijen.

On The Couch

Stamt waarschijnlijk uit 2003.

Wat een verademing! Prachtige soul ballad, in de trant van Al Green. Prachtige stiltes en het subtiele orgeltje maken dit speciaal. Ik vind dit subliem:

Come on, baby
Don’t make me sleep on the couch

© 2004 Prince

John Blackwell drumt en Candy Dulfer, Maceo Parker en Greg Boyer verzorgen de blazers partijen.

Dear Mr. Man

Stamt uit 2003.

En alweer een voltreffer. Prince overtuigt met een politiek nummer, dat feitelijk gaat over de verschillen tussen armoede en rijkdom, de staat van de democratie en achterstand.

Muzikaal zeer terughoudend, maar spannend. Een wereldnummer.

Ain’t no sense in voting
Same song with a different name
Might not be in the back of the bus
But it sho’ feel just the same
Ain’t nothin’ fair about welfare
Ain’t no assistance in AIDS
Ain’t nothing affirmative about ur actions
‘Til the people get paid!

© 2004 Prince

Met hulp van:

• Candy Dulfer – zang
• Rhonda Smith – bas
• John Blackwell – drums
• Maceo Parker – saxofoon (niet benoemd in de credits)
• Sheila E. – shaker
• Renato Neto – Fender Rhodes

Een live versie van het nummer was B-kantje van de Cinnamon Girl single.

Prince met Wendy Melvoin – Reflection (Tavis Smiley Show)

Reflection

Waarschijnlijk begin 2003 opgenomen.

Op 29 mei 2003 werd het nummer beschikbaar gesteld als download aan de NPG Music Club leden.

Alweer een voltreffer. Prince klinkt melancholisch en oprecht. Prachtige afsluiter. In april 2004 speelde hij het nummer samen met oud Revolution gitariste Wendy Melvoin bij The Tavis Smiley Show.

Sometimes just wanna go
Sit out on the stoop and
Play my guitar
Just watch all
All the cars go by

© 2004 Prince

Prince – Musicology Live 2004Ever – Band

Singles

Zoals hierboven te lezen valt, zijn er drie singles uitgebracht van het album. Elke single bevatte een ‘virtual b-side’.

Magnificent

Waarschijnlijk begin 2004 opgenomen.

Op 5 april 2004 via de Musicology Download Store aangeboden, als de ‘virtual b-side’ van de Musicology single.

Niet echt bijzonder nummer, het doet denken aan What Do U Want Me 2 Do?.

United States Of Divison

Waarschijnlijk begin 2004 opgenomen.

Prince – United States Of Division – NPG Music Club screenshot

Op 4 juli (Amerikaanse ‘Independence Day’) 2004 via de Musicology Download Store, aangeboden als de ‘virtual b-side’ van de Cinnamon Girl single en in fysieke vorm op de Europese cd uitgave.

Ik kan hier heel goed naar luisteren. Wederom een politiek getint nummer. De eerste zin: 2004, still at war and everybody hates Americans. De Irak oorlog komt regelmatig terug op het album (en B-kantjes). Prince is (over) duidelijk tegen de oorlog en de gevolgen op menselijk niveau.

Silver Tongue (Demo)

Waarschijnlijk begin 2004 opgenomen.

Op 13 juli 2004 via de Musicology Download Store, aangeboden als de ‘virtual b-side’ van de Call My Name single.

Het nummer had niet misstaan op One Nite Alone…. Leuk.

De tekst is geschreven door Nikki Costa.

Prince – NPG Music Club – Pre-paid membership card

Recensie

Tja, wat vind ik nou eigenlijk van het album? Ik hou altijd een dubbel gevoel over aan dit album. Als commercieel product is het prima, de verkoopcijfers liegen niet, maar als artistiek statement overtuigt het niet. Na de obscure jaren, waarin Prince spannende muziek maakte, vallen de 2004 uitgaven toch tegen. Prince doet te veel op de automatische piloot en lijkt er niet voor de volle 100% in te zitten. Op de momenten dat dat wel gebeurt, is het album, en de betreffende nummers, ook direct wereldtop.

De laatste drie nummers tillen het album uit boven de middelmaat en brengen meer dan vroeger was alles beter, wat voor een artiest van het kaliber Prince een veelzeggend, maar in de kern droevig, statement is. Prince kan meer, zoals hij twee jaar later zou bewijzen met 3121.

Beoordeling

Musicology Tour

Musicology Live 2004ever

Prince ging van 27 maart tot en met 9 september 2004 op tournee ter promotie van Musicology. De tour bestond uit 77 concerten in 51 Amerikaanse steden, bereikte 1,47 miljoen fans en leverde maar liefst $87,4 miljoen op. Het werd de best bezochte tournee van 2004 in de VS.

Ondanks de naam van de tour, werd er maar weinig van Musicology gespeeld. Een gemiddelde avond bevatte slechts 3 nummers van het album. Prince speelde een soort ‘greatest hits’ show en gaf het publiek wat het wilde (in plaats van wat het nodig had, wat het idee was achter de One Nite Alone… Tour).

De band die Prince ondersteunde was in de basis dezelfde als tijdens de superieure One Nite Alone… Live tour van 2002, maar was iets uitgebreider. Opvallend was de prominente rolo die Candy Dulfer speelde in het geheel, ook vocaal.

Prince – Musicology – Dubbelplatina onderscheiding

Comeback

Voor het grote publiek was Musicology een comeback. Prince was er al die tijd geweest, maar buiten de radar van dat publiek om. Gezien de verkoopcijfers, de concertbezoeken en het enthousiasme van het publiek, was Prince weer helemaal terug. De lezers van het magazine Rolling Stone benoemden Prince als Most Welcome Comeback.

Een deel van het succes van het album was dat Musicology als onderdeel van het concertkaartje werd verkocht. Naar aanleiding van Musicology veranderden Billboard en Nielsen SoundScan hun regels. Vanaf nu gold dat klanten “must be given an option to either add the CD to the ticket purchase or forgo the CD for a reduced ticket-only price”.

Ter afsluiting

Onlangs werd Musicology uitgegeven op paars vinyl.

Wat vind jij van Musicology? Laat het weten!

Video/Spotify
Bij dit verhaal is een video opgenomen. Klik op de volgende link om deze te zien: Video: Prince treedt weer op de voorgrond: Musicology. De A Pop Life afspeellijst op Spotify is ook aangepast.