Prince – Paradiso kelder 29 mei 1981
When I brought it to the record company it shocked a lot of people. But they didn’t ask me to go back and change anything, and I’m real grateful. Anyway, I wasn’t being deliberately provocative. I was being deliberately me.
Prince, 1981
Inleiding
Na het voorzichtige debuutalbum For You en het megasucces van het opvolgende tweede album Prince vond Prince dat het tijd was zichzelf te zijn. Het zou de start zijn van een bijna 10 jaar durende periode van puur genie. Het verhaal van Dirty Mind.
Aan dit artikel is een subartikel verbonden onder de titel Prince – Dirty Mind – Recensies, pers & interviews.
Prince – Dirty Mind – Hoes outtakes
Opnamen
Nadat Rick James’ Fire It Up Tour, waar Prince het voorprogramma verzorgde (zie ook het verhaal over het album Prince) op 3 mei 1980 eindigde, ging Prince aan het werk voor het volgende album. In mei en juni 1980 nam hij zijn nummers op in zijn eigen 16-track North Arm Drive Home Studio, in het huis dat hij huurde van eind 1979 tot en met begin 1981.
Zoals Prince later zou zeggen, wilde hij nu eindelijk eens zichzelf zijn. De nummers werden veelal snel en vaak in één sessie opgenomen. Door het gebruik van de thuisstudio en de wijze van werken klonken de nummers meer als demo’s dan als vol geproduceerde nummers.
Dat was niet de enige wijziging ten opzichte van de voorgaande twee albums. Prince had duidelijk goed geluisterd naar new-wave muziek en het had hem geïnspireerd. Met name zijn gitaargeluid was anders en bevatte elementen van het staccato gitaargeluid dat vele (met name Engelse) new-wave bands gebruikten.
Maar er was meer, de muziek was rauwer, explosiever en meer rock georiënteerd, zonder dat het rockmuziek was. De mix van stijlen was opzienbarend en volstrekt onderscheidend. Geen andere plaat klonk zoals de nieuwe muziek van Prince klonk.
Tenslotte, de teksten. Die waren van een geheel ander kaliber dan de teksten die eraan vooraf waren gegaan. Was de seksuele innuendo daar nog wat onschuldig, met Dirty Mind ging Prince ‘all-the-way’. Orale sex, threesomes, incest, ejaculatie.
Het resultaat was een volstrekt uniek werkstuk, dat gegarandeerd weinig radio tijd zou krijgen vanwege de tekstuele inhoud en moeilijk te plaatsen muziek (zeker in het gesegregeerde radio landschap in de VS). Tevens zou het verkoopsucces van het Prince album (ruim 1 miljoen verkochte exemplaren) bij lange na niet geëvenaard worden. Ondanks dat alles, ging Warner Bros. akkoord met de uitgave van Dirty Mind. Een opvallend besluit, maar wel een die getuigde van visie en vertrouwen. Voorlopig leverde het dan misschien minder op, maar het zou Prince ook de tijd geven zichzelf te presenteren als een cross-over artiest die van grote invloed zou kunnen zijn op het muzikale landschap van de net begonnen jaren (19)80.
Prince – Dirty Mind
Dirty Mind
Op 8 oktober 1980 werd het derde studio album van Prince uitgebracht. De hoes kondigde de koerswijziging al duidelijk aan. Een zwart-wit foto van Prince die uitdagend de camera inkijkt en is gekleed in een lange overjas en een slip. Op de jas prijkt een button met de tekst “Rude Boy”, zoals die in die tijd met name in Engeland veelvuldig werden gedragen door aanhangers van de 2 Tone/ska-revival beweging (met als belangrijkste exponenten The Specials, Madness en The Beat). De achterkant van de hoes toont Prince in zwarte jarretels, liggend op bed, voor een muur gevuld met graffiti, die bestaat uit de tracklist. Alleen de hoes was al een declaratie op zichzelf.
Nummers
De muziek paste perfect bij het imago dat werd getoond. Uitdagende, unieke en vergaande nummers, die zowel muzikaal als tekstueel een 180 graden draai betekende van het (onschuldige) Stevie Wonder-esque imago dat Prince had op basis van zijn eerste twee albums. De nummers klonken rauwer, directer, seksueel explicieter en hadden een sterk individualistisch karakter, waarbij de groep niet werd overgeslagen, ook al diende die groep als ondersteuning aan de eigen ik. Is er een betere inleiding op de jaren (19)80 denkbaar?
Alle nummers zijn geschreven door Prince, tenzij anders aangegeven. Het album is geproduceerd door Jamie Starr, de eerste keer dat Prince dit pseudoniem gebruikte.
Prince – Dirty Mind – Hoes achterkant
Dirty Mind
(geschreven door Prince en Dr. Fink)
Het album wordt geopend door een four-on-the-floor disco beat, wat op zichzelf al een statement is. Disco was in die tijd verworden tot het afvalputje van de muziekwereld. Niemand wilde er nog mee geassocieerd worden en Prince opent zijn nieuwe album ermee. De pulserende bas lijkt op een voorbode voor Hi-NRG muziek die een paar jaar later de hitlijsten zou bevolken. De hi-hat volgt snel en lijkt net buiten de beat om te worden bespeeld, net als de snare drum. Het eerdere benoemde gitaargeluid is direct hoorbaar, het typerende staccato new-wave gitaargeluid en spel.
Een fantastische opener, die de luisteraar op het verkeerde been zet én tegelijkertijd voorbereidt op wat er nog gaat komen.
I may not be your kind of man
I may not be your style
But honey all I wanna do
Is just love you for a little whilePrince, 1980
Dirty Mind is het eerste nummer op een Prince album, waarvan de compositie credits worden gedeeld. Dr. Fink had de keyboard hook bedacht tijdens rehearsals.
Op 26 november 1980 werd het nummer uitgebracht als tweede single van het album.
When You Were Mine
Een van de prijsnummers op dit album en in Prince’ oeuvre. Een fantastisch rock nummer met new-wave invloeden (het klinkt een beetje als het jaar eerder uitgebrachte Elvis Costello album Armed Forces). De tekst gaat feitelijk over het einde van een relatie, waarin de hoofdpersoon zijn ex nog meer liefheeft dan hij ooit deed toen ze nog bij elkaar waren. En, was het bij tijd en wijlen een ménage-à-trois?
I never was the kind to make a fuss
When he was there
Sleeping in between the two of usPrince, 1980
Het is één van zijn meest gecoverde nummers. Prince zelf speelde het regelmatig live. Het nummer is eind 1980 uitgebracht als een promo-only single in de VS.
When You Were Mine staat op positie 24 in mijn Prince nummer top 50.
Do It All Night
Bravado en onzekerheid in één liedje. Lekker up-tempo nummer, met heerlijke achtergrondkoortjes, allemaal uitgevoerd door Prince. Het blijft ongelooflijk te bedenken dat het alleen Prince is, terwijl de luisteraar toch echt het gevoel krijgt dat het live wordt gespeeld door een complete band.
Someone over there says
He wants to get to know you
I don’t care cuz I really wanna hold you
And I’m so scared that he might do something
To you that you likePrince, 1980
Gotta Broken Heart Again
Het eerste (en laatste) rustpunt op het album. Deze korte ballad toont Prince die is verlaten en zich eenzaam voelt. Mooi moment van bezinning.
I’ve gotta broken heart again
Cuz I ain’t got no money to spend
You see I spend it all on long distance phone calls
Beggin her to please come homePrince, 1980
Prince – Dirty Mind – De singles
Uptown
(nummer gebouwd rond bas, gecomponeerd door André Cymone, waar hij geen credits voor heeft gekregen).
Een lekker voortpompend nummer, dat qua thematiek veel gemeen heeft met Paisley Park (afkomstig van Around The World In A Day). Het nummer gaat over een utopische plek waarin homofobie, racisme en machogedrag non-existent zijn. Prince ontmoet een vooringenomen dame, die met hem meegat naar Uptown. Aan het eind van het nummer ziet ze haar vooroordelen voor wat ze zijn en is vrij.
Baby didn’t say too much, she said, “Are you gay?”
Kinda took me by suprise, I didn’t know what to do
I just looked her in her eyes and said, “No, are u?”Said to myself, said
“She’s just a crazy, crazy, crazy little mixed up dame
She’s just a victim of society and all its games”Now where I come from we don’t let society tell us how it’s supposed to be
Our clothes, our hair, we don’t care, it’s all about being there…
As soon as we got there good times were rolling
White, Black, Puerto Rican
Everybody just a-freakin’Prince, 1980
Op 10 september 1980 werd het nummer uitgebracht als de eerste single van het album.
De term “Uptown” verwijst naar het populaire district in het zuidwestelijke deel van Minneapolis, Minnesota, gecentreerd rond het Uptown Theater.
Head
Absoluut prijsnummer, expliciet en extreem funky. Het gaat over een vrouw op weg naar het altaar (om te gaan trouwen), maar die met Prince meegaat om vooral veel (orale) sex te hebben. De verhalen over die concerten dat Prince riep “Sing along! Head!” en de verbijstering op de gezichten van de mensen in de zaal zijn legendarisch. Een ongelooflijk sterk funk-nummer en een prototype voor de Minneapolis sound die een paar jaar later de wereld zou veroveren (toen Prince er zelf al lang klaar mee was en andere dingen wilde en deed).
I remember when I met u, baby
U were on your way to be wed
U were such a sexy thing
I loved the way you walked
The things you said
And I was so nonchalant
I didn’t want you to be misled
But I’ve gotta have u, baby
I got to have you in my bed
And you said
“But I’m just a virgin and I’m on my way to be wed
But you’re such a hunk
So full of spunk
I’ll give you HeadPrince, 1980
Het nummer bevat gesproken tekst door van Lisa Coleman, nieuw in Prince’ band. Ze verving Gayle Chapman die de tekst niet wilde uitspreken en er voor koos de band te verlaten.
Eind 1980 werd het nummer als tweede single uitgebracht (alleen op de Filippijnen).
Head staat op positie 5 in mijn Prince nummer top 50.
Sister
Het kon nog explicieter. Met een lengte van slechts 01:33 minuut, had dit nummer een enorme impact. Het handelt over incest. Het blijft onduidelijk of het autobiografisch is of dat het is bedoeld om te schokken. Feit is wel dat Prince dus ook punk kan schrijven en spelen.
My sister never made love to anyone else but me
She’s the reason for my, uh, sexuality
She showed me where it’s supposed to go
A blow job doesn’t mean blow
Incest is everything it’s said to bePrince, 1980
Partyup
(geschreven door Morris Day, maar aan Prince gegeven in ruil voor het oprichten van The Time)
Politiek? Ja, politiek. Gedeeltelijk handelend over de dienstplicht (die president Carter onlangs weer had ingevoerd).
How you gonna make me kill somebody I don’t even know
I don’t wanna die, I just wanna have a bloody good time
All lies / No truth / Is it fair to kill the youth?
You’re gonna have to fight your own damn war
Cuz we don’t wanna fight no morePrince, 1980
Prince noemt dit nummer (en het album?) “revolutionary rock and roll”. En hij heeft gelijk. Een heerlijk nummer met mooie tekst.
Prince – Dirty Mind band
Bijdrage van anderen
Alle muziek en zang uitgevoerd door Prince, met de volgende twee uitzonderingen:
- Lisa Coleman – gesproken tekst en achtergrondzang op Head
- Doctor Fink – synthesizer op Dirty Mind en Head
Extra nummers
Er zijn geen B-kantjes uitgebracht op singles van dit album. Echter, op 29 mei 1981 werd de single Gotta Stop (Messin’ About) uitgebracht in het VK. Als B-kantjes fungeerden Uptown en Head. Gotta Stop (Messin’ About) is een rockabilly-achtig nummer, opgenomen tijdens de Dirty Mind sessies, geschreven en uitgevoerd door Prince.
Prince – Dirty Mind band
Pers en ontvangst
Het album werd unaniem geprezen door de pers. Het album werd onthaald als een ware revelatie. Terecht, want er was geen album dat klonk als Dirty Mind. Uiteraard werd er veel aandacht geschonken aan de seksueel expliciete teksten, maar ook de muziek werd als uniek, innovatief en moedig gestempeld. Het imago van Prince werd omhelsd, androgynie, stoer en toch gevoelig, mannelijk maar niet macho, los van labels, los van conventies, muziek uit het hart van een 22 jarige jongen uit Minneapolis, die in zijn eigen studio een belangrijk werkstuk bij elkaar speelt. Ook al duurt het album slechts 31 minuten, de impact op de muziekwereld en de carrière van Prince was enorm. Zie ook Prince – Dirty Mind – Recensies, pers & interviews.
Prince – Dirty Mind – Gouden plaat
Conclusie
Het zal geen geheim zijn dat ik dit album zeer hoog inschat. Het was destijds een belangrijk album, maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het zeker geen succes was. Het album werd pas goud toen Purple Rain alle verkooprecords verbrak en veel mensen op zoek gingen naar ouder materiaal.
Ondanks het gebrek aan succes gaf het Prince wel richting en vrijheid. Die vrijheid om te doen wat hij wilde, in plaats van wat er van hem werd verwacht, zou Prince gedurende een periode van bijna 10 jaar niet meer loslaten. Elk volgend album werd gevarieerder, gedurfder, genialer en innovatiever. Prince was ontketend en zou via Controversy, 1999, Purple Rain, Around The World In A Day, Parade, Sign O’ The Times tot en met Lovesexy een onnavolgbare reeks aan superieure albums uitbrengen. Dirty Mind was ‘nog maar’ het begin.
Dirty Mind Tour
Dirty Mind Tour
Na de uitgave van het album werd er getoerd door de VS van 4 tot en met 20 december 1980 en van 9 maart tot en met 6 april 1981. De tour bracht Prince ook voor de eerste keer naar Sam’s, de club in Minneapolis die al snel bekend zou staan als First Avenue. De band bestond uit Prince, André Cymone (bas), Dez Dickerson (gitaar), Dr. Fink (keyboards), Lisa Coleman (keyboards) en Bobby Z. (drums). Het gehele Dirty Mind album werd gespeeld tijdens de shows, aangevuld met een aantal nummers van eerdere album, waaronder Why You Wanna Treat Me So Bad?, I Wanna Be Your Lover, Sexy Dancer en Still Waiting. Aan het begin van 1981 werd Gotta Stop (Messin’ About) toegevoegd aan de setlist. Prince trad op in beenwarmers, slip en overjas. Tijdens Head nam Prince de tijd in een langgerekt tussenstuk, waar hij zijn gitaar behandeld als een geliefde. Hij likte, neukte en stootte er lustig op los. Het publiek reageerde extatisch.
Prince – Paradiso 29-05-1981
Europa
Op 29 mei, 2 en 4 juni 1981 zou Prince zijn debuut maken op de Europese podia. Hij speelde in Amsterdam, Londen en Parijs. Het zou daarna 5 jaar duren voordat Prince weer naar Europa zou komen. Het Europese debuut vond plaats in het Amsterdamse Paradiso voor een niet uitverkochte zaal, waar het publiek wat gelaten, of gegeneerd, reageerde op de heftig seksuele show. Wel was voor veel van de aanwezigen (volgens overlevering 30.000 man…) al vrij snel duidelijk dat hier iets heel bijzonders op het podium stond dat een lange en zeer succesvolle carrière tegemoet zou gaan.
Prince – New York / Paris – Bootleg
Recensies
De recensies van de tour waren uiterst positief. Het niveau van wat er werd geboden was extreem hoog en velen waren overtuigd dat ze een ster in de dop hadden gezien (zie ook Prince – Dirty Mind – Recensies, pers & interviews).
Er zijn twee complete concerten in omloop op de illegale markt. De concerten van 21 maart en 4 juni 1981 zijn verkrijgbaar als film en audio. Het zijn prachtige documenten, die aantonen hoe goed Prince en zijn band al waren rond die tijd. Het was slechts de tweede tour, maar het professionalisme straalde er vanaf. De band was strak, goed voorbereid en de show kende een goede opbouw.
Prince – Dirty Mind – Tour passes en buttons
Na Dirty Mind
Na de Europese optredens vertok André Cymone en maakte Prince zich op voor zijn volgende zet: Controversy
Ter afsluiting
Wat vind jij van Dirty Mind? Ook zo goed en/of belangrijk of is dat zwaar overdreven? Laat het weten!
Video/Spotify
Bij dit verhaal is een video opgenomen. Klik op de volgende link om deze te zien: Video: Prince start zijn geniale run met het fantastische Dirty Mind. De A Pop Life afspeellijst op Spotify is ook aangepast.
