Inleiding
Na het fantastische debuutalbum The Specials gingen The Specials aan het werk voor album twee. Het zou het laatste album van de originele bezetting blijken te zijn. Het hoogtepunt van 1980?
The Specials
In 1977 richtte componist en keyboard speler Jerry Dammers de groep The Automatics op. Gitarist en zanger Lynval Golding en bassist Horace Panter (aka Sir Horace Gentleman) maakten ook al deel uit van de groep. Al snel trad zanger Terry Hall toe tot de groep, die al snel werd hernoemd naar The Coventry Automatics. Nadat zanger Neville Staple en gitarist Roddy Byers (aka Roddy Radiation) tot de band toetraden werd de band hernoemd naar The Special AKA. The Clash’ Joe Strummer nodigde de band uit als voorprogramma voor The Clash.
Vanaf het begin was antiracisme bepalend voor de groep, die bewust werd samengesteld door zwart en blank samen te laten spelen.
Medio 1979, nadat drummer John Bradbury de klassieke line-up vervolmaakte, richtte Dammers het fameuze 2 Tone Records op, waarop de debuutsingle van The Special AKA werd uitgebracht, het prachtige Gangsters. De band werd hernoemd naar The Specials en dook de studio in. Samen met producer Elvis Costello werd het, inmiddels klassiek geachte, debuut The Specials opgenomen, dat op 19 oktober 1979 werd uitgebracht. Inmiddels was 2 Tone Records toonaangevend geworden voor de ska-revival die het VK in de greep hield. Bands als The Selecter, The Beat, Madness, The Bodysnacthers, Bad Manners en anderen, hadden allen hits en brachten singles en albums uit. Met name Madness, The Beat en The Specials overtuigden ook buiten de singles om.
Op 11 januari 1980 werd de EP Too Much Too Young – The Special A.K.A. Live! uitgebracht, die de toppen van de Engelse hitlijsten behaalde. Inmiddels was ook het Europese continent overstag gegaan, waar met name Madness, de wat vriendelijkere exponent, grote hits scoorde.
The Specials echter waren de grote artistieke motor achter de ska-revival en 2 Tone Records. De politieke opstelling, onderwerpen als racisme, contraceptie en gevangen zitten in je leven, maakten dat de band als controversieel werden beschouwd. Overigens altijd een garantie voor hoge verkoopcijfers.
Na de uitgave van het debuutalbum was de band onafgebroken op tournee geweest, waardoor de band uitgeput was halverwege 1980. Er moest een nieuwe single komen, wat resulteerde in Byers’ Rat Race. Het werd een succes. Drummer Bradbury wilde een solo nummer maken, Sock It To ‘em J.B., dat uiteindelijk werd opgenomen met de complete band (waarna het nummer op het volgende album van The Specials eindigde). Intussen was het tijd geworden voor een opvolger van het fantastische en energieke debuut.
More Specials
Dammers was geboeid geraakt door easy listening en muzak, muziek bedoeld als achtergrondmuziek. Dit werd veroorzaakt door het vele touren, wat betekende dat veel tijd werd doorgebracht in vliegtuigen, liften en hotelkamers en lobby’s. In de band had Jerry Dammers de leiding genomen en probeerde de band in een andere muzikale richting te duwen. Meerdere bandleden waren het niet eens met de nieuwe richting en brachten hun eigen muziek aan. De relaties, die toch al waren verzuurd door het constante touren en de oververmoeidheid, verslechterden.
In de zomer van 1980 ging de band de Horizon Studios in Coventry in om het nieuwe album op te nemen. In tegenstelling tot het debuut werd de band niet live opgenomen, maar werden de nummers opgebouwd in de studio, inclusief overdubs. Tijdens de opnamen werden de overige bandleden moe en geïrriteerd door Dammers’ dominantie. Het werd niet gezelliger in de studio. Naast de (helaas) gebruikelijke drank en drugsproblemen, drukte de relatief grote aanhang van de fascistische National Front onder de fans zwaar op het gemoed van de band. Om het allemaal nog erger te maken was Golding het slachtoffer van een zeer gewelddadige racistische aanval. Nodeloos om te zeggen, maar dit alles verbeterde de sfeer in het geheel niet.
En toch, het resultaat was speciaal, uniek en fantastisch. Doordat alle bandleden bijdroegen aan het album, allen met hun eigen voorkeuren en achtergrond, is het album zeer afwisselend en rijk. Bijna alles komt voorbij, ska, reggae, rockabilly, mariachi, muzak, lounge muziek, northern soul, calypso, jazz en meer.
Het album werd uitgebracht op 4 oktober 1980 en sloeg in als een bom. Het kostte de band fans, maar leverde die ook weer op. De band werd geroemd voor hun durf en visie. De bij vlagen vrolijke muziek staat in schril contrast tot de tekstuele inhoud van de nummers. Het is weinig vrolijk stemmend wat allemaal voorbij komt. De gebruikelijke onderwerpen zijn uitgebreid met een overweldigende nucleaire dreiging. Zelfs de nummers, die niet expliciet gaan over het dreigende einde van de wereld, ademen toch die sfeer uit. Een passende soundtrack bij de doem van het begin van de jaren (19)80.
Hoes
De hoes is in kleur, althans de voorkant van de hoes. Fotograaf Chalkie Davies:
When I went to shoot the cover for More Specials, the band’s second LP, Jerry told me: “I’ll meet you in this odd little bar in Leamington Spa.” We get there, and it’s just the group sitting around having a beer, nothing clever or anything. He comes in and says: “Can you take a bad picture?” I asked what he meant and he said: “You know, an out of focus picture? Like a King Tubby sleeve, a Jamaican sleeve. Make it look real.” So I did.
De achterkant van het album bevat een zwart-wit foto van de band, gekleed in de kenmerkende ‘ska’ pakken. De hoes symboliseert dan ook het gespleten karakter van het album, en de band.
Singles
Er werden twee singles van het album uitgebracht:
- Stereotype
- Do Nothing
Destijds kocht ik de Stereotype single. Ik was helemaal weg van het nummer en vond de nieuwe richting opwindend en interessant.
Ik kocht al snel het album en was er al snel aan verslingerd. Zozeer zelfs dat ik het beter vond dan het debuut. Dat heb ik altijd gevonden en vind dat nog tot op de dag van vandaag. Er zijn in 1980 vele goede albums uitgebracht, maar More Specials is voor mij het hoogtepunt van het jaar. Een van de meest afwisselende, eclectische, originele en vrije albums aller tijden. Van harte aanbevolen!!
Nummers
Nummers geschreven door Jerry Dammers, tenzij anders aangegeven.
Kant A
- Enjoy Yourself (Herb Magidson, Carl Sigman)
- Man at C & A (Jerry Dammers, Terry Hall)
- Hey, Little Rich Girl (Roddy Byers)
- Do Nothing (Lynval Golding)
- Pearl’s Cafe
- Sock It To ‘Em J.B. (Clayton Dunn, Rex Garvin, Pete Holman)
Kant B
- Stereotypes (Jerry Dammers, Neville Staple)
- Stereotype Pt. 2 (Jerry Dammers, Neville Staple)
- Holiday Fortnight (Roddy Byers)
- I Can’t Stand It
- International Jet Set
- Enjoy Yourself (Reprise) (Magidson, Sigman)
Op persingen buiten het Verenigd Koninkrijk en Nederland was het nummer Rat Race (Roddy Byers) opgenomen als tweede nummer van Kant A. De eerste persingen bevatte een gratis single:
- Braggin’ & Tryin’ Not to Lie
- Rude Boys Outa Jail (Version)
Muzikanten
The Specials
- Terry Hall – zang
- Lynval Golding – zang, gitaar
- Neville Staple – zang, percussie
- Jerry Dammers – orgel, piano, keyboards
- Roddy Byers – gitaar
- Horace Panter – bas
- John Bradbury – drums
Met hulp van:
- Rico Rodriguez – trombone
- Dick Cuthell – cornet, hoorn
- Lee Thompson en Paul Heskett – saxofoon
- Rhoda Dakar – zang op I Can’t Stand It
- Belinda (Carlisle), Charlotte (Caffey) en Jane (Wiedlin) – achtergrondzang op Enjoy Yourself (Reprise)
Na More Specials
Na de uitgave van het album ging de band weer op tournee. De onenigheid die al tijdens de album opnamen duidelijk werd, verergerde. In april 1981 nam de band de volgende single op, het indrukwekkende Ghost Town, dat op 12 juni 1981 werd uitgebracht. Op 9 juli 1981 trad de band op in het Engelse pop programma Top Of The Pops. Direct na de opnamen, nog in de kleedkamer, heft de band zich op. De originele line-up zou nooit meer samenwerken.
Hall, Staple en Golding richtten Fun Boy Three op en hadden tussen 1981 en 1983 een aantal hits, zoals Tunnel of Love, Our Lips Are Sealed en It Ain’t What You Do (It’s The Way That You Do It). In 1983 eindigde de groep toen Hall opstapte.
Met een deel van de oude Specials ging Dammers verder onder de oude naam The Special AKA. De band had een aantal hits, maar hield het politieke karakter intact met nummers als The Boiler (over date rape), Racist Friend en de grote internationale hit (Free) Nelson Mandela in 1984. In juni 1984 werd het album In The Studio uitgebracht, waarop ook het uiterst komische What I Like Most About You Is Your Girlfriend is opgenomen.
Hierna werd het stil rond The Specials, The Special AKA en Jerry Dammers. In de jaren (19)90 kwamen sommige bandleden van The Specials bij elkaar en maakten een aantal (inferieure) albums. In 2009 kwam het tot een reünie van de band in de originele bezetting (met uitzondering van Dammers) en ging touren. De shows waren energiek en zeer vermakelijk, waarin de band hongerig en enthousiast overkwam. Sindsdien gaat de band regelmatig op tournee. Door solo-ambities van Staple en Byers en het overlijden van Bradbury in 2015 zijn alleen Golding, Hall en Panter nog overgebleven van de originele line-up. In 2019 maakte de band een nieuw album, Encore.
Ter afsluiting
Wat vind jij van The Specials, en van More Specials in het bijzonder? Laat het weten!
Video/Spotify
Bij dit verhaal is een video opgenomen. Klik op de volgende link om deze te zien: Video: More Specials, het beste album van 1980?. De A Pop Life afspeellijst op Spotify is ook aangepast.