Alanis Morissette – Live Minneapolis 1996
Inleiding
In 1995 maakte Jagged Little Pill indruk. Veel mooie liedjes, oprechte emotie, vuur en voor veel vrouwen een ijkpunt. Hoe houdt Jagged Little Pill zich staande vandaag de dag?
Alanis Morissette
Op 1 juni 1974 werd Alanis Nadine Morissette, 12 minuten na haar tweelingbroer, geboren in Ottawa, Ontario, Canada. Na wat rolletjes in televisie programma’s begon Morissette liedjes te schrijven. In 1991 werd haar debuutalbum Alanis in Canada uitgebracht, wat een grote werd en platina werd gecertificeerd. De single Too Hot werd een grote hit. Ze werd de Canadese versie van Debbie Gibson genoemd. In 1992 verscheen naar tweede solo album, Now Is The Time. Ook dat album werd alleen in Canada uitgebracht en verkocht de helft van haar debuut. Haar contract met de platenmaatschappij werd niet verlengd.
Na een korte periode in Toronto, verhuisde Morissette naar Los Angeles, VS, waar ze al snel producer en componist Glen Ballard ontmoette. Hij was onder de indruk van Morissette en haar liedjes en teksten. Ze mocht gebruik maken van zijn studio en al snel werkten ze intensief samen, waarbij ze elkaar naar grote hoogten wisten te brengen. De belangrijkste bijdrage van Ballard was dat hij Morissette de ruimte gaf haar eigen stem en geluid te ontdekken.
Vele demo’s en mislukte audities later, kreeg Morissette een contract aangeboden bij Madonna’s Maverick label. De oorspronkelijke hoop was dat Jagged Little Pill genoeg zou verkopen, zodat er een tweede album in zou zitten.
Alanis Morissette – You Oughta Know – Video
You Oughta Know
De single You Oughta Know werd iets meer dan een week voor het album uitgebracht. Toen het nummer een radio station in Los Angeles bereikte, werd het daar elk uur gedraaid. Duizenden luisteraars reageerden. Het nummer was anders, de kwaadheid en gekwetstheid sprongen de speakers uit. De tekst liet niets aan de verbeelding over.
An older version of me
Is she perverted like me?
Would she go down on you in a theatre?…
No, and every time you speak her name
Does she know how you told
Me you’d hold me until you died?
‘Til you died, but you’re still alive…
Did you forget about me
Mr. Duplicity? I hate to bug you in the middle of dinner
But it was a slap in the face
How quickly I was replaced
And are you thinking of me when you fuck her© You Oughta Know, Alanis Morissette, 1995
De wijze van zingen, het sarcasme, de kwaadheid en de muziek maakte een onvergetelijke indruk op miljoenen luisteraars. De tekst werd door iedereen, jong en oud, man en vrouw, begrepen en gevoeld. Iedereen herkent liefdesverdriet, de meesten hebben ervaring met een relatie die voorbij is. De tekst en het gevoel is dan ook universeel, maar nooit eerder werd het met zoveel overtuiging gezongen en uitgesproken. Het werd een hit, gek genoeg niet eens de grootste hit van het album, dat met elke volgende single uitgave steeds beter en beter zou gaan verkopen.
N.B.:
Ondanks het feit dat de persoon aan wie het nummer gericht is overkomt als een onplezierig personage, zijn er toch voormalige minnaars geweest die vol trots stelden dat het nummer over hen gaat…
Alanis Morissette – Jagged Little Pill
Jagged Little Pill
Op 13 juni 1995 werd het internationale debuutalbum van Alanis Morissette (die net 21 jaar oud was geworden) uitgebracht: Jagged Little Pill. De verkopen van het album namen gestaag toe. Met name de single Hand In My Pocket bleek een keerpunt. Het was al de derde single (en de derde hit). Met drie goede singles kon het album niet tegenvallen, toch?
De alternatieve rock op het album sloeg aan. Morissette was een zangeres met een compleet eigen geluid en dictie. De album opener zet de toon. Relaties blijken niet altijd zo leuk en gezellig te zijn. Leuk detail is de frase “Why are you so petrified of silence? / Here, can you handle this?”, waarna het nummer daadwerkelijk even stil valt.
Perfect gaat over ouders die te veel verwachten/willen van hun kinderen. Het prachtige Hand I My Pocket is een opsomming van tegenstrijdigheden die mensen (Morissette?) voelen en ondervinden. You Learn is wat positiever van toon: hoe kunnen gebeurtenissen en belevenissen bijdragen aan een rijker bestaan. Dingen gebeuren vaak met een reden (“You live, you learn”).
Mary Jane is geschreven voor de helpers en de (professionele) hulpverleners. De boodschap: denk ook aan jezelf. Je hebt zelf ook aandacht nodig. Morissette heeft wel eens gezegd dat ze het nummer als therapie zag voor haarzelf tijdens de 18 maanden wereldtournee voor het album.
So take this moment, Mary Jane
And be selfish
Worry not about the cars that go by
‘Cause all that matters, Mary Jane, is your freedom
So, keep warm, my dear, keep dry© Mary Jane, Alanis Morissette, 1995
De wereldhit Ironic beschrijft opvallende en soms vervelende situaties, die vlak na elkaar gebeuren, gevolgd door de vraag “And isn’t it ironic? / Don’t you think?”, waarna het refrein stevig rockt. De titel van het nummer heeft wereldwijd debat opgeleverd, want ironisch zijn de voorbeelden niet, Morissette zei er in 2014 het volgende over.
There are a lot of people that have shame around being stupid, and I did too. It was embarrassing to have the planet basically say: “you’re a dumbass for your malapropism!”. And at the same time, it is ironic that a song called “Ironic” isn’t filled with ironies.
December 2014 interview with The Huffington Post
Alanis Morissette – Jagged Little Pill – Platina onderscheiding
Succes
Met hulp van de singles verkocht Jagged Little Pill steeds meer en meer. Het heeft een jaar lang in de top 20 van de Amerikaanse album lijsten gestaan. Het aantal verkochte exemplaren wereldwijd heeft de 33 miljoen inmiddels al lang overschreden. Het is het op één na best verkochte album van een vrouwelijke artiest aller tijden en is één van de succesvolste albums uit de jaren (19)90. Met een totaal van 18,7 miljoen verkochte exemplaren in 1996 was het het beste verkochte album van dat jaar.
Recensie
Op basis van de singles kocht ik het album destijds en draaide het regelmatig, waarbij ik toch ook veel nummers oversloeg. Maar de nummers die goed waren, vond ik dan ook extreem goed.
Bij herbeluistering heb ik nog steeds dezelfde mening. Voor mij is het een album met twee gezichten. Nummers als You Oughta Know, Forgiven, Mary Jane en Ironic komen nog steeds binnen, ook na al die tijd. Het prijsnummer blijft toch Hand In My Pocket. Prachtig gezongen, leuke tekst en muzikaal ontroerend. Morissette op haar best. De meerderheid van de overige nummers is, wat mij betreft, te veel dertien in een dozijn en muzikaal te weinig afwisselend.
Maar, hoe interessant is mijn mening over het album? Jagged Little Pill had een enorme invloed op vrouwen en zeker vrouwelijke artiesten. Nooit eerder had een album vrouwelijke gevoelens zo open en schaamteloos vertolkt. En het sloeg aan, naast de voorspelbare klonen, bleek Morissette van grote invloed op (vrouwelijke) artiesten die later zouden voortborduren op Morissette’s voorbeeld. De muziek, de wijze van zingen en met name de teksten brachten een revolutie teweeg. Vrouwen zijn vanaf 1995 steeds nadrukkelijker aanwezig in de hitlijsten en worden artistiek steeds invloedrijker. Voorwaar geen slechte legacy voor Morissette.
Alanis Morissette – Jagged Little Pill – Singles
Singles
Er zijn maar liefst 6 singles van het Jagged Little Pill album uitgebracht.
- You Oughta Know
(uitgebracht op 5 juni 1995) - You Learn
(uitgebracht op 25 september 1995) - Hand In My Pocket
(uitgebracht op 16 oktober 1995) - Ironic
(uitgebracht op 27 februari 1996) - Head Over Feet
(uitgebracht op 22 juli 1996) - All I Really Want
(uitgebracht op 25 november 1996)
Alanis Morissette – Jagged Little Pill – Hoes achterkant
Nummers
Alle teksten geschreven door Alanis Morissette, alle muziek geschreven door Alanis Morissette en Glen Ballard.
- All I Really Want
- You Oughta Know
- Perfect
- Hand In My Pocket
- Right through You
- Forgiven
- You Learn
- Head Over Feet
- Mary Jane
- Ironic
- Not The Doctor
- Wake Up
- You Oughta Know (Jimmy The Saint Blend)
- Your House (A Cappella)
De laatste twee nummers waren destijds alleen verkrijgbaar op de CD uitgave.
Muzikanten
- Alanis Morissette – zang; harmonica op All I Really Want, Hand In My Pocket, Head Over Feet
- Glen Ballard – gitaar op All I Really Want, Perfect, Hand In My Pocket, You Learn, Head Over Feet, Mary Jane, Ironic, Not The Doctor, Wake Up; keyboards op All I Really Want, Hand In My Pocket, Forgiven, You Learn, Head Over Feet, Not The Doctor, Wake Up; drum machine op Hand In My Pocket, You Learn, Head Over Feet, Not The Doctor; programming op All I Really Want, You Oughta Know, You Learn, Wake Up
- Dave Navarro – gitaar op You Oughta Know
- Basil Fung – gitaar op Perfect, Ironic
- Michael Landau – gitaar op Forgiven
- Joel Shearer – gitaar op Right Through You
- Lance Morrison – bas op All I Really Want, Perfect, Right Through You, Forgiven, Mary Jane, Ironic, Wake Up
- Flea – bas op You Oughta Know
- Michael Thompson – orgel op Perfect, Ironic
- Benmont Tench – orgel op You Oughta Know, Right Through You, Forgiven, You Learn, Mary Jane, Wake Up
- Rob Ladd – percussie op Ironic; drums op Perfect, Ironic
- Matt Laug – drums op All I Really Want, You Oughta Know, Right Through You, Forgiven, Mary Jane, Wake Up
- Gota Yashiki – groove activator op All I Really Want
Alanis Morissette – Jagged Little Pill Tour – Band
Jagged Little Pill Tour
Morissette ging op een 18 maanden durende tournee voor Jagged Little Pill. In het begin speelde de band (met drummer Taylor Hawkins, later onderdeel van de Foo Fighters) in kleine clubs, waarna werd uitgeweken naar grotere zalen en iets later zelfs stadions. De tour werd vastgelegd in de Jagged Little Pill, Live video, die in 1998 een Grammy Award won voor Best Music Video, Long Form.
Na Jagged Little Pill
Eind december 1996 vertrok Morissette naar India om meer aandacht te geven aan Iyengar Yoga, waar ze destijds mee was begonnen. Na terugkomst zong ze mee op de albums van Ringo Starr en de Dave Matthews Band en zong Uninvited in voor de soundtrack van de film City of Angels (1998), wat haar in 1999 een Grammy opleverde in de categorieën Best Rock Song en Best Female Rock Vocal Performance.
Alanis Morissette – Thank U
Op 12 oktober 1998 verscheen de eerste single van de opvolger van Jagged Little Pill, een album waar de hele (muziek) wereld op wachtte. Thank U was een commerciële teleurstelling, maar het nummer zelf is prachtig. Voor mij het mooiste dat Morissette ooit uitbracht. De video is opzienbarend, waarin Morissette naakt te zien is in een aantal openbare plekken (metro, winkel, straat). De naaktheid is verre van seksueel. Morissette:
Actually, the idea for that video hit me in my shower – I was thinking about the song and its simplicity and its baring itself, and I just thought, “Wouldn’t it be great if I could just walk around New York City or grocery stores in just a symbolism of being naked everywhere I went?”. Less about overt sexuality and more about the symbolism of being really raw and naked and intimate in all these environments where you’d seemingly need protection, like in a subway and those kinds of places. So that hit me in the shower and then we executed it.
Alanis Morisette, Popmatters, 27-10-2088
Op 3 november 1998 werd Supposed Former Infatuation Junkie uitgebracht. De muziek en teksten waren van een geheel andere orde dan die op Jagged Little Pill, veel fans haakten af en het album verkocht een fractie van die voorganger. Maar, 8 miljoen verkochte exemplaren kan geen mislukking worden genoemd. De recensies waren positief. Een jaar later (9 november 1999) bewees het MTV Unplugged album dat Morissette’s commerciële momentum voorbij was.
Op de uitgave van Under Rug Swept (uitgebracht in februari 2002) schreef en produceerde Morissette voor het eerst alles zelf. Het zou haar laatste platina gecertificeerde album in de VS (en Canada) worden. In mei 2004 bracht ze So-Called Chaos uit, in november 2005 gevolgd door de verzamelaar Alanis Morissette: The Collection.
Eind mei 2008 verscheen Morissette’s zevende studio album Flavors Of Entanglement. Het was het laatste album dat op het Maverick label zou verschijnen. In augustus 2012 bracht Morissette Havoc And Bright Lights uit. Het zou tot juli 2020 duren voordat er nieuwe muziek uit zou komen, Such Pretty Forks In The Road, dat in juni 2022 werd gevolgd door The Storm Before The Calm. Het schijnt dat Morissette bezig is met opnamen voor een nieuw album.
Alanis Morissette – Jagged Little Pill – Heruitgaven
Jagged Little Pill heruitgaven
Het Jagged Little Pill album was nooit ver weg in de jaren na 1995. In juni 2005 keek Morissette terug met de uitgave van Jagged Little Pill Acoustic, een album dat zes weken exclusief verkrijgbaar was via Starbucks’ Hear Music concept. Tien jaar later werd de twintigste verjaardag gevierd met de uitgave van Jagged Little Pill – The Collector’s Edition, dat naast het reguliere album bestond uit demo’s, live opnamen en het hierboven genoemde Jagged Little Pill Acoustic.
Op 5 mei 1998 ging de musical Jagged Little Pill in première, waarvoor Morissette twee nieuwe nummers aandroeg. In de herfst 1999 stond de musical op Broadway. De musical ontving maar liefst vijftien Tony Award nominaties en won een Grammy Award voor Best Musical Theater Album in 2021.
En, in juni 2020 zou een wereld tournee van start gaan om de vijfentwintigste verjaardag van Jagged Little Pill, maar door de Covid pandemie werd dit uitgesteld, waardoor de tour pas in 2023 kon worden afgesloten.
Actrice
Al op haar elfde speelde Morissette in een televisie serie: Nickelodeon’s You Can’t Do That On Television. In 1991 speelde en zong ze in de film Just One of the Girls. Haar vriendschap met regisseur Kevin Smith leverde haar de rol van God op in zijn 1999 film Dogma. Ze speelde dezelfde rol later in Jay And Silent Bob Strike Back uit 2001.
Ter afsluiting
Wat vind jij van Alanis Morissette en Jagged Little Pill, het album dat haar gehele verdere carrière zou bepalen? Laat het weten!
Video/Spotify
Bij dit verhaal is een video opgenomen. Klik op de volgende link om deze te zien: Video: Alanis Morissette – Jagged Little Pill. De A Pop Life afspeellijst op Spotify is ook aangepast.
