1984 en het einde van de klassieke Van Halen line-up

Van Halen in 1984 (ew.com)

Van Halen in 1984 (vlnr Eddie Van Halen, David Lee Roth, Michael Anthony, Alex Van Halen)

Inleiding

In 1984 bracht Van Halen hun album 1984 uit. Synthesizers en grote hits? Jazeker! Helaas bleek het einde voor de klassieke line-up dichter bij dan gedacht.

Leeswijzer

Aan dit artikel zijn vier subartikelen en een video verbonden. Deze zijn te benaderen via de onderstaande links. In het artikel zal, indien van toepassing, worden verwezen naar de links.

Van Halen - Fair Warning & Diver Down (spotify.com)

Van Halen – Fair Warning & Diver Down

Fair Warning / Diver Down

Nadat ik met Van Halen kennis maakte in 1978 toen de band hun waanzinnige debuutalbum uitbracht (zie het artikel Van Halen – Het beste debuut album aller tijden?), bleef ik de band volgen. Toen ze twee jaar later hun derde album uitbrachten was ik wederom zwaar onder de indruk (zie het artikel Van Halen’s derde album rockt: Women And Children First). Het album Fair Warning (1981), dat wordt gezien als een zwaar en moeilijk album, ging aan mij voorbij. Het was een album dat gitarist Eddie Van Halen graag wilde maken en bestond geheel uit zelf geschreven nummers. Het album was grotendeels ontdaan van de swing en swagger die Van Halen albums zo uniek maakten, maar geldt desondanks nog steeds als de favoriet van vele fans.

Het volgende album, Diver Down (1982), had de swing en swagger wel, maar bevatte maar liefst 5 covers. Eddie Van Halen zei later: “I would rather bomb with my own music than be the world’s biggest cover band.” Na de uitgave van het album was Eddie Van Halen ontevreden met de concessies die hij had gedaan aan David Lee Roth (waar de relatie toch al moeizaam mee was) en producer Ted Templeman.

Hide Your Sheep Tour

Om hun Diver Down album te promoten ging Van Halen weer op tournee door de VS en Canada onder de opvallende naam Hide Your Sheep Tour. De tour duurde van half juli tot half december 1982 en werd van half januari tot en met half februari 1983 weer opgepakt in Zuid Amerika, waar de band nooit eerder had opgetreden. De onderlinge verstandhoudingen werden niet geholpen door de lange tour. Het voortdurende feesten en het overmatige drugs en alcohol gebruik zorgde voor nog meer irritatie en ruzie.

Van Halen - US Festival 1983 - Helicopter aankomst (themightyvanhalen.net)

Van Halen – US Festival 1983 – Helicopter aankomst

US Festival 1983

Op 29 mei 1983 trad de band op tijdens het US Festival in San Bernardino, Californië. De band verdiende maar liefst $1,5 miljoen voor de dagafsluiting van de tweede dag van het vierdaagse festival. Zie het subartikel Van Halen en het US Festival 1983 voor meer over die specifieke show.

Werk buiten de band?

Binnen de band gold eigenlijk maar één gouden regel: niemand mag projecten buiten de band beginnen zonder dat de andere bandleden op de hoogte én akkoord zijn. De regel was al van kracht sinds Gene Simmons de Van Halen broers had gevraagd mee te spelen op een aantal Kiss demo’s in 1977. Iedereen in en rond de band was er destijds van overtuigd dat Simmons met name Eddie Van Halen binnen Kiss wilde inlijven. De regel gold voor ieder bandlid, dus ook voor de frontmannen Eddie Van Halen en David Lee Roth.

Eddie Van Halen & Michael Jackson 13-07-1984 (biobiochile.cl)

Eddie Van Halen & Michael Jackson 13-07-1984

Michael Jackson

In 1982 nam Eddie Van Halen in het geheim een solo op voor Michael Jackson’s Beat It. Niemand zou er achter komen, toch? Wel natuurlijk. Sterker nog, het zou uitgroeien tot één van ’s werelds meest bekende en herkenbare gitaarsolo’s aller tijden. De band was niet blij, en dat drukt het zachtjes uit. Zie ook het subartikel Eddie Van Halen & Michael Jackson: Beat It, de solo.

Dweezil Zappa

Daarnaast produceerde Eddie Van Halen in 1982 de debuutsingle van de destijds 12 jarige Dweezil Zappa, My Mother Is A Space Cadet. Hij gebruikte de naam “The Vards” als alias, een mock-up van de wijze waarop Van Halen’s moeder zijn voornaam Edward uitsprak. Dweezil was de zoon van Frank Zappa, waar Eddie Van Halen wel eens mee jamde (onder andere ook met Steve Vai).

Brian May

Op 21 en 22 april 1983 speelde Eddie Van Halen mee met Brian May en wat vrienden. Het resultaat werd opgenomen en als EP onder de naam Star Fleet Project uitgebracht op 31 oktober 1983.

Valerie Bertinelli

In 1983 schreef Eddie Van Halen 3 synthesizer nummers voor The Seduction Of Gina, een film waarin zijn vrouw Valerie Bertinelli een rol speelde. Hij schreef de muziek grotendeels op basis van Bertinelli’s beschrijvingen van scènes uit de film. De regisseur was zo enthousiast over de 3 stukken dat hij vroeg of Van Halen de hele film van muziek kon voorzien. Van Halen bedankte voor de eer, want er waren andere prioriteiten.

Eddie Van Halen was daarnaast nog bezig met wat andere projecten, maar duidelijk werd wel dat hij het niet zo nauw nam met de regel binnen Van Halen de band. Het zorgde voor frictie en plantte een zaadje bij David Lee Roth: “Als hij het mag, mag ik het ook, nietwaar?”

5150 Studios (pinterest.com)

5150 Studios

5150 Studios

In 1983 had Eddie Van Halen eindelijk de beschikking over iets waar hij al lang van droomde. Een eigen thuisstudio, 5150 Studios. Een veilige privé omgeving waar Eddie Van Halen alleen aan zijn muziek kon werken en kon experimenteren en componeren zonder bemoeienis van buitenaf. 1984 was het eerste album dat in deze studio werd opgenomen. Zie het subartikel Eddie Van Halen en zijn thuisstudio: 5150 voor meer over (de bouw van) de studio.

Eddie Van Halen - Frankenstrat (groundguitar.com)

Eddie Van Halen – Frankenstrat

Einde van de Frankenstrat

Vanaf het begin van zijn carrière tot aan 1983 speelde Eddie Van Halen op zijn eigengebouwde Frankenstrat (combinatie van Frankenstein en Stratocaster). Omdat hij in het begin van zijn carrière geen geld had bouwde hij de gitaar zelf. Vanaf half 1983 begon Eddie Van Halen Kramer gitaren te spelen en werd hij een uithangbord van het merk. Kramer kreeg zelfs toestemming de Frankenstrat na te maken. Na verloop van tijd ontwikkelde Eddie een geheel eigen lijn onder de naam EVH.

Veranderingen

Er gebeurde veel binnen en buiten de band. Eddie Van Halen was ontevreden, David Lee Roth was tegen het gebruik van keyboards en met name synthesizers, ieder bandlid worstelde met cocaïne en drank verslavingen. De onderlinge verhoudingen waren al slecht, maar de bodem was nog niet bereikt. De ergernissen vonden vooral plaats tussen David Lee Roth aan de ene kant en de Van Halen broers aan de andere.

Van Halen - Jump - Goud (musicgoldmine.com)

Van Halen – Jump – Goud

Jump

Halverwege 1983 werd Eddie Van Halen geinterviewed voor het Britse muziekblad Music U.K., waarin hij ingaat op het nieuwe album en waarin hij spreekt over een nieuw nummer Go Ahead And Jump (zie ook het subartikel Eddie Van Halen en de contouren van 1984). Omdat Eddie Van Halen de beschikking had over zijn eigen studio kon hij eindelijk het nummer, dat uiteindelijk Jump zou gaan heten, opnemen. Mét synthesizers, zoals hij dat al tijden wilde. Elke keer als hij het nummer hiervoor had voorgesteld, werd het weggestemd door Roth en producer Templeman. Maar nu kon hij het nummer professioneel opnemen. Samen met broer Alex die de drums inspeelde met een digitale Simmons werd een serieuze demo gemaakt. Het nummer klonk stevig en elektronisch tegelijk en was enorm verbeterd ten opzichte van de oorspronkelijke demo uit 1982. Roth ging aan de gang en schreef de tekst op de achterbank van zijn 1951 Mercury low-rider.

I was watching television one night, and it was the five o’clock news, and a fellow was standing on top of the Arco Towers in Los Angeles, and he was about to check out early. He was going to perform the 33-story drop, and he was about to do it when I heard a large group of people shouting, ‘Don’t jump, don’t jump’ from the parking lot below. I recorded it, and it eventually appeared on the record, albeit in a much more positive light. It’s simple to interpret it as a ‘go for it’ mentality and a positive type of affair from how you hear it on the record.

© Juli 1984, David Lee Roth interview, Rock Video Magazine

Eind goed, al goed. Eddie Van Halen haalde zijn gelijk, Roth schreef één van zijn beste teksten en het nummer zou de eerste (en enige) nummer 1 single van Van Halen worden. Een goede start voor het nieuwe album. Wellicht door de vrijheid die Eddie Van Halen ervaarde duurden de opnamen lang, zeer lang zelfs voor Van Halen begrippen. De band was maanden bezig, terwijl de opnamesessies van de vijf voorgaande albums maximaal twee weken in beslag namen.

N.B.:
In 1980 waren er voor het eerst keyboards te horen op een Van Halen album, het openingsnummer op het Women And Children First album laat een elektronisch vervormde Wurlitzer piano horen.

Gijzeling

Het 1984 album was gepland voor een uitgave op 31 december 1983, maar dat was logistiek onmogelijk, zeker nadat Eddie Van Halen en Donn Landee de master tapes gijzelden. Eddie Van Halen:

Donn and I would be in there mixing and the phone would ring. It would be Ted at the front gate to my house, wanting to come in. … So Donn would grab the master tapes, put them in his car, go out the back gate, and wait as Ted was coming through the front gate because Ted wanted the tapes. He’d ask where Donn and the tapes were, and I’d say that I had no idea. This went on for about two weeks.

© February 2014 Guitar World

De verhoudingen werden slechter. Eddie Van Halen had de controle en de regie geheel overgenomen. Het kostte ook wel wat; de band, Templeman en de platenmaatschappij waren volledig overtuigd dat Eddie Van Halen gek was geworden.

Van Halen - 1984 (amazon.com)

Van Halen – 1984

1984

Op 9 januari 1984 werd het zesde Van Halen album uitgebracht, het derde album zonder covers van anderen. Het album staat bekend onder de naam 1984, maar de hoes bevat het getal in Romeinse cijfers, MCMLXXXIV. Het zou het laatste album van de klassieke Van Halen line-up blijken te zijn. Ze eindigden met een artistiek en commercieel hoogtepunt. Samen met het debuut Van Halen is 1984 het best verkopende album van de band. Beiden bereikten de diamant status in de VS, wat gelijk staat aan ten minste 10 miljoen verkochte exemplaren.

Ook al is 1984 het album waarop Eddie Van Halen de synthesizer echt in de sound van de band opnam, toch bevat 1984 veel harde rock, die de oorspronkelijke liefhebbers van de band, als ook David Lee Roth, bij de les hielden. De productie was grotendeels in handen van Eddie Van Halen, ook al wordt Ted Templeman als producer vermeld. Het algehele geluid is nogal mid-range, overigens een probleem waar meerdere Van Halen albums last van hebben overigens.

Wederom, zoals ook het geval was met alle voorgaande Van Halen albums, is 1984 vrij kort, zeker in de tijd dat het uitkwam en het destijds nieuwe compact disc formaat makkelijk 60 minuten muziek kon herbergen. 33 minuten en een aantal seconden is wel erg weinig. Opvallend omdat extra materiaal beschikbaar was.

1984 van nummer tot nummer

Het album opent met een iets meer dan 1 minuut durend instrumentaal stuk, 1984, dat vandaag de dag een beetje gedateerd klinkt en geldt als intro op het eerste echte nummer van het album: Jump, een heerlijk catchy nummer, waar Van Halen klinkt als meer dan de som van de afzonderlijke delen. Iedereen presteert op de toppen van hun kunnen en het resulteert in een natuurlijke symbiose typische jaren (19)80 elektronica en rock.

Het derde nummer Panama is een van de hoogtepunten en klinkt het meest als de ‘oude’ Van Halen. Een heerlijk rockend nummer. Het motorgeluid in het nummer is afkomstig van Eddie Van Halen’s 1972 Lamborghini Miura S (een cadeautje van vrouw Valerie Bertinelli).

They thought we were nuts to pull up my Lamborghini to the studio and mic it. We drove it around the city, and I revved the engine up to 80,000 rpm just to get the right sound.

Eddie Van Halen

Top Jimmy gaat over een persoonlijke vriend van David Lee Roth, James Koneck, die overdag werkte in een taco tent en ’s avonds lead zanger was van Top Jimmy And The Rhythm Pigs. Het was oorspronkelijk een instrumentaal nummer met de naam Ripley, een ode aan Steve Ripley, die een unieke stereo gitaar voor Eddie Van Halen had gemaakt.

Van Halen - 1984 Reclame (southfirstreet.com)

Van Halen – 1984 Reclame

Het laatste nummer van de eerste vinyl kant van het album is Drop Dead Legs, volgens Eddie Van Halen muzikaal beïnvloed door AC/DC.

That was inspired by AC/DC’s ‘Back in Black.’ I was grooving on that beat, although I think that ‘Drop Dead Legs’ is slower. Whatever I listen to somehow is filtered through me and comes out differently. ‘Drop Dead Legs’ is almost a jazz version of ‘Back in Black.’ The descending progression is similar, but I put a lot more notes in there.

Eddie Van Halen

De tekst van het nummer is geïnspireerd door Marilyn Monroe. “Dig that steam” verwijst naar een scene uit Some Like It Hot, waar Monroe een viool case draagt terwijl ze langs een stoomtrein loopt, die stoom blaast.

Kant twee opent met Hot For Teacher, een nummer dat alles in zich heeft wat Van Halen Van Halen maakt. Drums, gitaar, tekst, alles klopt. Het drum intro alleen al is ronduit geniaal en geldt als een standaard voor drummers. De band was ook onder de indruk, “Holy shit!” was de algehele reactie. En dan moet het nummer nog beginnen. Eddie Van Halen levert één van zijn beste riffs ooit af, gevolgd door een rustiger blues boogie middenstuk. Vocaal wordt een middelbare schoolklas nagespeeld, waarin de bandleden zich gedragen als tieners, waaronder grappige adlibs als “Hey, I heard you missed us, we’re back! / I brought my pencil” en een onopgemerkt “What the fuck, man!”.

Roth liep vast op I’ll Wait, hij kreeg de tekst niet voor elkaar en Michael McDonald werd gevraagd te helpen. Het werd (hierdoor?) een tekst die het dichtst bij een regulier liefdesliedje past, iets wat Van Halen nog nooit eerder had gedaan.

Eddie Van Halen schreef Girl Gone Bad in de kast van een hotelkamer “humming and whistling” tegen een micro-cassette recorder. Zijn vrouw Valerie Bertinelli sliep en hij wilde haar niet storen. Heerlijk nummer.

De afsluiter House Of Pain stamde uit 1975 en was onderdeel van de Gene Simmons Van Halen demo’s uit 1976. De tekst werd aangepast voor het album, het nummer werd een ode aan BDSM.

Van Halen - 1984 - Goud, Platina & Diamant Onderscheiding (ebay.com/pristineauction.com/riaa.com)

Van Halen – 1984 – Goud, Platina & Diamant Onderscheiding

Succes

Op 12 maart 1984, 2 maanden na de uitgave, haalde 1984 zowel de gouden als de platina status, voor respectievelijk 500.000 en 1.000.000 verkopen in de VS. Op 23 januari 1985 was dit al opgelopen tot 5 maal platina. Op 8 februari 1990 werd het album onderscheiden met de diamant certificering (meer dan 10 miljoen verkochte exemplaren). In de rest van de wereld was het niet veel anders.

Opvallend is dat 1984 niet de eerste plaat in de hitlijsten veroverde, maar bleef steken op 2. Michael Jackson’s Thriller weerhield 1984 van die plaats. Iets wat de overige bandleden Eddie Van Halen niet in dank afnamen. Hij was het immers die op Beat It meespeelde…

Van Halen - 1984 - Binnenhoes (discogs.com)

Van Halen – 1984 – Binnenhoes

Hoes

Margo Nahas werd gevraagd om een hoes te ontwerpen waarop vier chrome vrouwen dansten. Ze weigerde, omdat de opdracht niet uitvoerbaar bleek. Na de weigering vroeg Warner Bros. om ander werk wat aan de band werd voorgelegd. Ze kozen voor een schilderij van een cherubijn, een mythisch wezen dat is samengesteld uit een combinatie van verschillende andere levensvormen.

Nahas had het kunstwerk al gemaakt in 1982. Al snel verschenen geruchten dat David Lee Roth model had gestaan voor de afbeelding, maar het bleek Carter Helm, de zoon van vrienden, te zijn die model had gestaan. Foto’s waarop de jongen chocolade sigaretten vasthield golden als leidraad voor het uiteindelijke resultaat. De hoes werd in sommige landen gecensureerd, waaronder het VK en Korea, waarbij de sigaret werd afgeplakt. Nahas kon daar de humor wel van inzien: “The way I envisioned it in the first place was the little rebel cherub came down to earth and decided to try a smoke. Knowing it was wrong, he glanced up to heaven to see if God was watching.”

De binnenhoes toont een foto van een rij kogels of robots, het is niet duidelijk wat het precies is, en de band op de andere kant. Het ontwerp voor de nummers “1984” op de achterkant van de hoes is afkomstig van Roth, die daarmee eer wilde bewijzen aan de strips gemaakt door Mœbius (het pseudoniem voor Jean Giraud).

Van Halen - 1984 - Binnenhoes (discogs.com)

Van Halen – 1984 – Binnenhoes

Recensie

Ook al zijn Van Halen en Women And Children First mijn favoriete Van Halen albums, 1984 volgt al snel. Ook al heeft het album de naam het eerste synthesizer album van Van Halen te zijn, rockt het album toch echt glorieus door met nummers als Panama, Drop Dead Legs, Girl Gone Bad en het fenomenale Hot For Teacher.

Als de combinatie van de virtuoze Van Halen broers, de stille kracht (zeker wat betreft de achtergrond zag) Michael Anthony en de bluf, energie en humor van David Lee Roth werkt, dan werkt het ook echt extreem goed. 1984 is (helaas) de laatste keer dat dit echt goed tot uiting kwam.

Helaas bevat het album toch echt wel een minpunt. Ik vind I’ll Wait een draak van een nummer, iets wat uit de Boston, Kansas, Journey hoek kan komen. Een hoek waar ik niet dood gevonden wil worden. Het eerstvolgende Van Halen album zou nog veel verder die kant op gaan.

Eindconclusie

Van Halen - 1984 - Singles (discogs.com)

Van Halen – 1984 – Singles

Singles

Het album bracht 4 singles voort.

  • Jump
    (uitgebracht in december 1983)
  • I’ll Wait
    (uitgebracht in april 1984)
  • Panama
    (uitgebracht in juni 1984)
  • Hot For Teacher
    (uitgebracht in oktober 1984)

Video’s

Videoclips speelden een steeds belangrijkere rol in de promotie van singles en albums. Voor Diver Down had de band voor de single (Oh) Pretty Woman een clip gemaakt die door MTV werd verbannen. Er bestaat geen slechte publiciteit, nietwaar? Binnen de band was er niemand, die beter begreep dat video’s bijna van levensbelang waren, dan David Lee Roth.

N.B.:
Voor de single I’ll Wait werd geen video gemaakt.

Van Halen - Jump - Video (hq-music-videos.com)

Van Halen – Jump – Video

Jump

Na de tijd en aandacht die de band aan (Oh) Pretty Woman had besteed, zou de clip voor de eerste single wat simpeler worden, een basic performance video. Maar David Lee Roth wilde meer. Regisseur Lombard: “Dave wanted the performance video intercut with him doing crazy shit, like driving his chopped Merc hot rod and hanging out with midgets and girls in maids’ outfits. So we shot hours of footage.” Lombard stelde een clip samen, zonder de extra’s die Roth al had opgenomen, en presenteerde dit aan Eddie en Alex Van Halen. Twee dagen later werd Lombard ontslagen door de band manager Noel Monk: “You don’t do that – you don’t go behind Dave’s back. Here’s your check, never want to see you again.”.

De video werd middernacht op 1 januari 1984 voor het eerst getoond op MTV en zou later een MTV Award winnen in de categorie Best Stage Performance.

Panama

Toen de band al twee maanden op tournee was werd de Panama video opgenomen op 19, 20 & 21 maart 1984 in Philadelphia. Dit keer zorgde Roth ervoor dat (een deel van) het extra Jump materiaal wel zijn weg vond in de clip. De video bevatte de première van Michael Anthony’s bas in de vorm van een Jack Daniels whiskey fles.

Van Halen - Hot For Teacher - Video (hq-music-videos.com)

Van Halen – Hot For Teacher – Video

Hot For Teacher

De leukste video die Van Halen ooit maakte was Hot For Teacher. In de video wordt de groep mede-gepeeld door jongere versies van henzelf. Ze feesten, pesten, worden gek van seksueel verlangen en hebben lol. Ondertussen wordt het thema van de “hot teacher” helemaal uitgebeeld. Leraressen die als strippers door de klassen paraderen. De video kostte $200.000 en werd op MTV grijs gedraaid.

Maar er was ook kritiek: de beelden van half ontklede vrouwen vielen niet in de smaak bij conservatief rechts Amerika. Ook het pesten van het karakter Waldo werd veroordeeld.

Naar aanleiding van het nummer Darling Nikki op het Prince & The Revolution album Purple Rain werd het Parents Music Resource Center (afgekort PMRC) opgericht. Niet alleen muziek (waaronder de ‘Filthy Fifteen’ lijst) werd het doelwit. Ook videoclips werden veroordeeld. Oprichtster Tipper Gore schreef in de krant, naar aanleiding van Van Halen’s Hot For Teacher video “When my eight-year-old asked me, ‘Why is the teacher taking off her clothes in school,’ I started paying attention to the videos my children watch.”

Toen in september 1985 een Senaat hoorzitting werd gewijd aan muziek teksten, werd ook de Hot For Teacher video getoond. De video werd gestopt tijdens de gitaarsolo van Eddie Van Halen, waarna hier en daar gelach en applaus was te horen.

Van Halen - 1984 - Hoes achterkant (amazon.com)

Van Halen – 1984 – Hoes achterkant

Nummers

Alle nummers geschreven door Eddie Van Halen, Alex Van Halen, Michael Anthony en David Lee Roth, behalve I’ll Wait, geschreven door alle genoemden met Michael McDonald.

  • 1984 (instrumental)
  • Jump
  • Panama
  • Top Jimmy
  • Drop Dead Legs
  • Hot For Teacher
  • I’ll Wait
  • Girl Gone Bad
  • House Of Pain

Muzikanten

  • David Lee Roth – zang
  • Eddie Van Halen – gitaar, keyboards, achtergrondzang
  • Michael Anthony – bas, synth bas op I’ll Wait, achtergrondzang
  • Alex Van Halen – drums
Van Halen - 1984 Tour (reddit.com)

Van Halen – 1984 Tour

1984 Tour

De 1984 Tour ter promotie van het album liep van 18 januari tot en met 16 juli 1984. De band trad maar liefst 100 keer op in de VS en Canada. Het podium kreeg een eigen naam, Metropolis, en bestond uit 175 ton aan apparatuur, die door acht vrachtwagens, vijf bussen en bijna 100 mensen moest worden op- en afgebouwd en worden bestuurd. Het podium bevatte vijf kranen die de meer dan 2000 tellende lampen in hoogte konden verstellen. Destijds de grootste productie die ooit door een rock band was gebruikt. De gemiddelde setlist tijdens de tour was:

Unchained / Hot For Teacher / Alex Van Halen drum solo / On Fire / Runnin’ With The Devil / Little Guitars / Cathedral / House Of Pain / Michael Anthony bass solo / Jamie’s Cryin’ / I’ll Wait / Everybody Wants Some!! / Girl Gone Bad/ 1984 / Jump / Eddie Van Halen guitar solo (inclusief Eruption, Spanish Fly, Little Guitars, Women In Love…, Mean Street) / (Oh) Pretty Woman / Panama / You Really Got Me // Growth / Ain’t Talkin’ ‘Bout Love

Voor de tour werd een wedstrijd georganiseerd onder de titel Lost Weekend with Van Halen. Op MTV beval David Lee Roth de prijsvraag aan met “You won’t know where you are, you won’t know what’s going to happen, and when you come back, you’re not gonna have any memory of it.” Meer dan 1 miljoen aanmeldingen kwamen bij MTV binnen. De winnaar werd met een vriend naar Detroit gevlogen. De band zorgde voor een onvergetelijke ervaring.

Na de tour in de VS volgden eind augustus en begin september nog 5 shows in Europa onder de noemer Monsters of Rock, waar de band onderdeel was van een festival line-up met onder andere AC/DC, Ozzy Osbourne, Gary Moore en Mötley Crue.

Van Halen - Na de tour (imdb.com)

Van Halen – Na de tour

Einde klassieke line-up

In de zomer van 1984 zei Eddie Van Halen tegen Rolling Stone magazine “I’m a musician, Dave’s a rock star”. Het vatte goed samen wat het definitieve einde van de band (zoals deze toen was) zou inluiden. Al ten tijde van het Women And Children First album waren de contouren duidelijk: Roth was de showman en Eddie Van Halen de wat introverte muzikant. Beiden beseften maar al te goed dat de chemie, die er ontegenzeggelijk was, tot indrukwekkende resultaten kon leiden. Het bleek onvoldoende.

Op 28 januari 1985 volgde David Lee Roth het voorbeeld van Eddie Van Halen’s extracurriculaire activiteiten en bracht een EP uit onder de titel Crazy From The Heat, met daarop 4 covers, waaronder California Girls en de Just A gigolo / I Ain’t Got Nobody medley. Die beide nummers werden als single uitgebracht en voorzien van (nu nog steeds klassieke) video’s. Het werd een enorm succes. De EP verkocht meer dan een miljoen exemplaren.

Daarnaast werkte Roth aan een filmscript, ook onder de naam Crazy From The Heat, dat bij CBS leidde tot een $10 miljoen contract. De film kon worden gemaakt. Wat er daarna precies gebeurde is onduidelijk, omdat zowel Roth als Eddie Van Halen niet heel gul waren met de echte waarheid. Beiden waren meesters in het verkopen van hun eigen verhalen. Het schijnt dat de band had afgesproken een jaar rust in te lassen. Voor Roth genoeg tijd om zijn film te maken.

Ondertussen werd er in de pers steeds duidelijker en luider gespeculeerd of Van Halen uit elkaar zou gaan. Het interview van Roth in januari 1985 met Billboard maakte het ook wel makkelijk: “Since my very first days in with the band 11 years ago, I have always had the feeling that one day I would wake up in a cold hotel, all the rooms would be empty and I would be stuck by a phone with a busy signal. From the first day. Nothing has changed.”. Iets later stelde hij echter “We’ll be going back in the studio and start arguing again and we all look forward to that. … We have a lot of respect for each other and get along quite well, actually.”

Halverwege juni kwam de band (Eddie Van Halen?) klaarblijkelijk terug op de afspraak een jaar pauze in te lassen en wilde nieuwe muziek opnemen. Nogmaals, ook dit is niet 100% zeker. Wat wel zeker is, is dat Rolling Stone magazine in juli 1985 meldde dat de band “on permanent hold” was, en een maand later meldde Eddie Van Halen “I’m looking for a new lead singer … it’s weird that it’s over. Twelve years of my life putting up with his bullshit.”

Van Halen - 5150 (spotify.com)

Van Halen – 5150

Van Halen, part II

Al snel werd Sammy Hagar voorgesteld als de nieuwe zanger van Van Halen. Op 24 maart 1986 werd 5150 uitgebracht, een album waarop de synthesizer veel meer ruimte kreeg. Het was zeer succesvol en haalde eerste positie van de albumlijsten, de eerste keer dat een Van Halen album die plaats haalde. Met Why Can’t This Be Love had de band ook een enorme hit. Critici waren minder onder de indruk van het gebodene en vonden de band gewoontjes klinken, maar vooral ook humorloos. De Sammy Hagar periode zou nog 4 albums, waaronder een live album, opleveren. De plaatverkopen liepen weliswaar iets terug, maar de band bleef groot, met name in de VS.

David Lee Roth - Crazy From The Heat & Eat 'Em And Smile (spotify.com)

David Lee Roth – Crazy From The Heat & Eat ‘Em And Smile

David Lee Roth

Al snel stelde David Lee Roth een band samen, waarin onder andere meestergitarist Steve Vai werd opgenomen en bracht op 7 juli 1986 Eat ‘Em And Smile uit.

In alle eerlijkheid is dit album superieur aan het Sammy Hagar Van Halen album. Alleen de opener al, Yankee Rose, een ode aan het Vrijheidsbeeld in New York, heeft alles wat een David Lee Roth nummer moet hebben. En met Steve Vai heeft Roth toch weer een gitaarheld gevonden die de muziek iets extra’s geeft. In 1986 was de winst 100% voor Roth, ook al legde hij het qua verkopen af tegen Van Halen.

Tijdens een persconferentie op 31 oktober 1986 in Toronto kon/wilde Roth zijn ergernis over wat er vanuit het Van Halen kamp (lees Eddie) allemaal werd gezegd, niet meer inhouden.

We’re having a career difference here. We’re having a musical difference. We cried, we hugged and we split and two weeks later I’m reading in Rolling Stone what an asshole I am and how poor little Eddie was forced to spend the last 12 years of his life living a lie. It’s like National Enquirer or something.

I don’t think it’s necessary to make a comparison, I don’t think you have to make a choice, but Van Halen demands it. Van Halen is demanding, for some bizarre, retarded reason, for the audience to make a choice. Well, I’ll rise to the challenge, if we have to have a comparison, then fine. I eat you for breakfast, pal. I eat you and smile.

David Lee Roth, 31-10-1986

Nadat Roth’s film was gepland, het script was geschreven, acteurs waren gecast en zelfs de kleding was gekozen, trok CBS de stekker uit de plannen, vanwege geldproblemen en nieuw management. Roth klaagde CBS vervolgens aan wegens contractbreuk. Het werd in der minne geschikt.

Na de uitgave van zijn vervolgalbums Skyscraper (1988) en A Little Ain’t Enough (1991) zakte Roth’s solo carrière in elkaar, die pas in 2002 weer een beetje zou opleven.

Van Halen & Roth 04-09-1996 (vanhalen.fandom.com)

Van Halen & Roth 04-09-1996

Van Halen en Roth reünie 1996

In 1996 was Van Halen, met Sammy Hagar, bezig met muziek voor de Jan De Bont film Twister. Toen Hagar werd gevraagd een nummer in te zingen voor een verzamelalbum, weigerde hij. De onderlinge verstandhoudingen waren behoorlijk verslechterd over de jaren en in juni 1996 verliet Hagar de band. David Lee Roth werd gevraagd twee nummers mee te spelen (zingen): Can’t Get This Stuff No More en Me Wise Magic, die beiden op Best Of – Volume I werden opgenomen.

Volgens de Van Halen broers werd de uitnodiging aan Roth gezien als de eerste van vele “baby steps” naar een eventueel meer permanente samenwerking. Roth interpreteerde het heel anders. Op 4 september 1996 werd Van Halen gevraagd een prijs uit te reiken (aan Beck) in MTV’s Video Music Awards. Ze kwamen, met David Lee Roth. De zaal was opgetogen. Zou het dan toch? Roth voelde zich zeker van zijn zaak en paradeerde weer als vanouds over het podium. De Van Halen broers hadden er direct genoeg van. Eenmaal het podium af, werd Roth te verstaan gegeven dat er geen enkele sprake was van een reünie en dat eventuele vervolgplannen direct werden ingetrokken. Volgens Eddie Van Halen was Roth respectloos, grof en ongemanierd. Roth voelde zich verraden en gebruikt. Op 2 oktober 1996 publiceerde hij een open brief.

To Whom This May Interest:

You’ve probably heard rumors that Van Halen and I will not be consummating our highly publicized reunion. And since neither Edward, Alex, nor Michael have corroborated or denied the gossip, I would like to go on record with the following: Eddie did it.

It’s no secret, nor am I ashamed of my unabashed rapture at the prospect of resurrecting the original Van Halen. A “couple of songs” was all I knew for sure when Edward and I got together three months ago to write them. At that time, the band tip-toed around me sprinkling sentiments like, “this isn’t a sure thing, Dave; this doesn’t mean anything long term, Dave; we’re still auditioning other singers, Dave.” I was cool. I was happy. I was in the moment.

The next thing I knew, the four of us are doing a surprise walk-on at the MTV Awards. I told Edward at that time that I didn’t think it was a good idea for the band to go to New York half-cocked; and that I didn’t want to imply by our presence that we were “back” if in fact it was just a quickie for old time’s sake.

Well ain’t hindsight always 20/20… Had I asked for something in writing, this wouldn’t have happened. Had I acknowledged the occasional icy grip in my stomach, maybe this wouldn’t have happened. But I didn’t. Like I said–rapture. And, I love these guys. Do I trust them? That question never entered my mind.

Then, a series of events last week led me to discover at about the same time the press did, that the band, along with their manager, had already hired another lead singer, possibly as long as three months ago. I wonder how he felt the night of the MTV Awards. It certainly explains why on that night Edward looked as uncomfortable as a man who just signed a deal with the Devil. I can’t think of a reason Edward would lie to me about being considered for the lead singer when he had already hired someone, and then let me appear on MTV under the impression that there was great likelihood that Van Halen and I were reuniting. As I said, I told him in no uncertain terms that I didn’t want to do the MTV gig as a band unless we were, in fact, a band.

And so I apologize to my fans and my supporters, and to MTV. I was an unwitting participant in this deception. It sickens me that the “reunion” as seen on MTV was nothing more than a publicity stunt. If I am guilty of anything, I’m guilty of denial. I wanted to believe it just as much as anyone else. Those who know me know that trickery was never my style.

David Lee Roth, 02-10-2996

De Best Of – Volume I verzamelaar werd op 22 oktober 1996 uitgebracht. Het bevatte de laatste twee nummers die de klassieke/originele Van Halen bezetting zou uitbrengen. In 2000 probeerden ze het overigens nog een keer, maar die samenwerking duurde kort.

En weer, wie heeft hier nou gelijk? Het is onmogelijk vast te stellen voor buitenstaanders. Weer hebben Van Halen en Roth een totaal andere kijk op de feiten.

Van Halen in 2015 (rollingstone.com)

Van Halen in 2015

Van Halen en Roth reünie 2007

Op 24 januari 2007 publiceerde Billboard magazine dat de Van Halen reünie waar iedereen op zat te wachten er dan toch zou komen. Bassist Michael Anthony werd vervangen door Eddie’s zoon Wolfgang. Het zou nog tot eind 2007 duren voordat de tour door de VS en Canada echt van start ging. De tour was medio 2008 gedaan.

De band ging ook een album maken. Op 7 februari 2012 werd A Different Kind Of Truth uitgebracht, een verrassend sterk album. Het album werd gevolgd door een tour die de band in 2013 ook weer eens buiten de VS zou brengen. Op 31 maart 2015 bracht de band een live album uit, Tokyo Dome Live In Concert en kort daarna werd weer een tournee aangekondigd, dit keer alleen door de VS.

1984 royalties

Na de uitgave van Best Of – Volume I had Van Halen nieuwe afspraken gemaakt over de band royalties en hoe die te verdelen, inclusief die van 1984. Tegen Michael Anthony werd gezegd dat hij bij de band mocht blijven als hij zijn royalties op zou geven, want hij had toch niets bijgedragen (vond Eddie Van Halen). Anthony ging nog akkoord ook. Eind 2002 kwam Roth er achter dat de rest van de band 5 keer zoveel aan royalties ontving als hij. Roth klaagde de band en de platenmaatschappij aan voor niet uitbetaalde gelden, een rechtszaak die hij zou winnen.

Van Halen - Cherubijn Traan (vanhalen1984.com)

Eddie Van Halen – Traan

1984 eerbetoon

Op 6 oktober 2020 overleed Eddie Van Halen, hij was 65 jaar oud. Toen Margo Nahas hoorde van het overlijden was ze verdrietig. Ze pakte een van de originele cherubijn afdrukken, voegde een traan toe en postte het op haar Facebook pagina.

Ter afsluiting

Het verhaal van 1984 is een opwindende opvolging van momenten, meningen, ruzies, maar vooral ook prachtige muziek. Wat is jouw mening? Laat het weten!

Video/Spotify
Bij dit verhaal is een video opgenomen. Klik op de volgende link om deze te zien: Video: 1984 en het einde van de klassieke Van Halen line-up. De A Pop Life afspeellijst op Spotify is ook aangepast.

Complimenten/opmerkingen? Graag!