Rain is wet and sugar is sweet
Clap your hands and stomp your feet
Everybody, everybody knows
When love calls u gotta go

© Prince, 1988

Inleiding

Als aan mij de vraag wordt voorgelegd welk Prince album ik het meest draai en luister, komt het antwoord neer op Parade (1986) of Lovesexy, dat vandaag 30 jaar geleden werd uitgebracht. De overeenkomst tussen beide albums is dat de muziek compleet uniek is. Niet alleen binnen het indrukwekkende Prince oeuvre, maar ook algemeen. Ik ken geen andere albums die klinken zoals die beide albums. Daarnaast zijn de beide albums gekoppeld aan de twee beste tours die Prince ooit heeft gedaan. Een ode aan het laatste album uit de geniale run die startte in 1980 met Dirty Mind.

Leeswijzer

Omdat naast het album ook de Lovesexy Tour werd gedaan in 1988/1989 én de (concert)video Lovesexy Live werd uitgebracht, is dit artikel is opgedeeld in 3 delen:

1. Lovesexy, het album
2. Lovesexy, de tournee
3. Lovesexy, de video

Lovesexy, het album

Inleiding

Nadat Prince vriend en vijand had verbijsterd met het extreem goede Sign O’ The Times, dat werd gevolgd door een tour én de live concertfilm Sign O’ The Times, allemaal in 1987, zou het jaar worden afgesloten met een funk album. Het album zou echter niet verschijnen. The Black Album werd ingetrokken. Het hoe en waarom is te lezen in The Black Album: Prince gets funky.

Dus toen medio april 1988 bekend werd gemaakt dat het spiksplinternieuwe album binnen een maand uit zou komen, was de verbazing en opwinding van muziekliefhebbers over de hele wereld, en met name in Europa, voelbaar en merkbaar. Het nieuwe album zou Lovesexy gaan heten en uit 9 nummers bestaan. Als voorproefje werd op 19 april 1988 de single Alphabet St. uitgebracht. Een fantastisch rockabilly/funky nummer. Dat beloofde wat.

The Black Album

In het artikel The Black Album: Prince gets funky valt te lezen dat Prince op 1 december 1987, bekend onder de term Blue Tuesday, een soort openbaring meemaakte. Het directe gevolg daarvan was het intrekken van The Black Album, met alle logistieke problemen van dien. Er waren immers al ruim 500.000 exemplaren geperst en klaar voor verzending.

The Black Album werd één van de best verkochte bootlegs aller tijden en zorgde voor een vloed aan illegaal Prince materiaal dat op de markt werd gebracht.

Nieuwe start

De openbaring van Prince zorgde voor veel inspiratie. In zijn net geopende Paisley Park Studios kon Prince naar hartenlust zijn gang gaan en dat deed hij dan ook. In een periode van twee maanden werd het nieuwe album geschreven, opgenomen en samengesteld. Het nummer When 2 R In Love werd van The Black Album 1 op 1 overgenomen (het is het enige nummer dat onderdeel is van twee officiële Prince releases).

Tien dagen na het besluit The Black Album terug te trekken, werd begonnen met het nieuwe album. Het eerder opgenomen, en nooit uitgebrachte, The Ball werd hernoemd naar No. Het nummer werd met de complete band, waarmee eerder in het jaar de Sign O’ The Times Tour was gedaan, live opgenomen in Paisley Park. Vlak daarna nam Prince in zijn eentje Positivity op, al snel gevolgd door een andere opname met de band: Luv Sexy. Nog in dezelfde maand volgden Alphabet St., Glam Slam, Dance On en The Line. Eind december 1987/begin januari 1988 werd Anna Stesia opgenomen.

Een eerste configuratie voor het nieuwe album werd rond de 20e januari 1988 samengesteld. Prince was nog niet helemaal tevreden. Op 29 januari nam hij Lovesexy op. Het nummer verving Luv Sexy, dat in niets leek op het nieuwe nummer. Twee dagen later nam Prince I Wish U Heaven op. Het zou The Line gaan vervangen. Medio februari 1988 werd de definitieve configuratie van het album vastgesteld. Twee en een halve maand na het opschorten van de release van The Black Album, had Prince de opvolger geschreven, opgenomen, geproduceerd en samengesteld.

Op 8 maart 1988 presenteerde Prince zijn nieuwe album aan platenmaatschappij Warner Bros. in Los Angeles. Initieel was hij van plan om geen video’s te maken voor de singles, maar daar kwam hij (gelukkig) op terug. In maart werd de video voor de eerste single, Alphabet St., opgenomen. De eerste single verscheen 3 weken voor de release van het album op 19 april 1988.

Andere nummers

Zoals gewoonlijk werd er, tijdens de opnamen voor het nieuwe album, ook gewerkt aan nummers die niet bedoeld waren voor het nieuwe album. Eén van de projecten waar aan werd gewerkt was het vierde solo album van Sheila E., dat gepland was voor een release op Paisley Park Records in 1989. Het album is nooit uitgekomen. Medio december 1987/januari 1988 werd The Ghetto, een cover van het Donny Hathaway nummer, opgenomen. In januari 1988 werd ook Scarlet Pussy opgenomen. Het laatste nummer verscheen als een B-kantje voor de single I Wish U Heaven.

In februari 1988 werd The Max opgenomen. Deze versie van het nummer heeft niets van doen met het nummer onder dezelfde naam dat in 1992 zou verschijnen op het -album. Ook werd Interesting opgenomen. Het zou verschijnen op het eerste Mavis Staples album dat uitkwam op Paisley Park Records: Time Waits For No One uit 1989.

In maart nam Prince de basis op voor Love Song. De opnamen gingen vervolgens naar Madonna. Het nummer is een duet en werd uitgebracht op Madonna’s album uit 1989 Like A Prayer.

In april werden onder andere Love 89 en Fuchsia Light opgenomen. Love 89 verscheen op Patti Labelle’s album Be Yourself uit 1989. Fuchsia Light was waarschijnlijk bedoeld voor het debuutalbum van Tony Le Mans dat verscheen in 1989 op Paisley Park Records. Volgens de online Prince encyclopedie princevault.com, lijkt het erop dat het nummer werd teruggetrokken toen Prince er achter kwam dat Le Mans een affaire had met Ingrid Chavez (Chavez speelde een belangrijke rol tijdens Blue Tuesday en de terugtrekking van The Black Album).

Rond het definitief maken van het nieuwe album was Prince alweer bezig met een aantal nieuwe projecten, waaronder Rave Un2 The Joy Fantastic en Graffiti Bridge, dat ook een filmproject was.

31 december 1987

Tussen de bedrijven door werd er een benefiet concert georganiseerd op oudejaaravond 1987 in Paisley Park. Kaarten waren $ 200,- en er waren ongeveer 400 mensen aanwezig in het publiek, waaronder Minneapolis recensent Jon Bream en ex-Revolution leden Wendy & Lisa. Er werd geld ingezameld voor de “Minnesota Coalition for the Homeless”. De setlist volgde grotendeels de standaard die gold tijdens de succesvolle Sign O’ The Times Tour. Om klokslag 12:00 ’s nachts speelde de band Auld Lang Syne als intro tot Purple Rain, zodat het publiek de gelegenheid had elkaar een gelukkig 1988 te wensen. Tijdens de (zeer lange) toegift verscheen niemand minder dan Miles Davis op het toneel en improviseerde met de band op It’s Gonna Be A Beautiful Night. Dit was de laatste show waarbij dansers Wally Safford en Greg Brooks met Prince optraden.

Lovesexy

Lovesexy is het 10e studio album van Prince. Het werd uitgegeven op 10 mei 1988. Ik kocht het album bij Concerto in Amsterdam, waar ik destijds werkte. Ik kende alleen het nummer Alphabet St., dat al als single was uitgekomen op 19 april 1988. Het B-kantje Alphabet St. (This Is Not Music, This Is A Trip), wat een remix was van het regulier nummer, stond niet op het album. Het album werd uitgebracht door Paisley Park Records in samenwerking met Warner Bros. Records. Het is de officiële opvolger van Sign O’ The Times, dat iets meer dan een jaar eerder uitkwam. Officieus is het de opvolger van The Black Album dat, 6 dagen voor de geplande uitgave, werd teruggetrokken.

Status

Omdat Lovesexy snel na het terugtrekken van The Black Album werd uitgebracht, werden de albums vaak met elkaar vergeleken. In sommige eindejaarslijstjes over het jaar 1988 kwamen beide albums voor. Er was destijds een grote schare recensenten (en fans), die Lovesexy het mindere album vonden. Lovesexy is een album dat op het kantelpunt ligt van zijn status als onaantastbaar genie, die met elk album dat werd uitgebracht de meute weer een stap voor was. Het jaar 1988 was het doorbraakjaar van twee genres: hip-hop en dance/house. Lovesexy sluit op beiden niet aan.

Er zijn drie singles van het album uitgebracht. In het jaar 1989 werd een concertregistratie van de Lovesexy Tour uitgebracht. Het album eindigde hoog op alle eindejaarslijsten. Inmiddels wordt het album, met name internationaal, meer op waarde geschat dan destijds het geval was.

Recensie

En? Is dit album alle lof waard? Ja, en nog meer! Het is een adembenemend goed album, met een zeer groot aantal nummers dat klassiek is, en dat eigenlijk al direct was.

Een recensie van de kroon op de gouden periode van Prince, nummer voor nummer.

No

Spreek uit: I Know.

Welcome 2 the New Power Generation
The reason my voice is so clear
Is there’s no smack in my brain
Hundalasiliah

© Prince, 1988

De eerste keer dat de term New Power Generation op een Prince nummer genoemd wordt. Het openingsnummer van Lovesexy. Het betreft een remake van het eerder in 1986 opgenomen The Ball, dat onderdeel was van de configuratie voor het 3-dubbel album Crystal Ball. Het werd teruggebracht naar een dubbelalbum: Sign O’ The Times. The Ball was daar geen onderdeel van.

Het nummer werd live in Paisley Park opgenomen met de gehele band die ook de Sign O’ The Times Tour had verzorgd. Het was het startsein voor Lovesexy.

Het nummer heeft een feestelijke gospel sfeer. Het geluid is ‘open’ en rijk. Het nummer kent zeer veel melodielijnen die door elkaar verweven zijn. En alles past perfect. Los daarvan: de passie spat er vanaf. Het is duidelijk dat Prince zeer betrokken is bij het nummer (en de rest van het album). Het centrale thema van het album wordt in dit nummer al helemaal uit de doeken gedaan. Sta open voor het goede (Say Yes) en ban het slechte uit (Say No). Het karakter “Spooky Electric” word geïntroduceerd. Het staat symbool voor het kwaad/de verleiding/de duivel.

no there’s a heaven and a hell

© Prince, 1988

P.S.: Handalasiliah staat voor “the funky version of hallelujah” (bron: Urban Dictionary).

Alphabet St.

No! Het kenmerkende intro tot Alphabet St.

De eerste single, die werd uitgebracht vooruitlopend op de uitgave van het album. Het nummer doet simpeler aan dan het daadwerkelijk is. Zoals wel vaker het geval bij Prince producties, speelt zich veel af op de achtergrond. Met name zijn funky gitaar- en slapping bas werk is indrukwekkend. Het nummer komt speels over door de stop/start truc van het nummer. Gaandeweg wordt het nummer steeds complexer.

Tevens is het nummer tekstueel in eerste instantie onschuldig. Het gaat echter over orale sex, cunnilingus. Het noemen van Tennessee lijkt te verwijzen naar een comedy sketch van Sam Kinison. In die sketch beschrijft hij dat hij met zijn tong letters imiteert en soms woorden, waaronder… Tennessee.

De single deelt de album versie op in twee delen. Het tweede deel is grotendeels instrumentaal en kent de rap, die Cat voor haar rekening neemt (Cat, we need U 2 rap):

Talk 2 me lover
Come and tell me what U taste
Didn’t your mama tell U
Life is 2 good 2 waste?
Didn’t she tell U
Lovesexy was the glam of them all?
If U can hang, U can trip on it
U surely won’t fall
No side effects and the felling lasts 4-ever
Straight up – it tastes good
It makes U feel clever
U kiss your enemies like U Know U should
Then U jerk your body
Like a horny pony would
U jerk your body
Like a horny pony would
Now run and tell your mama
About that!

© Prince, 1988

Bovenstaande rap komt uit het onuitgebrachte nummer Bloody Mouth, dat een maand voor Alphabet St. was opgenomen. De tekst is afgedrukt op de achterkant van de Lovesexy hoes. Speciale vermelding voor het zeer vrolijk stemmende, energieke keyboard thema dat na 04:39 minuten wordt gespeeld. Heerlijk! Ook hier is de boodschap positief: Put the right letters together and make a better day.

Voor de single is een videoclip gemaakt. Zoals ook al vemeld in het verhaal over The Black Album bevat de clip een excuus van Prince: Don’t buy the Black Album, I’m sorry. De videoclip zelf is vermakelijk, maar niet bijzonder. De Thunderbird, die wordt gebruikt in de clip zou later een rol gaan spelen in de Lovesexy Tour.

De 12″ bevatte een mix van Alphabet St. getiteld Alphabet St. (This Is Not Music, This Is A Trip). Een aardige extensie op het nummer. 

Er zijn twee officiële live-versies van het nummer uitgebracht. De eerste in 2002 op One Nite Alone… The Aftershow: It Ain’t Over en de tweede in 2008 op Indigo Nights.

Het nummer eindigt met Ingrid Chavez die reciteert: A… B… C… D… E… F… H… Eye Love You. Waarom de letter G wordt overgeslagen? Het nummer is geschreven in de toonsoort G. Die letter is er dus al. Jaren later gaf Prince zelf de volgende uitleg tijdens een online Q&A sessie: “She was being kissed at the time, and got flustered, eye suppose.”

Glam Slam

De tweede single van het album. Een wat vreemde keus voor een single. Een paar dagen voor de uitgave van het nummer besefte Prince dat zelf ook. Hij probeerde de release tegen te houden, maar het proces was nu al te ver onderweg. Het werd geen hit. Niet verwonderlijk. Het is een typisch album nummer.

Het klinkt, bij oppervlakkige beluistering, weinig opwindend, maar het bevat veel ingenieuze achtergrondkoortjes. Het tweede deel van het nummer is instrumentaal en heeft, nieuw voor Prince, een klassieke feel. Top nummer.

Voor de single is een videoclip gemaakt. Het betreft een zogenaamde ‘performance’ clip, die begin mei 1988 werd opgenomen in Paisley Park. Prince en band treden op, op het podium dat tijdens de Lovesexy Tour zou worden gebruikt. Het publiek dat in de clip aanwezig is, zijn ingehuurde inwoners van Minneapolis, die na de opnamen werden getrakteerd op een live set van ongeveer 1½ uur.

De 12″ bevat een remix: Glam Slam (Remix). Uniek voor Prince: na Hot Thing uit 1987 was dit het tweede nummer dat werd geremixed door iemand buiten Prince’ directe omgeving: Shep Pettibone. Halverwege het nummer worden house-invloeden opgenomen in de mix. Erg leuke remix, die daadwerkelijk wat toevoegt aan het nummer.

Anna Stesia

Sleutelnummer voor het album en de volgende tour. Een indrukwekkende ballad, waarin Prince zich oprecht uit. Het lijkt of hij een oprecht inkijkje geeft in zijn privé gedachten:

Have U ever been so lonely
That U felt like U were the
Only one in this world?

Have U ever wanted 2 play
With someone so much U’d take
Any one boy or girl?

© Prince, 1988

Vervolgens gaat hij, op zijn eigen cryptische wijze, in op het intrekken van The Black Album:

Between white and black, night and day
Black night seemed like the only way…
So I danced

Music late, nothing great
No way 2 differentiate
I took a chance

Gregory looks just like a ghost
And then a beautiful girl the most
Wets her lips 2 say

“We could live 4 a little while
If U could just learn 2 smile
U and I could fly away, fly away”

© Prince, 1988

Het nummer beschrijft het pad van duisternis naar het inzicht dat hij kreeg:

Save me Jesus, I’ve been a fool
How could I forget that U are the rule
U are my God, I am Your child
From now on, 4 U I shall be wild
I shall be quick I shall be strong
I’ll tell Your story, no matter how long

© Prince, 1988

Het nummer gaat over de transformatie die Prince heeft doorgemaakt. Na het donkere negatieve The Black Album wilde hij een album maken voor God. De boodschap Lovesexy: the feeling U get when U fall in love, not with a boy or a girl, but with the heavens above wordt overduidelijk gebracht in dit nummer.

Anna Stesia come 2 me
Talk 2 me, ravish me
Liberate my mind

…

Love is God, God is love
Girls and boys love God above

© Prince, 1988

Zo open over zijn geloof was Prince niet eerder. Zelfs het fameuze B-kantje God uit 1984 verbleekt hierbij. Het is één van de ontroerendste nummers die Prince ooit opnam. De emotie is echt en oprecht. Ook muzikaal is het hoogstaand. Het nummer bevat een aantal (gitaar) noten die tranen opwekken (onder andere op 02:07 minuten). Het afsluitende koortje, Love is God, God is love / Girls and boys love God above, stoort in het geheel niet (ook al was niet iedereen het daarover eens in Nederland) en werd tijdens de begeleidende tour door menig overtuigd atheïst uit volle borst meegezongen.

Dance On

Dit is geen dansnummer. Sheila E. verzorgt het drumwerk. Ze toont aan wat ze ritmisch kan en dat is indrukwekkend. In eerste instantie had ik het idee dat de drums nogal wat productionele trucjes kende, maar ik heb het Sheila E. tijdens de Lovesexy Tour meerdere malen live zien doen.

Een mitrailleur achtige bas zet de toon voor het nummer, dat muzikaal een ontheemd gevoel geeft. Synthesizer en gitaar erupties dragen bij aan dat gevoel. Ook tekstueel is het allemaal weinig opbeurend. Nucleaire dreiging, gang gerelateerd geweld, wapens, achterstand. Het komt allemaal voorbij. Dance On lijkt de oplossing te zijn. Ondanks alle problemen en tegenslagen: maak er wat van.

Er zijn wel andere invalshoeken:

It’s time 4 new education
The former rules don’t apply
We need a power structure that breeds production
Instead of jacks who vandalize
Detroit – what’s happenin’?

What color is your money today?
Get your money straight
Everybody dance on

© Prince, 1988

Lovesexy

Glorieus uitbundig funk nummer. Een persoonlijke favoriet, nummer 22 in mijn top 50 Prince nummers. Het nummer maakt me vrolijk. De tekst ondersteunt het feestelijke karakter:

This feeling’s so good in every single way
I want it morning, noon and night of every day
And if by chance I can not have it – I can’t say
But with it I know heaven’s just a kiss away
Kiss away

Lovesexy

© Prince, 1988

Het nummer bevat weer heerlijk gitaarwerk van Prince, die de gitaar op de achtergrond flink laat scheuren. Alleen Prince kan erotiek en religie zo natuurlijk laten samensmelten. Het nummer eindigt in een dialoog tussen een vrouw (Cat?) en Prince, die elkaar vertellen wat ze van elkaar willen en waarom:

Cat:
OK so like first I’ll start by telling U how
Intelligent a curve your behind has
And then I can tell U that I can just smell U
And race cars burn rubber in my pants

Prince:
Oh, pretty little whip, U got me drippin’
Drippin’ all over the floor, the floor

…

U want me to swivel in your love seat
Don’t U baby?

© Prince, 1988

Het nummer eindigt met de constatering: We make love with only words.

When 2 R In Love

Het enige nummer dat is overgenomen van The Black Album. Het past binnen de context van dit album veel beter.

I Wish U Heaven

Derde single van het album. I Wish U Heaven is het laatste nummer dat voor Lovesexy werd opgenomen. Een lieflijk (liefdes)liedje dat stelt dat, ook al ziet de geliefde van Prince alles anders, hij haar toch al het goede zal wensen: If I see 11 / U can say it’s 7 / Still I wish U heaven.

Voor het nummer is een extended version opgenomen, getiteld I Wish U Heaven (Part 1, 2 & 3). Het nummer wordt met 7½ minuut verlengd met ‘call and response’ teksten en extra instrumentale stukken, waarin Prince zijn blauwe cloud gitaar introduceert met Say hello 2 my little friend, the Blue Angel, waarna Prince een heerlijke gitaarsolo weggeeft. Ook zijn tekstdelen van een ander nummer, Take This Beat, opgenomen:

Take this beat, I don’t mind
I got plenty others and they so fine

© Prince, 1988

Op het album heet het nummer I Wish U Heaven. In de titel van de single en de video wordt de I vervangen door .

Positivity

Prijsnummer van het album, nummer 20 in mijn top 50 Prince nummers. De afsluiter van Lovesexy. De centrale vragen in het nummer zijn:

Positivity YES
Have U had your plus sign 2 day?
Positivity YES
Do we mark U present, or do we mark U late?

© Prince, 1988

Thematisch gezien lijkt het op No, het openingsnummer van Lovesexy. Het gaat over het uitbannen van negativiteit en stelt sociale thema’s aan de orde:

Can a boy who drops out at school
At 13 years of age
Answer the 2 of life and death
When it slaps him in the face?
Who’s 2 blame when he’s got no place 2 go
And all he’s got is the sense 2 know
That a life of crime’ll help him beat U in the race?

© Prince, 1988

De vocalen worden gedeeltelijk gesproken/gerapt (zoals Prince ook al deed in All The Critics Love U In New York uit 1982). Ook in dit nummer komt er opeens een muzikaal motiefje voor dat heel kort duurt, maar ongelooflijk funky is; na 05:45 minuten, het duurt 5 glorieuze seconden. Maar het hele nummer zit vol met prachtige vondsten, korte muzikale intermezzo’s, overstuurde gitaar op de achtergrond en indrukwekkende koortjes.

Hold on 2 your soul, we got a long way 2 go

Bijdragen van anderen

In tegenstelling tot wat in de liner-notes staat, wordt alles op het album gespeeld en uitgevoerd door Prince, met de volgende uitzonderingen:

• Sheila E.: drums op No en Alphabet St., drums en achtergrondzang op Dance On en Positivity
• Eric Leeds: saxofoon op No, Alphabet St. en Positivity
• Atlanta Bliss: trompet op No, Alphabet St. en Positivity
• Boni Boyer: keyboards op No, zang op Anna Stesia en Positivity
• Rap/zang op Alphabet St. en Positivity
• Miko Weaver, Levi Seacer, Jr., Dr. Fink, Ingrid Chavez: respectievelijk gitaar, bas, keyboards en gesproken intro op No

Extra nummers

De singles Glam Slam en I Wish U Heaven kwamen met B-kantjes, die niet op een andere manier verkrijgbaar waren.

Escape

B-kantje voor Glam Slam: uptempo nummer waarvan de introductie werd gebruikt voor de opening van de concerten van de volgende Lovesexy Tour:

Snare drum pounds on the 2 and 4
All the party people, get on the floor
Bass

© Prince, 1988

De volledige titel is Escape (Free Yo Mind From This Rat Race). Het nummer bevat samples van Glam Slam en werd opgenomen nadat de opnamen voor Lovesexy waren voltooid. Lekker dansnummer.

Scarlet Pussy

B-kantje voor I Wish U Heaven. Het nummer is toegeschreven aan Camille en werd opgenomen in de nadagen van de opnamen voor Lovesexy. Het was oorspronkelijk bedoeld voor een later te verschijnen Sheila E. album, dat gepland stond voor 1989, maar nooit verscheen. Sheila E. verzorgt zang en Eric Leeds saxofoon. Het is een uiterst funky nummer met heerlijk ritme-gitaar werk van Prince.

Het nummer lijkt een eerbetoon te zijn aan George Clinton’s Atomic Dog.

Compact disc

Het album werd beschikbaar gesteld in drie formaten: cassette, LP en Compact Disc. Het grote voordeel van de CD was, los van de slijtvaste muziek, dat deze programmeerbaar was.

Prince wilde de luisteraar echter laten genieten van het hele album. Het was een werkstuk dat in zijn geheel moest worden ondergaan. De initiële persingen van de CD bevatte daarom slechts 1 track. De som is meer dan een verzameling van losse onderdelen. En dat klopte, ook al is het album geen concept album te noemen. Daarvoor verschillen de onderdelen toch teveel van elkaar.

Latere (her)persingen van de compact disc hadden 9 tracks. Ik heb ooit ergens gelezen dat ook de LP zo was geperst dat de individuele tracks niet identificeerbaar waren. Ik heb dat echter nooit gezien.

Tegenwoordig wordt Lovesexy op streaming diensten, zoals Spotify, weer aangeboden als 1 track, zoals het oorspronkelijk was bedoeld.

Albumhoes

Voor de hoes werd de Franse fotograaf Jean-Baptiste Mondino ingehuurd. Prince had Mondino’s werk met zijn muziek voor het eerst gezien toen hij de clip voor Jill Jones‘ Mia Bocca zag. Het beviel hem. De beelden pasten perfect bij de muziek.

Mondino anderzijds was, in zijn eigen woorden, “completely under his [Prince’s] spell”. Voor de hoes maakte Mondino een schets, fotografeerde Prince in een fotostudio in Los Angeles en nam het resultaat mee naar Parijs. Daar manipuleerde hij de beelden en maakte een aantal collages.

Toen Prince naar Parijs kwam voor het resultaat gooide hij alles weg en zei “I think what you did with the flowers was the best”. De hoes bevat een naakte Prince waarnaast een fallisch uitziende meeldraad rechtop staat.

In Europa was de hoes geen onderwerp van gesprek, maar in het puriteinse Amerika des te meer. Ik ben een discussie tegengekomen in Billboard magazine over de hoes, waarin ook wetenschappelijk wordt getracht de hypocrisie van de Amerikanen te duiden. Bijgaande afbeelding werd gebruikt om aan te tonen dat de betreffende meeldraad niet mannelijk maar vrouwelijk is. Uiteraard zonder resultaat.

Aan Prince werd het verzoek gedaan een wat minder aanstootgevende hoes te maken voor de Amerikaanse markt. Maar Prince zei uiteraard Nee.

Volgens on-line Prince encyclopedie princevault.com weigerde Wal-Mart, een grote retailer met ruim 1100 winkels in de Verenigde Staten, ofwel het album niet te verkopen ofwel het album dusdanig te verstoppen in de winkel dat het gemiddelde winkelende publiek er niet mee zou worden geconfronteerd. De reden was Prince’ “provocative pose” op de hoes die “too hot to handle” was. In een interview werd gesteld dat de weigering puur en alleen kwam vanwege de hoes.

Maar ook dichter bij huis leverde de hoes problemen op. De Musicland Group, waarvan het hoofdkantoor in Minneapoolis stond, adviseerde de managers van alle 616 winkels de LP alleen onder de toonbank te verkopen. CD’s en cassettes mochten wel in de winkels worden opgenomen.

Prince was geraakt door een dergelijk reactie op zijn oprechte boodschap en muziek. Het feit dat zijn openbaring als pornografisch werd weggezet, was iets wat hij niet kon en wilde begrijpen.

Het font en logo’s (zoals het Yes teken) zijn ontworpen door Margo Chase. Ze heeft meerdere ontwerpen gedaan voor Prince, waaronder het originele Paisley Park logo en de ontwerpen voor veel van de Graffiti Bridge output. Margo Chase overleed op 25 juli 2017 tijdens een vliegtuigongeluk.

Ontvangst

In Europa werd het album juichend ontvangen. Het zoveelste bewijs van zijn kunnen, alweer groei, alweer nieuw, alweer anders. Waar hield dit op?

 

Klik op de krantenartikelen voor een grotere en complete afbeelding.

De belangrijkste opmerkingen uit de recensies zijn hieronder opgenomen:

Het album, gestoken in een schalkse hoes (wederom zonder titel of artiestennaam), is het grilligste en meest gewaagde werkstuk van Prince. … Het is een drie kwartier durende carrousel van brille die zijn eigen normen stelt en nieuwe grenzen zoekt. (NRC, 04-05-1988)

Nieuwe plaat van Prince fenomenaal werkstuk. (Limburgs Dagblad, 06-05-1988)

Prince toont zich opnieuw een meesterlijk arrangeur. Elk nummer is volgestopt met een duizelingwekkende hoeveelheid klanken, effecten, stemmen en koortjes, die zo geraffineerd zijn verwerkt dat de muziek uiteindelijk toch geen moment warrig of gekunsteld klinkt. (Volkskrant, 09-05-1988)

Op ‘Lovesexy’ gebeurt zoveel dat je (aanvankelijk) oren te kort komt, net als afgelopen zomer in Nieuw Galgenwaard en Ahoy’. Met andere woorden, de ‘nieuwe Prince’ verlangt veel van de luisteraar, ook van de getrainde. (Het Vrije Volk, 11-05-1988)

Prince bewijst met dit album nog niets aan betrokkenheid en bevlogenheid te hebben verloren. (Trouw, 11-05-1988)

Prince heeft inmiddels een genre op poten gezet dat bijna volledig losstaat van alle blanke en zwarte muziekcodes uit heden en verleden. De songs ontlenen hun grootste kracht aan het feit dat de tomeloze inventiviteit het sexy karakter ervan geen haarbreedte in de weg heeft gelegen. (OOR, 21-05-1988)

Verkopen

In veel Europese landen groeide Lovesexy uit tot zijn best verkochte album (beter zelfs dan Purple Rain). Prince had in Europa een uiterst trouwe schare fans opgebouwd met zijn unieke albums en spectaculaire live-shows. In vele landen reikte Lovesexy tot de eerste plaats van de album verkoop lijsten.

In de Verenigde Staten echter, werd Lovesexy zijn slechtst verkopende album sinds Controversy uit 1981. Wellicht dat de controverse rondom de albumhoes een rol speelde, maar de Amerikanen leken niet warm te lopen voor Prince’ kijk op de wereld. De connectie met het Amerikaanse publiek was er niet. Prince was enorm teleurgesteld over het gebrek aan steun en succes in zijn thuisland. Het zou nog verstrekkende gevolgen hebben.

Zoals al gemeld aan het begin van dit artikel, was Prince op de toppen van populariteit in Europa toen Lovesexy werd uitgebracht. Er zit ook een fundamenteel verschil tussen de Amerikaanse en Europese zienswijze op wat de hoogtijdagen van Prince zijn. Waar Amerikanen voornamelijk de periode Dirty Mind – Purple Rain zien als het hoogtepunt van zijn creativiteit, is dat volgens Europeanen de periode Purple Rain – Lovesexy. Het is een opvallend verschil in zienswijze. Wellicht nog eens een onderwerp voor een toekomstig artikel.

Conclusie

Alles leuk en aardig, maar wat vond ik er van destijds? Ik werkte bij Concerto en ik weet nog dat de initiële bestelling bij lange na niet voldeed aan de vraag. Na twee uur was de hele voorraad weg!

De Prince gekte in Nederland was op het hoogtepunt. Lovesexy was het zoveelste bewijs van de onontkoombare conclusie: we waren getuige van een genie, die keer op keer de muziekwereld in vertwijfeling achterliet. Hoe is het mogelijk dat dit allemaal uit dat kleine mannetje uit Minneapolis kan voortkomen?

Vanaf het moment dat ik When Doves Cry hoorde was ik om. In 1987 kwamen er talloze releases uit, die allemaal even goed waren: Madhouse, Jill Jones, en het Prince album Sign O’ The Times (volg de links voor de verhalen over die albums).

Het zou nog mooier worden: aan het einde van het jaar zou The Black Album uitkomen, een funk plaat. Het verhaal is bekend: het album kwam er niet. Lovesexy werd, als tegenwicht van The Black Album, in de plaats daarvan uitgebracht.

Zoals ik al eerder schreef in het verhaal over The Black Album, werd eigenlijk toen pas duidelijk hoe enorm de output van Prince was, hoeveel muziek hij had opgenomen en nooit had uitgebracht. Na het schrappen van The Black Album was hij begonnen met een nieuw album, dat binnen een half jaar in de winkels lag en waar, volgens de geruchten althans, ook alweer een nieuwe wereld tournee (zijn derde in drie jaar) aan vastgeknoopt zou worden!

Op 9 januari 1988 ging ik voor het eerste naar een platenbeurs. Na de beide cassettes van de Prince concerten die ik daarvoor had bezocht (18-08-1986: Prince & The Revolution en 21-06-1987: Prince) maakten Prince bootlegs hun opwachting. In eerste instantie alleen concert opnamen. Vanaf 18 juni 1988 kwam, met de The Black Album bootleg, de eerste bootleg met outtakes en niet uitgebrachte muziek binnen. Kortom: in 1988 begon de verslaving.

Recensie

Negen nieuwe nummers, waarvan ik Alphabet St. al kende. Wat me direct opviel was het geluid en de productie. Het klonk allemaal zo fris en ‘open’. Het geluid was (en is nog steeds) zoals het nog nooit had geklonken op een Prince album. Goed nieuws dus, weer anders. De muziek sprankelde, de nummers waren rijk en gevuld met ingenieuze thema’s en motiefjes. Wat een rijkdom. Dit was beter dan alles wat daarvoor was gekomen! Ik was helemaal weg van het album, de nieuwe look, de boodschap, alles klopte. De muziek was anders en moeilijk. Dit album was geen makkelijke luisterbeurt, wat, voor mij althans, de hele Prince beleving nog boeiender maakte. Het was een moedig statement om dit album uit brengen, op dit moment in zijn carrière.

De religieuze thematiek stoorde geenszins, zoals dat op The Rainbow Children wel zou storen. Het waren ook niet de dogma’s van georganiseerde religie, maar het was lovesexy, Prince’ geheel eigen mix van goed en kwaad, liefde en sex, spiritualiteit en lichamelijkheid. Net als hij bijvoorbeeld in het nummer Paisley Park van het Around The World In A Day album uit 1985, een geheel eigen (sprookjes)wereld op poten zette, deed hij dat op Lovesexy ook. Het werkte, het overtuigde. De gedrevenheid die Prince tentoonstelde was aanstekelijk. Je geloofde hem bijna als hij stelde dat God is alive. He lives inside all of us. He just wants to come out and play. Waar The Rainbow Children exclusief was, was Lovesexy inclusief, iedereen was welkom.

Na het overlijden van Prince in april 2016 heb ik mijn top 50 Prince nummers samengesteld. Twee nummers in de top 10 komen van dit album. Nog eens 3 (4 als de B-kant Scarlet Pussy wordt meegerekend) zijn opgenomen bij de afvallers. Dus 60% van de 1988 output in het kader van het Lovesexy album. Een belangrijke leverancier van favoriete nummers. Tevens heb ik dit album opnieuw op CD gekocht. (Nog) niet vanwege slijtage, maar vanwege de beschikbaarheid van een 9 tracks versie.

Ik twijfel altijd tussen Parade, Sign O’ The Times en Lovesexy als mijn all-time favoriete Prince album. Gezien de cijfers (zoals afgeleid uit mijn top 50) zou dit Sign O’ The Times moeten zijn, maar gevoelsmatig geef ik de voorkeur aan Parade of Lovesexy. Als ik nu, op dit moment, moet kiezen, wordt het Lovesexy.

Als ik een eindcijfer zou moeten geven voor dit album zou het een 9,8 zijn (When 2 R In Love krijgt niet de 100% score…). Echter, afgaand op het totaalplaatje, album, look, tour en video komt deze periode uit op een 10. Prince was op de toppen van zijn kunnen. Het album is niet alleen uniek in zijn oeuvre, maar uniek in de (muziek)wereld. Er is geen album dat klinkt zoals dit album. 30 jaar na dato is dit nog steeds niet geëvenaard. Kortom: dit album bevat alles wat Prince zo bijzonder maakte tijdens zijn geniale run in de jaren (19)80. Sterker: het is de kroon op zijn werk.

 

Vind je dit artikel leuk en wil je het delen? Graag!

• Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om te delen op X (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om te delen met Twitter (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om op Pinterest te delen (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om te delen met Reddit (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om te delen op Threads (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om te delen op Mastodon (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om op Tumblr te delen (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om te delen op Pocket (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om te delen op Nextdoor (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om te delen op Bluesky (Wordt in een nieuw venster geopend)
• Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend)

Lovesexy, de tour

De band die de Sign O’ The Times Tour had gedaan, beviel goed. Het was dan ook zijn meest onderlegde band tot dan toe. Alleen van de dansers Wally Safford en Greg Brooks werd afscheid genomen.

De voorbereidingen voor de nieuwe tour (zijn 3e in even zoveel jaar) begonnen in april 1988, nog voordat Lovesexy was uitgebracht. De band werd (wederom) meedogenloos gedrild. Honderden nummers werden ingestudeerd. Met een handsignaal of opdracht kon Prince elk nummer dat hij wilde stoppen en starten.

Van de Lovesexy Tour rehearsals zijn meerdere bootlegs verschenen. Het ontstaansproces is goed te volgen. Er is ook ruimte voor (muzikale) ontspanning. Het is elke keer een genot te luisteren naar die opnamen, de band die moeiteloos soleert, experimenteert en groovet en Prince die schijnbaar achteloos de ene na de andere fantastische gitaarsolo speelt.

In de prachtige (korte) documentaire Prince : Musical Portrait uit 1989, gaan verschillende bandleden in op die voorbereidingen. De perfectie van Prince komt daarin goed naar voren. Met name de zogenaamde ‘dress rehearsals’ zijn afmattend. Waar moet iedereen staan op welk moment is een puzzel. Het geeft een inkijkje in het type bandleider dat Prince was (zeer veeleisend).

Maar er was ook tijd voor oprecht ontroerende muziek. De versie van The Ladder, die in de eerder genoemde documentaire wordt getoond, is hartverscheurend mooi.

Show

De show die Prince voor ogen had was ambitieus. Een rond podium in het midden van de zaal. Dat betekende goed zicht voor iedereen in het publiek, maar het was ook een uitdaging voor Prince en de band, want ze waren te allen tijde zichtbaar. Er was geen moment voor verslapping en visueel moest het aantrekkelijk zijn vanaf elk deel van het podium. Het betekende ook dat de band gebruik maakte van draadloze instrumenten, een unicum in die tijd, want de techniek was nieuw en nog niet al te stabiel.

Het podium kende meerdere lagen, waarvan delen hydraulisch beweegbaar waren. De piano kon bijvoorbeeld ver omhoog. Tijdens Anna Stesia verhoogde dat de boodschap des te meer. Maar er was ook een schommel en een basketbal bord. Prince kwam elke avond op in een (replica van) een Thunderbird. Er waren zelfs plannen voor een fontein, waardoor liters en liters water moest worden rondgepompt. Uit veiligheidsoverwegingen werd dat geschrapt.

De kosten voor het ontwerp en de bouw van de set lag rond de $ 2.000.000,-. Maar nu moest de set ook nog op tournee. Het werd een kostbare onderneming, waar Prince op toelegde. De tour leverde aanvankelijk verlies op. Met de toevoeging van het Japanse deel van de tour kwam Prince in ieder geval uit de kosten.

Het tekent echter wel de toewijding die Prince had aan het project. Kosten noch moeite werden gespaard om de muziek te laten spreken. Ondanks alle hydrauliek, speciale effecten en (oogstrelende) lichtshow: de muziek was leidend.

Boodschap

Maar, Prince had ook een boodschap te vertellen. Zijn openbaring was voor hem zo belangrijk dat hij de boodschap wilde vertalen naar de show. Het eerste deel van de show zou ingaan op de verwachtingen van het publiek (de His Royal Badness kant van Prince) en, na een hergeboorte, zou het tweede deel in het teken staan van lovesexy, the feeling u get when u fall in love, not with a boy or a girl, but the heavens above. Dit werd ook opgetekend in het prachtige verzorgde tourprogramma dat werd verkocht tijdens de concerten.

Prince – Lovesexy Tourbook

Time upon a once
there was a boy named Camille.
Now this boy named Camille
didn’t know how 2 feel.
Sometimes he was lonely,
sometimes he was sad
but most times
he just took 4 granted
all the nice things that he had.

Some people said they loved him,
but Camille said,
“Contempt!
Winter, Spring,
Summer or Fall,
love is no good
unless it’s felt by all.”

So, naive & terrifically in need,
Camille started looking 4 answers.
His paintbrush the questioner,
his canvas the arena,
Camille set out 2
silence his critics.
“No longer daring” – his enemies laughed.
“No longer glam, his funk is half-assed…
one leg is much shorter
than the other one is weak.
His strokes are tepid,
his colors are meek.”

So Camille found a new color.
The color Black:
strongest hue of them all.
He painted a picture
called Le Grind –
hittin’ so tall.
And then Cindy C –
T H & vogue fantasy.
Horns & vocals 2 die 4.
Lollipops – in yours!

Stroke after stroke callin’ all others a joke. Superfunkycalifragisexi.

Camille rocked hard in a funky place. Stuck his long funk in competition’s face. Tuesday came. Blue Tuesday.
His canvas full, and lying on the table, Camille mustered all the hate that he was able. Hate 4 the ones who ever doubted his game. Hate 4 the ones who ever doubted his name.
“Tis nobody funkier – let the Black Album fly.” Spooky Electric was talking, Camille started 2 cry. Tricked.
A fool he had been. In the lowest utmostest. He had allowed the dark side of him 2 create something evil. 2 Nigs United 4 West Compton. Camille & his ego. Bob George. Why?
Spooky Electric must die. Die in the hearts of all who want love. Die in the hearts of men who want change.
Die in the bodies of women who want babies that will grow up with a New Power Soul. Love Life, Lovesexy – the feeling u get when u fall in love, not with a girl or boy but with the heavens above. Lovesexy – endorphin. Camille figured out what 2 feel. Glam Slam Escape – the Sexuality Real.
Tonight we make love with only words. Girls first. This feeling’s so good in every single way.
God is alive! Let Him touch u and He will quench every thirst. Let him touch u and an aura of peace will adorn u.
God is alive!
Let Him touch u and your own Lovesexy will be born.
Let Him touch u, let Him touch u, and Heaven is yours.
Welcome 2 the New Power Generation.

© Prince, 1988

Voor de liefhebbers, de, door Prince zelf geschreven, aanwijzingen voor de bovenstaande tekst.

Setlist

Een typische avond tijdens de Lovesexy Tour kende de volgende setlist:

• Erotic City
• Housequake
• Slow Love
• Adore
• Delirious
• Jack U Off
• Sister
• I Wanna Be Your Lover
• Head
• A Love Bizarre
• When You Were Mine
• Blues In C (If I Had A Harem)
• Little Red Corvette
• Controversy
• Dirty Mind
• Superfunkycalifragisexy
• Bob George
• Anna Stesia
• Intermission
• No
• Lovesexy
• Glam Slam
• The Cross
• I Wish U Heaven
• Kiss
• Dance On
• Let’s Go Crazy
• When Doves Cry
• Purple Rain
• 1999

Encore:

• Alphabet St.

Op een aantal avonden speelde Prince een solo piano medley. Deze werd in de setlist opgenomen na Dance On en bestond vaak uit:

• When 2 R In Love
• Venus De Milo
• Starfish And Coffee
• Raspberry Beret
• Condition Of The Heart
• Strange Relationship
• When 2 R In Love, overlopend in Madhouse’s Three

Tijdens de eerste vijf shows van de tour werd Alphabet St. op de plaats van Lovesexy gespeeld en bestond de toegift uit Positivity, Lovesexy en de briljante 80’s Medley. Halverwege de tour werd U Got The Look, dat gewoonlijk werd gespeeld voor I Wanna Be Your Lover, uit de set gehaald.

Extra nummers

Tijdens de tour werden twee nummers gespeeld die nooit eerder waren verschenen. Beiden werden uitgebracht op de video release van de Lovesexy Tour:

Intermission

Intermission is opgenomen om te dienen als pauzemuziek tussen de beide helften van de show. De opnamen voor het stuk vonden plaats van 12 tot en met 15 juni 1988 in Paisley Park Studios. Het stuk bestaat uit klassiek aandoende muziek en is aangevuld met veel stukken uit andere nummers:

• Een recitatie uit William Shakespeare’s toneelstuk Romeo and Juliet (Act 2, Scene 2), waarschijnlijk door Jill Jones, afkomstig van het nooit uitgebrachte nummer Modernaire
• Clare Fischer orkestratie uit het nummer Crystal Ball
• Het gedicht Cross The Line van Ingrid Chavez
• Marie France’ dialoog uit Girls & Boys
• Samples uit Positivity, Lovesexy en Condition Of The Heart

Blues In C (If I Had A Harem)

Blues In C (If I Had A Harem) is een blues/jazz nummer dat werd opgenomen in mei of juni van 1988 (onder de titel If Had A Harem. De studio versie was opgenomen in de configuratie voor het geplande nieuwe album Rave Unto The Joy Fantastic.

Overig
De nummers Superfunkycalifragisexy en Bob George waren beiden afkomstig van The Black Album dat destijds nog niet was uitgegeven. 

Planning

De laatste twee tours van Prince waren qua planning nogal chaotisch verlopen. De Parade Tour was een ‘hit and run’ tour, wat inhield dat, soms een paar weken voordat de concerten plaatsvonden, de zalen werden geboekt en de kaartverkoop bijna direct startte. De Sign O’ The Times Tour werd op het allerlaatste moment niet in Amerika gedaan.

Met Lovesexy was het echter anders. Er werden zalen en data gepland en de kaartverkoop zou snel starten. Totdat Prince de initiële verkoopcijfers zag van het album in de Verenigde Staten. Zacht gezegd, de cijfers waren slecht. Voor iemand van zijn statuur was het eigenlijk desastreus.

Eén maand voordat de tour (in de VS) van start zou gaan, werd de definitieve beslissing door Prince genomen. Hij ging eerst naar Europa. De VS zouden later volgen. In Europa verkocht Lovesexy als een gek. Het album stond in meerdere landen op de 1e plaats van de hitlijsten. Prince hoopte dat zijn album later alsnog momentum zou krijgen in de VS.

Zijn beslissing had nogal wat gevolgen. De hele jaarplanning voor de tour werd anders. Vele zalen in de Verenigde Staten waren al geboekt. Ook de Europese tour, die na de Amerikaanse tour zou plaatsvinden, was al ingepland. Door de wijziging op het allerlaatste moment gingen alle eerdere afspraken overhoop. En, er moest een tour uit de grond worden gestampt in Europa, waar alle zalen op het laatste moment moesten worden geboekt. Promotors moesten worden gevonden en dat in de vakantieperiode in Europa. Het is een klein wonder dat het allemaal is gelukt.

Aankondiging tournee

Ten tijde van de release van het Lovesexy album werd er in een aantal recensies al gerept van een mogelijke nieuwe tournee. Toen ik dat las, kon ik het bijna niet geloven. Ik kon ook niet wachten. Eén concert zou niet voldoen. Ik moest er alle keren heen.

Toen de aankondiging dan eindelijk kwam, bleek de Rotterdamse Kuip (Feijenoord Stadion) de locatie te worden. Twee dagen. Het podium zou over de lengte van het veld geplaatst worden, waardoor het, voor een stadionconcert, nog redelijk intiem kon blijven.

De vraag naar kaarten was zo groot dat al snel een derde concert in de verkoop ging. Ik had kaarten voor alle drie de shows. Het wachten kon beginnen.

In totaal gingen er 30 concerten in de verkoop in Europa: Parijs (4), Milan (4), Antwerpen (1), Londen (7), Birmingham (2), Oslo (1), Rotterdam (3), Kopenhagen (1), Frankfurt (1), Hamburg (2), Modena (1) en Dortmund (1). Van 8 juli tot en met 9 september 1988 zou circus Lovesexy door Europa trekken.

N.B.: Cursief weergegeven concertaantallen betreffen stadionconcerten.

Voor de derde keer in twee jaar tijd zou ik Prince met een complete nieuwe show gaan zien. Deze keer ging ik meerdere keren. De spanning werd goed opgebouwd. Met dank aan de Europese en, met name, Nederlandse pers. Alle belangrijke Europese kranten hadden journalisten gestuurd naar de opening van het zoveelste Prince mirakel. Op naar Parijs.

Start van de tour

Zoals gehoopt overrompelde Prince het Europese publiek compleet. Het totaaltheater, het extreem hoge niveau van de muzikanten, de lichtshow: beter dan dit was er niet. De Nederlandse pers kwam superlatieven tekort.

 

Klik op de krantenartikelen voor een grotere en complete afbeelding.

De belangrijkste opmerkingen uit de recensies zijn hieronder opgenomen.

Wat hem de grootste popartiest van de jaren tachtig maakt is het feit dat het hem in enkele maanden is gelukt een gloednieuwe show in elkaar te steken waarover alleen in superlatieven kan worden gesproken. Waren de optredens van Prince al verreweg het beste op concertgebied van 1987, dit jaar geldt dat voor Lovesexy 88; een concert dat elke andere mega-show doet verbleken. (Volkskrant, 11-07-1988)

Prince in Parijs is overweldigend. (Het Vrije Volk, 14-07-1988)

Prince verpletterend. (OOR, 21-05-1988)

Rotterdam

Dit kon niet anders dan goed gaan. En dat was dan ook zo. Prince speelde op 17, 18 en 19 augustus in de Rotterdamse Kuip. Precies twee jaar na mijn live kennismaking met Prince (zie ook het verhaal over Prince & The Revolution in Rotterdam op 18 augustus 1986), zou ik hem drie dagen achter elkaar gaan zien!

Wat was het (belachelijk) goed! Vanaf de eerste kickdrum van Erotic City tot en met de toegift Alphabet St. was het indrukwekkend, muzikaal, swingend en overdonderend. Een volgepropte show, zowel visueel als muzikaal. Veel nummers werden, net als tijdens de Parade Tour uit 1986, aan elkaar geplakt in medleys, waar de overgangen tussen de nummers via ingenieuze bruggetjes passend werd gemaakt.

Gedurende een gemiddelde show kwamen 31 à 32 nummers voorbij. Als je geluk had werd er nog een solo piano stuk ingelast en werd dat gemiddelde nog hoger. Op 18 augustus 1988 deed Prince een dergelijke piano set in Rotterdam. Ik weet het nog als de dag van gisteren. Onvergetelijke ervaring. Volgens welingelichte bronnen rapte Prince een stuk van The Black Album nummer Dead On It voordat A Love Bizarre startte; de enige keer in de hele Lovesexy Tour.

En, als bonus, de standaard zomerproblematiek bleef weg. Geen regen, maar een prachtige warme nazomer in Nederland.

De Nederlandse pers was, op een enkeling na, lyrisch over de concerten. Het gedweep met God viel overigens niet overal in goede aarde, maar de consensus was dat Prince alweer had aangetoond de smaakmaker te zijn in de muziekwereld gedurende de jaren (19)80.

 

Klik op de krantenartikelen voor een grotere en complete afbeelding.

De belangrijkste opmerkingen uit de recensies zijn hieronder opgenomen.

Prince weet nog steeds te verrassen. Alleen al daarom is hij de enige popmuzikant uit de jaren tachtig die het predikaat genie verdient. (AD, 18-08-1988)

Het leidt, met behulp van een fantastische band, allemaal tot grote vervoering. Tomeloze inzet en goddelijk spel. Geen wonder, dat publiek èn media dol zijn op de hooggehakte muzikant uit Minneapolis. (Alkmaarsche Courant, 18-08-1988)

Prince biedt naast perfect gespeelde muziek een enorm kijkspektakel. (Nieuws van de Dag, 18-08-1988)

Eén ding is echter glashelder: wie zijn eerste decade als uitvoerend artiest met zoveel overmacht weet af te sluiten, hoeft zich over de komende weinig zorgen te maken. (NRC, 18-08-1988)

Prince liet zijn concurrenten niet alleen in muzikaal opzicht ver achter zich, hij toonde zich bovendien een veel en veel gewiekster publieksbespeler. Anders dan Bruce Springsteen, George Michael, Madonna en Michael Jackson wist Prince in de Kuip werkelijk te communiceren met zijn publiek. Hij slaagde er zelfs in een sfeer van intimiteit op te roepen. Parool, 18-08-1988)

In zijn uit twee delen bestaande show heeft Prince wéér bewezen dat hij één van de allerbeste popmuzikanten en entertainers van deze tijd is. Telegraaf, 18-08-1988)

De hekkensluiter van het stadionpopseizoen overtreft niet alleen zijn voorgangers, Pink Floyd, Springsteen en Jackson, maar ook zichzelf. … Zijn kaleiscopisch talent, waarin de rollen van artiest-zakenman, muzikant-producer en acteur-regisseur zitten ingebakken, etaleert Prince in een twee uur durend optreden, blakend van ambitie en energie. (Trouw, 18-08-1988)

Candy Dulfer

In de recensies wordt er ook al naar verwezen, maar Candy Dulfer was met haar band Funky Stuff aangetrokken om het voorprogramma te verzorgen. Een uur voor het eerste concert zag Prince er van af. Geen voorprogramma dus.

Candy was, begrijpelijk, pissig. Ze stuurde een briefje met de melding dat Prince niet wist wat hij miste: “the chance of a liftetime to see a girl play her ass off on the saxophone”. Volgens Sheila E. ging ze tegen haar tekeer en stelde dat ze (veel) beter was dan Eric Leeds (wat Candy ontkent), waarop Sheila E. tegen Prince zei dat er een ‘crazy girl’ stond te tieren die het niet accepteerde dat Prince haar zomaar had afgeschreven.

Hoe dan ook, Prince was geïnteresseerd geraakt. Voor de start van het derde concert bood hij zijn verontschuldiging aan (klaarblijkelijk wist Prince niet dat er een voorprogramma zou zijn) en vroeg Candy of ze mee wilde spelen tijden Blues In C (If I Had A Harem). Haar ouders raceten heen en weer naar haar huis voor haar saxofoon en ze kwam onder luid applaus op. Prince was onder de indruk: “Wait a minute, who is this? Wait a minute baby, this is my stage!”. Ik meen me te herinneren dat hij een een stukje zong uit The Black Album nummer Cindy C, en de titel van het nummer verving door Candy D. Ik heb dat echter nergens bevestigd gezien.

Het begin van een samenwerking die nog jaren zou voortduren.

Paard van Troje

En dan was daar het fenomeen aftershow. Prince maakte er frequenter een gewoonte van om na de 2 à 3 uur durende soundcheck, gevolgd door het 2 uur durende concert, nog even te ontspannen. Niet door te feesten, maar door een kleine lokale club te selecteren en daar nog eens 2 uur te spelen.

Zo ook in de nacht van 18 op 19 augustus 1988. Plaats van locatie: Paard van Troje in Den Haag. Voor zo’n 400 mensen speelde Prince een uiterst ontspannen set van funk- en soul klassiekers, Prince klassiekers en nieuw onbekend/onuitgebracht werk. Het nummer People Without lijkt zelfs tijdens deze show te worden gecomponeerd.

De show is opgenomen via de soundboard en (al snel) als bootleg verschenen. Het is bijna niet voorstelbaar dat Prince hier zelf geen hand in heeft gehad. De opnamen zijn zo kristalhelder en klinken zo professioneel, dat het bijna geen toeval kan zijn.

Na de bootlegs van The Black Album, die extreem goed verkochten, was en is deze bootleg essentiële kost, zeer populair en wijdverbreid. En terecht. Want het is absolute wereldklasse wat Prince laat horen die avond:

• Instrumental Jam
• D.M.S.R.
• Just My Imagination
• People Without
• Housequake
• Down Home Blues
• Cold Sweat
• Forever In My Life
• Still Would Stand All Time
• I’ll Take You There I
• I’ll Take You There II
• Rave Unto The Joy Fantastic

De gitaarsolo die Prince doet in Just My Imagination is één van zijn allerbeste solo’s die hij ooit speelde. Een prachtige opbouw van Prince die steeds wilder en krachtiger soleert en een paar ongelooflijke noten uit zijn instrument haalt. Kippenvel!

Extra pers

De krant Het Vrije Volk besteedde extra aandacht aan randzaken rondom de concerten van Prince, zoals bezoekers die al uren liggen te wachten voor de ingang, het personeel rondom de concerten en het opruimen van het afval na de concerten. Leuke items.

 

Klik op de krantenartikelen voor een grotere en complete afbeelding.

Exit Rotterdam

De Rotterdamse concerten waren bijna niet doorgegaan. Op 14 augustus vond het eerste buiten/stadion concert van de tour plaats in Oslo. Het gedrang vooraan het podium was zo erg dat zo’n 700 (!) fans vlak voor het podium moesten worden afgevoerd.

Prince zag dit alles met lede ogen aan en was zeer ontdaan. Hij dacht serieus na over het afzeggen van de tour. Aan de Nederlandse organisatie werd de voorwaarde gesteld dat het publiek vooraan het podium veilig kon staan en dat de taferelen van Oslo niet herhaald konden worden.

En zo geschiedde. Op 17 augustus 1988 werden er dranghekken geplaatst voor het podium, zodat de eerste rijen publiek veilig en met ‘normale’ ruimte kon staan en bewegen. Prince was zeer tevreden met de oplossing en zorgde ervoor dat dit ook bij de komende concerten werd toegepast. Inmiddels is deze praktijk wereldwijd overgenomen en geldt het als een standaard bij (grote) concerten.

Er was ook nog tijd voor wat promotionele activiteiten. Op 18 augustus liet Prince een fotograaf aanrukken, die hem en de band buiten de Rotterdamse kuip portretteerde. Deze foto’s zijn veelgebruikt.

Na de concerten van Rotterdam ging de karavaan weer verder om een kleine maand later de Europese tournee te gaan afsluiten. Prince was gekomen, had gezien en had glansrijk overwonnen. Het was weer afwachten tot de volgende keer. Voor nu had ik voldoende herinneringen en onvergetelijke indrukken opgedaan.

Totdat onderstaand bericht in de krant verscheen:

Dortmund

Op 25 of 26 augustus werd bekend gemaakt dat Prince een extra concert zou geven in Dortmund om het einde van de Europese tournee te vieren. Omdat hij onder de indruk was zijn ontvangst in Nederland en de Nederlandse wijze van concertbeleving hem goed beviel, stelde hij als eis dat het publiek bij dit concert Nederlands moest zijn. Hij had namelijk het plan opgevat de show te filmen en vrijwel simultaan te laten uitzenden in Europa.

Het probleem was echter, dat er destijds geen zaal in Nederland voorhanden was, die het ‘concert in the round’ principe kon faciliteren. Met name het ophangen van de apparatuur in het midden van de zaal bleek een probleem. Prince besloot om de Westfalenhalle in Dortmund een extra dag te boeken en de Nederlanders de mogelijkheid te geven naar Duitsland te komen. Dat liet Nederland zich geen twee keer zeggen.

Het concert zou worden gefilmd en nog dezelfde dag (met wat vertraging) worden uitgezonden in Europa (Verenigd Koninkrijk, West Duitsland, Spanje, Finland, Nederland, Frankrijk, Oostenrijk, Denemarken, Zweden en Zwitserland).

Op 29 augustus gingen de kaarten in de verkoop voor het concert dat zou worden gegeven in Dortmund op vrijdag 9 september 1988. En ik had kaarten en ik ging er dus heen. Het werd een onvergetelijke dag. In een later artikel (gepland voor 9 september 2018) meer over die dag.

Het Prince jaar was dus nog niet klaar. Op 9 september zag ik Prince’ Lovesexy Tour voor de vierde keer! De TV opnamen gingen nog dezelfde avond de Europese ether in. Een jaar later zouden de opnamen worden uitgegeven op video (zie ook Lovesexy, de video in dit artikel). Het concertjaar 1988 kon niet meer stuk!

Vervolg van de tour

Er zaten maar 5 dagen tussen de laatste Europese show en de eerste Amerikaanse. Op 14 september ging de Amerikaanse Lovesexy Tour van start in Prince’ thuisstad Minneapolis. Het zou tekenend blijken voor de rest van de 38 concerten tellende (waarvan 2 in Canada) tour, maar de shows in Minneapolis waren niet uitverkocht. Het idee van Prince dat het Amerikaanse publiek even moest wennen aan Lovesexy en dat het allemaal wel goed zou komen, bleek een fabeltje. Het album was geen succes. Tot groot verdriet van Prince, maar zijn overtuiging was er niet minder om. Tijdens deze tour preekte Prince soms wel een half uur over God, de reis naar God toe en zijn openbaring. Ook als stond hij voor half lege zalen, zijn energie en inzet bleef tomeloos. De opnamen die circuleren tonen dat ook overduidelijk aan. De tour eindigde op 29 november 1988.

De setlist kende een paar minimale wijzigingen. U Got The Look werd al snel in de tour weer geïntroduceerd en halverwege de tour werd Do Me, Baby opgenomen in de set.

Doordat de show zo duur was en de kaartverkoop in de Verenigde Staten ver achterbleef, werd er verlies geleden op de Lovesexy Tour. Er werden voor 1989 acht shows geboekt in Japan. Die shows stelden Prince in ieder geval in staat uit de kosten te komen.

Tegen de tijd dat Prince moest vertrekken naar Japan (van 8 februari tot en met 13 februari 1989) was Prince allang met andere dingen bezig. Hij was in de tussentijd gevraagd een nummer te schrijven voor de in de zomer van 1989 geplande release van de blockbuster film Batman. Prince was zo enthousiast over de beelden die hij had gezien, dat hij alles waar hij mee bezig was liet vallen en zich volledig stortte op het nieuwe project. Uiteraard werd één nummer een heel album. Dus toen Prince weer terug moest naar Lovesexy had hij daar geen zin in en wilde er onderuit. Zijn management heeft hem kunnen overtuigen toch te gaan.

Van het Japanse deel van de Lovesexy Tour circuleren veel soundboard opnamen. Het tekent de perfectionist in Prince dat zelfs de rehearsal voor de allerlaatste show van de tour alsnog bestaat uit de gehele show.

Einde van de tour

Na 75 shows was de Lovesexy Tour achter de rug.

Tijdens de tour van 1988 organiseerde Prince 9 maal een aftershow: Parijs op 09-07, Londen op 26-07, Den Haag op 19-08, Hamburg op 31-08, Paisley Park Minneapolis op 15-09, New York op 03-10, Boston op 21-10, Hollywood op 07-11 en San Fransico op 11-11.

Tijdens de tour

Graffiti Bridge

Prince was altijd aan het opnemen. Of hij nou thuis was of onderweg. Tijdens de tour werden er regelmatig studio’s geboekt, zodat Prince nieuwe nummers kon opnemen. Hij werkte aan een aantal projecten tijdens de tour, waaronder het eerste album van Mavis Staples op Paisley Park Records, maar ook twee nieuwe projecten voor hemzelf: Graffiti Bridge en Rave Unto The Joy Fantastic.

Eind september 1988 werd een eerste configuratie samengesteld voor Graffiti Bridge. Het album bestond uit de nummers Big Tall Wall, Stimulation, Graffiti Bridge, Bloody Mouth, The Question Of U, Beat Town, Pink Cashmere, Melody Cool, The Grand Progression en God Is Alive.

Graffiti Bridge, The Question Of U en Melody Cool verschenen uiteindelijk op Graffiti Bridge, dat in 1990 werd uitgebracht, samen met de film met dezelfde naam. Pink Cashmere verscheen op de verzamelaar The Hits / The B-Sides uit 1993.

Rave Unto the Joy Fantastic
Medio oktober 1988 werd een configuratie samengesteld voor Rave Unto The Joy Fantastic. Het album bestond uit de nummers Rave Unto The Joy Fantastic, If  Had A Harem, Good Judy Girlfriend, Pink Cashmere, Electric Chair, Am I Without U, God Is Alive, Still Would Stand All Time en Moonbeam Levels.

Rave Unto The Joy Fantastic verscheen onder de naam Rave Un2 The Joy Fantastic op het album met dezelfde naam (met een compleet afwijkende tracklist) in 1999. Still Would Stand All Time zou worden opgenomen op het album Graffiti Bridge. Moonbeam Levels verscheen op de eerste postume uitgave van Prince: Prince 4Ever. Electric Chair zou verschijnen op het eerst volgende album na Lovesexy: Batman.

Veel van de nummers die werden opgenomen zijn nooit uitgebracht. Prince nam ook in 1988 weer onbeschrijflijk veel nummers op, veelal alleen als de band sliep en hij na concerten de hele nacht doorwerkte aan zijn (nieuwe) muziek.

Opnamen

De Lovesexy Tour is zeer goed gedocumenteerd op bootlegs. Aangezien het mijn favoriete tour is, heb ik er een aantal thuis. Vaak prachtige uitgaven met mooie booklets, die veel informatie bevatten. Het geluid is vaak kraakhelder, recht van het soundboard op de CD’s gezet. Wat opvalt is de constante hoge kwaliteit van de shows en de gedrevenheid. Na show 70 zou je kunnen verwachten dat de klad erin komt. Niets is minder waar. Prince klinkt gepassioneerd. De aftershows zijn (uiteraard) bijzonder. Prince en band ontspannen zich en improviseren een paar uur in kleine intieme settings.

Conclusie

Onder fans en liefhebbers neemt de Lovesexy Tour een speciale plaats in. Velen zien het als de ultieme Prince show. Ik gebruik het ook vaak als introductie tot Prince, omdat de show alles heeft wat Prince zo uniek maakt. Visueel is het overdonderend, beweging en dans is overal en muzikaal is het ongelooflijk divers. Het gaat van funk naar punk, van soul naar rock en van blues naar gospel. Het is analoog en elektronisch en groots en klein ineen. Alle tegenstellingen van Prince (sex versus God, lust versus liefde) komen tot uiting in deze show, die nog steeds niet is geëvenaard.

Lovesexy, de video

Op 19 april 1989 (exact een jaar na de uitgave van de single Alphabet St.) werden de video’s Lovesexy Live 1 en Lovesexy Live 2 uitgebracht. Het was de weergave van het afsluitende concert van de Europese Lovesexy Tour.

Deel 1 betrof de tweede helft van de show en deel 2 de eerste. Er gaat een verhaal rond dat het idee hiervoor uit de koker te kwam van de toenmalige (Nederlandse) fanclub Crystal Ball: het cijfer 1 is positiever dan het cijfer 2. En omdat het positieve pas in de tweede helft van de show aan bod komt, werden de delen omgedraaid. Prince vond dit blijkbaar een goed plan.

Het concert in Dortmund van 9 september 1988 kreeg een officiële release. Niet overal in de wereld was de televisie registratie uitgezonden. Met name in de Verenigde Staten, Zuid Amerika, Australië en Japan waren de beelden nooit te zien geweest.

De video’s zijn in Japan op laserdisc uitgegeven en zijn (helaas) nooit op DVD verschenen. Het zou mooi zijn als de erven Prince de opnamen zouden remasteren en opnieuw uitgeven. Het is een perfecte introductie voor een ieder die wil weten wat Prince zo uniek en buitenaards goed maakte.

Ter afsluiting

Een definitieve keuze maken uit de geniale albums van Prince in zijn hoogtijdagen is bijna onmogelijk. In de 8 jaar dat hij heer en meester was in de muziekwereld was elk album, elke tour anders, meer, beter. Met of zonder The Revolution maakte niet eens uit. Maar als ik dan moet kiezen, steekt de Lovesexy periode er toch wel boven uit. De muziek is uniek, de tour is prachtig, de aankleding is uniek en origineel. Alles klopte.

Bovendien, Prince had een enorme passie. Elke concert weer gaf hij alles wat hij had. Het moordende tempo van de show weerhield hem er niet van om nummers op te blijven nemen, aftershows te geven en voor anderen in de weer te zijn.

Zelfs na 30 jaar klinkt Lovesexy nog steeds fris en sprankelend. De ideeën die Prince had zijn zo talrijk dat het soms duizelt. Het siert de artiest in Prince dat hij het aandurfde een dergelijk moeilijk album uit te brengen, terwijl zijn carrière een hit hard nodig had.

Lovesexy was en is het ultieme bewijs dat Prince niet alleen een top muzikant en componist was: hij was het laatste genie uit de popgeschiedenis. Hopelijk staat er snel weer één op.

Wat vind jij van Lovesexy? Laat het weten; het wordt enorm gewaardeerd!

 

Dankwoord

Met grote dank aan Bram en Edward voor hun proeflezen, verbeteringen en aanvullingen.