Inleiding
Na 4 soloalbums bracht Peter Gabriel in 1983 een live album uit, Plays Live, een fantastische verzameling nummers die een dwarsdoorsnede opleverde van zijn voorgaande werk. Het is ook nog eens één van de beste live albums die ik ken.
Peter Gabriel
In augustus 1975 werd bekend dat Peter Gabriel, zanger van Genesis, de band had verlaten. Op 6 september 1975 drukte Melody Maker een persoonlijke brief van Gabriel af in haar publicatie. Gabriel ging in op zijn vertrek, zijn desillusie met de zakelijke kant van de muziek en zijn wens meer tijd met zijn familie door te brengen. Lees alles over zijn vertrek en het laatste album dat hij met Genesis maakte in het artikel In 1974 brengt Genesis het meesterlijke The Lamb Lies Down On Broadway uit.
Na zijn vertrek bij Genesis nam Gabriel tijd voor zichzelf. Hij nam piano en muziek lessen. Maar tegen het eind van 1975 had hij toch al weer 20 demo’s opgenomen. In 1976 werden opnamen gestart van Peter Gabriel’s eerste soloalbum dat in februari 1977 uitkwam. De titel van het album was Peter Gabriel. De single Solsbury Hill, afkomstig van dat album, is een klassieker geworden, die Gabriel tot op de dag van vandaag speelt.
Eind 1977 starten de opnamen voor het tweede album in Nederland. In juni 1978 komt het tweede solo album van Gabriel uit. De titel van het album was Peter Gabriel. In mei 1978 zei Gabriel: “The idea is to do it like a magazine, which will only come out once a year. So it’s the same title, the same lettering in the same place; only the photo is different”. In mei 1980 verscheen het derde Gabriel solo album, onder de titel Peter Gabriel. Het album bevat Intruder, dat het typerende “gated effect” drumgeluid introduceerde. Het zou een groot deel van het jaren (19)80 bepalen. Het album bevatte tevens de singles Games Without Frontiers en Biko. In september 1982 bracht Gabriel zijn vierde solo album uit: Peter Gabriel, waarvan Shock The Monkey hem zijn eerste Amerikaanse hit opleverde. De tournee voor het album duurde bijna een jaar en was de eerste die geld opleverde.
Gabriel had nu vier solo albums uitgebracht, allemaal met dezelfde naam. De albums worden op streaming diensten genummerd (1 t/m 4) of benoemd naar de afbeelding op het album, respectievelijk Car, Scratch, Melt en Security. De ontwikkeling van Gabriel was indrukwekkend te noemen. Hij pionierde met wereldmuziek, Fairlight samplers, synthesizers en ritmes. De muziek werd steeds avontuurlijker. Live was Gabriel een ware attractie, zijn muzikanten waren allen van een uitzonderlijk hoog niveau en de muziek van de albums kreeg op het podium extra dynamiek.
N.B.:
Van de albums Melt en Security werden ook Duitstalige albums uitgebracht.
Plays Live
Op 8 juni 1983 werd het eerste live album van Peter Gabriel uitgebracht. Het was ook het eerste album dat een titel meekreeg (hierna kregen Gabriel albums een reguliere titel) en het was zijn eerste dubbelalbum. Plays Live is samengesteld uit opnamen van vier concerten uit het Amerikaanse deel van de 1982/1983 tournee:
- Braden Auditorium, Illinois State University, Normal, Illinois, 3 december 1982
- Memorial Hall, Kansas City, Kansas, 4 december 1982
- Chick Evans Field House, Northern Illinois University, DeKalb, Illinois, 6 december 1982
- SIU Arena, Southern Illinois University, Carbondale, Illinois, 7 december 1982
Het is niet helemaal duidelijk van welk concert welke nummers op het album zijn beland, met uitzondering van de laatste 4 nummers. Die zijn allen afkomstig van het concert dat werd gegeven op 4 december 1982.
Het album is live, maar Gabriel vond het wel zo eerlijk om aan te geven dat de originele opnamen bewerkt zijn.
Some additional recording took place not a thousand miles away from the home of the artist. The generic term of this process is ‘cheating’. Care has been taken to keep the essence of the gigs intact, including ‘human imperfection’.
Op de website petergabiel.com vertelt Peter Walsh (mixer/co-producer):
Peter had a studio in a stone barn in the grounds of Ashcombe House. We came up with the credit “FIX ‘N’ MIX”. By today’s standards we didn’t actually fix that much, but we wanted to be honest about what we had done.
Peter’s lead vocal needed a few touch-ups. Not because of the performance, more for technical reasons. It’s hard to get the best sound quality out of a vocal when you’re falling backwards into an audience (Lay Your Hands on Me) or hanging upside down from a piece of scaffolding (Shock the Monkey)!
Another reason was to add a little more consistency to the overall sound of the album. The recordings we selected came from different shows, different venues, so we had to replace a few elements here and there to make it sound more like it was all coming from the same performance. We also changed the running order of the show for the album, so I needed to re-record some of Peter’s spoken introductions. It was quite tricky to make them sound authentic and brings back memories of the two of us in the studio, late at night, trying to get the perfect take without bursting into fits of laughter.
Hoes
De hoesfoto is gemaakt door Armando Gallo in december 1982 in het Universal Amphitheatre, Los Angeles.
During the performance of Lay Your Hands On Me, Peter would look into the crowd in a very intense way before throwing himself onto the raised hands of the audience. That was also a rare moment to get the blue of his eyes on camera. And I got it! I was knocked out when I saw the final result on Plays Live.
Recensie
Ik kan me niet meer precies herinneren wat er eerst kwam, Plays Live of de Werchter opnamen van 3 juli 1983. In 1983 speelde Peter Gabriel op het Torhout/Werchter festival in België. De opnamen van het 3 juli 1983 concert werden vlak daarna uitgezonden op de radio. Ik nam het op en was zwaar onder de indruk. Vooral de wijze waarop Gabriel het complete publiek We Do What We’re Told wist te laten zingen, waarbij de ironie klaarblijkelijk compleet aan ze voorbij ging. In ieder geval, mijn interesse in Gabriel’s werk was gewekt. Ik kocht het Plays Live album en was verkocht.
Destijds kende ik Gabriel alleen van zijn Genesis jaren, die goed was vertegenwoordigd in de platenkast van mijn vader. Met de aanschaf van Plays Live kon ik eindelijk wat terugdoen: hem introduceren tot muziek die hij niet kende. Voor mij was Play Live de echte introductie tot Peter Gabriel de solo artiest. Uiteraard kende ik Solsbury Hill, maar de rest was aan mij voorbij gegaan.
Maar vanaf de eerste percussie van de opener The Rhythm Of The Heat is het album een prachtige, vaak ontroerende reis door verschillende muziekstijlen, perfect musicerende topmuzikanten en die schitterende stem van Gabriel. Later hoorde ik uiteraard de studio versie van de nummers, maar vond die vaak wat vlak afgezet tegen de live opnamen. De nadruk ligt op de latere albums, met name Security, maar is een mooie dwarsdoorsnede van 4 solo albums van Gabriel. De uitvoeringen hier zijn vurig, overtuigend en geïnspireerd. Het album klinkt intiem en oprecht.
Daarnaast weet het ook vaak te ontroeren en is het soms ronduit opwindend. De opener is al genoemd. I Have The Touch is een up-tempo nummer met een funky ritme. Na het antiracisme nummer Not One Of Us komt het hoogtepunt op kant A van het oorspronkelijke vinyl, Family Snapshot, waarin Gabriel’s stem enorm kwetsbaar en emotioneel klinkt. Het einde van het nummer is tranentrekkend mooi:
Come back Mum and Dad
You’re growing apart
You know that I’m growing up sad
I need some attention
I shoot into the light
Kant 2 opent dan weer stevig met D.I.Y., een lekker rockend nummer. The Family And The Fishing Net is een ingenieus nummer, met schitterend baswerk en percussie. Intruder is een creepy nummer, dat het geluid van het “gated effect” drumgeluid prima benadert. Het niet eerder uitgebrachte I Go Swimming is alweer een hoogtepunt. Een opwindend nummer dat hier bijna de show steelt.
Maar dan komt plaatkant 3. San Jacinto is ongelooflijk. Het heeft alles wat Peter Gabriel zo bijzonder maakt: intimiteit, ontroering, die prachtige half-schorre stem van Gabriel en mineur akkoorden, direct gevolgd door Solsbury Hill, dat, ook al heb ik het duizenden keren gehoord, gewoon een leuk nummer is. No Self Control is net zo mooi, waarna I Don’t Remember plaatkant 3 afsluit.
Shock The Monkey opent de laatste plaatkant perfect. Een complex nummer, met mooie ritmes en percussie, dat de luidsprekers uitspat. Humdrum is nog een hoogtepunt, met name de melodie in het tweede deel van het nummer is ontroerend. Na een wild On The Air komt het hoogtepunt van het hele album: Biko. Deze uitvoering heeft alles. De tribale drums klinken prachtig diep. De gitaar akkoorden net na de beat gaan door merg en been. De eerste regels hakken er elke keer weer in:
September ’77
Port Elizabeth weather fine
It was business as usual
In police room 619
Het besef dat anti-apartheid strijder Steven Biko op 12 september 1977 na blind geweld het leven liet, grijpt elke keer aan. De intensiteit van het nummer, de uitvoering, brengt de boodschap keihard over, recht in de ziel van de luisteraar. De drums die tegen het einde van het nummer dubbel zo zwaar worden aangezet zorgen voor een onvergetelijke apotheose.
Het behoeft verder geen extra uitleg meer, ik ben weg van dit album. Het is dan ook onderdeel van mijn eerder gepubliceerde beste live albums aller tijden. Dit album is niet alleen van harte aanbevolen, het is essentiële kost voor iedere muziekliefhebber.
Singles
Van het album zijn 3 singles uitgebracht:
- I Don’t Remember
(uitgebracht in juni 1983) - I Go Swimming
(uitgebracht in 1983) - Solsbury Hill
(uitgebracht in augustus 1983)
De I Don’t Remember single versie verschilt van degene op het Plays Live album.
Nummers
Alle nummers geschreven door Peter Gabriel.
- The Rhythm Of The Heat
- I Have The Touch
- Not One Of Us
- Family Snapshot
- D.I.Y.
- The Family And The Fishing Net
- Intruder
- I Go Swimming
- San Jacinto
- Solsbury Hill
- No Self Control
- I Don’t Remember
- Shock The Monkey
- Humdrum
- On The Air
- Biko
In 1985 werd het album uitgebracht op cd, onder de naam Plays Live: Highlights. The Rhythm Of The Heat, Not One Of Us, Intruder en On The Air pasten niet op een enkele disc en waren weggelaten. In 1987 werd het gehele album op (een dubbel) cd uitgebracht.
Muzikanten
- Peter Gabriel – zang, piano, synthesizers
- Jerry Marotta – drums, percussie, achtergrondzang
- Tony Levin – bas, chapman stick, achtergrondzang
- David Rhodes – gitaar, achtergrondzang
- Larry Fast – synthesizers, piano, keyboards
WOMAD
In 1980 was Gabriel een van de oprichters van het World of Music, Arts and Dance, een internationaal kunst festival, dat ’s werelds verschillende vormen van muziek, kunst en dans viert. In 1982 werd het festival voor het eerst georganiseerd. In het eerste jaar maakte het festival zo veel verlies dat Gabriel er financieel aan onder door dreigde te gaan. Zijn oud-bandleden van Genesis boden uitkomst. Een eenmalige reünie werd georganiseerd. De opbrengsten waren voor Gabriel en WOMAD. Het plan lukte: zowel Gabriel als WOMAD waren uit de schulden. Sindsdien wordt het festival jaarlijks georganiseerd. De lijst artiesten die het festival hebben aangedaan is enorm, het samenbrengen van culturen is nog steeds het devies.
Na Plays Live
In 1984 bracht Gabriel de (instrumentale) soundtrack uit voor de film Birdy. In 1985 begonnen de opnamen voor het vijfde studio album, dat in mei 1986 werd uitgebracht. So maakte een wereldster van Gabriel, zeker ook geholpen door de singles Sledgehammer (en de clip), Big Time en het Kate Bush duet Don’t Give Up. In 1988 werkte Gabriel aan filmmuziek voor Martin Scorsese’s film The Last Temptation Of Christ, die in 1989 onder de naam Passion in juni 1989 werd uitgebracht. Een jaar later volgde de verzamelaar Shaking The Tree: Sixteen Golden Greats.
In september 1992 werd het zesde studio album Us uitgebracht, dat in 1994 werd gevolgd door Gabriel’s tweede live album Secret World Live. In 1999 nam Gabriel samen met Genesis een nieuwe versie op van The Carpet Crawlers (afkomstig van Genesis’ The Lamb Lies Down On Broadway), als onderdeel van de Genesis verzamelaar Turn It On Again: The Hits.
In 1997 werd Gabriel gevraagd mee te werken aan de soundtrack voor The Millennium Dome Show, die in 2000 zou worden opgevoerd in Londen. Het resultaat werd in 2000 uitgebracht onder de naam OVO. In 2002 werd de soundtrack voor de film Rabbit-Proof Fence uitgebracht. Tevens in 2002 werd het zevende Gabriel solo album uitgebracht, Up, gevolgd door twee live DVD’s, Growing Up Live (2003) en Still Growing Up: Live & Unwrapped (2005).
In 2008 werkte Gabriel mee aan de soundtrack voor de animatie film WALL-E. In 2010 bracht Gabriel Scratch My Back uit, een album vol covers, in 2011 gevolgd door New Blood, een collectie van opnieuw opgenomen Gabriel nummers, dat in 2013 werd gevold door I’ll Scratch Yours.
In 2016 bracht Gabriel de single I’m Amazing uit. In 2019 werd Rated PG, een verzameling van zijn soundtrack muziek, uitgebracht, nog datzelfde jaar gevolgd door Flotsam And Jetsam, een collectie van B-kantjes, remixen en outtakes.
Al sinds 2002 werkt Gabriel aan zijn volgende project i/o, zijn tiende solo album. In november 2022 kondigde Gabriel i/o The Tour aan, die in het voorhaat van 2023 zou starten. In de tussentijd zijn er al meerdere nummers van het i/o project uitgebracht.
Ter afsluiting
Wat vind jij van Peter Gabriel’s solo werk en van Plays Live in het bijzonder? Laat het weten!
Video/Spotify
Bij dit verhaal is een video opgenomen. Klik op de volgende link om deze te zien: Video: Peter Gabriel Plays Live. De A Pop Life afspeellijst op Spotify is ook aangepast.
3 reacties
Een deel van het publiek in Torhout wist de ironie van Ingram’s experiment in We do what we’re told te pakken en lachend mee te zingen! Eerste keer dat ik Gabriel live zag met U2, Eurythmics, Simple Minds, warren Zevon en Van Morrison, alles voor 35 gulden!
Auteur
Ja, wat een line-up dat jaar. Waanzinnig!
Ik was er ook dat jaar in Werchter. Fantastische line up en een memorabel optreden van Gabriel. Plays live is mijn favoriet.