Crass – How Does It Feel

Update 18-10-2017: Trots en vereerd door de reactie die Crass mede-oprichter Penny Rimbaud achterliet bij de Engelse vertaling van dit artikel. Zie de reactie sectie onderaan de vertaling.

Yet we do think of them, ice cold and silence
In the snow covered moorlands, stopped by the violence
That you inflicted, you determines, you created, you ordered
It was your decision to have those young boys slaughtered

How does it feel to be the mother of a thousand dead?
Young boys rest now, cold graves in cold earth

© Crass, 1982

Falklandoorlog

Falklandoorlog Kaart

De Falklandeilanden bestaan uit twee grote eilanden (West-Falkland en Oost-Falkland) en honderden andere kleine eilanden. Het klimaat wordt gekenmerkt door lage temperaturen en veel neerslag. Er zijn geen bossen en geen bouwland; 99 procent van het land is weiland, waar schapen op grazen. De eilanden werden in 1592 ontdekt. In 1765 vestigden de Britten er een kolonie. Argentinië eiste de eilanden in 1831 op. Twee jaar later benadrukten de Britten hun eigendomsrecht. Officieel eist Argentinië de eilanden sinds die tijd op.

Op 2 april 1982 besloot de Argentijnse junta (onder leiding van Leopoldo Galtieri) in te spelen op het Argentijnse nationalisme en de Falklandeilanden te bezetten, in de hoop de aandacht af te leiden van de vele ernstige interne problemen. De junta dacht dat het Verenigd Koninkrijk, dat destijds ook zware economische en sociale problemen kende, niet op de bezetting zou reageren.

Dit was allerminst het geval. Margaret Thatcher greep de aanval met beide handen aan, met dezelfde politieke agenda als de Argentijnse junta, in de hoop het land te herenigen en de volgende verkiezingen te kunnen winnen. Een paar dagen na de Argentijnse invasie stuurde het Verenigd Koninkrijk een speciale task force naar de eilanden om deze te heroveren. In juni landden Britse troepen op de Falklandeilanden en de Britten heroverden de eilanden. De oorlog kostte het leven aan 649 Argentijnse en 255 Britse soldaten en liet ruim 2.000 soldaten gewond achter.

De oorlog werd officieel beëindigd op 20 juni 1982, waarbij het Verenigd Koninkrijk als winnaar uit de bus kwam. De Argentijnse dichter Jorge Luis Borges omschreef de oorlog als “a fight between two bald men over a comb”, wat een behoorlijk juiste weergave van de feiten was.

Crass

Crass

In Engeland was Crass, een anarchistische kunst/punk DIY commune/band, al tijden bezig met zeer sterke kritiek op Engeland, Thatcher en het consumisme, nationalisme, etc. Ze hadden in juni van 1982 het album Christ, The Album uitgebracht. In tegenstelling tot wat gebruikelijk was bij Crass, was er veel aandacht besteed aan de (kwaliteit van de) opnamen en de verpakking. Toen het album klaar was, was de Falklandoorlog al onderweg. De oorlog overviel Crass en dat beviel ze niet. Ze zouden dan ook, vanaf dat moment, weer directer reageren op de actualiteiten.

Sheep Farming In The Falklands

De eerste reactie van Crass op de oorlog was een flexi-disc, die, niet onder naam Crass, op diverse wijzen werd gedistribueerd (waaronder het stoppen van de disc in diverse en willekeurige platenhoezen in de Rough Trade platenwinkel). Het nummer is met name gericht op de rol van het leger: “Sheep farming in the Falklands, re-arming in the fucklands, fucking sheep in the homelands, her majesty’s forces are coming”. Niet de meest hoogstaande vorm van kritiek en min of meer grappig bedoeld. Toen de eerste berichten kwamen dat er daadwerkelijk slachtoffers vielen, voelde Crass zich wat opgelaten met de single.

Crass – How Does It Feel

How Does It Feel

Op 16 oktober 1982 bracht Crass de single How Does It Feel uit. De vraag dat in het nummer werd gesteld, was How Does it Feel To Be The Mother Of A Thousand Dead?. De single was opgenomen en gemixed in augustus 1982 in de Southern Studios, Londen. De single was een directe aanval op Margaret Thatcher.

Crass – The Guardian

Toen tijdens Prime Ministers Question Time, de vraag aan Thatcher werd gesteld of ze het nummer had gehoord, zette dat een aantal acties in werking. De Conservative Party probeerde terug te vechten door de band aan te klagen (zie krantenknipsel uit The Guardian).

Robin Eggar was een columnist voor Daily Mirror en schreef:

“Rock music is often used by the young to voice their protests. However distasteful the Sex Pistols appeared to be in 1977, their songs were a chilling warning of the coming recession. But anarchist band Crass have gone too far. They released last week the most revolting and unnecessary record I have ever heard. ‘How Does It Feel To Be The Mother of 1,000 Dead?’ is a vicious and obscene attack on Margaret Thatcher’s motives for engaging in the Falklands war. It bears little relation to reality. Retailing at only 75p it has already sold more than 28,000 copies”.

Het toeval wil dat Robin Eggar’s broer, Timothy Eggar, een Tory parlementslid was. Op de radio ging hij in debat met twee leden van Crass. Het ‘debat’ werd niet in zijn voordeel beslist….

Uiteindelijk reageerde de Openbaar Aanklager: “I have considered the record to which my Hon. Friend refers and have decided that its publication does not amount to a contravention of section 2”. Daarop stopte de Conservative Party alle legale acties tegen Crass.

Crass – To Be The Mother Of 1000 Dead

Nummers

Crass – Thatchergate

Thatchergate

Maar hier hield het nog niet op met Crass en de Falkland oorlog. De band was in het bezit van behoorlijk wat geheime informatie, vanwege een contact in het leger die in de Falkland oorlog diende. In 1983 fabriceerde Crass, op basis van beschikbare opnamen, een ‘geheim’ telefoongesprek tussen Thatcher en (VS) President Reagan. Ze hadden het over het zinken van het Argentijse schip Belgrano en de raketaanval op het Britse schip HMS Sheffield. Het hogere doel achter de opnamen was om Thatcher niet herkozen te laten worden.

Crass – Thatchergate Amerikaanse pers

Toen de opnamen klaar waren werd de tape anoniem in Europa verspreid. Het duurde even voordat het verhaal werd opgepikt. Het doel was echter al achterhaald: de verkiezingen waren inmiddels achter de rug en Thatcher was herkozen. Ongeveer zes maanden na het verspreiden van de opnamen werd vanuit het State Department van de VS aangekondigd dat zij in het bezit waren gekomen van KGB (Sovjet Unie’s beruchte geheime dienst) opnamen die waren “produced to destroy democracy as we know it”. Tot de stomme verbazing van Crass, bleek al snel dat het om de Crass opnamen ging. Klaarblijkelijk waren de opnamen zo goed gelukt, dat niet alleen de Amerikanen, maar ook de KGB en MI6 (Britse geheime dienst) overtuigd waren van een internationaal complot. De Engelse krant The Observer ging op onderzoek uit en probeerde het, na een tijdje, bij Crass. Na onderhandelingen met de krant ging Crass akkoord met het toegeven dat zij achter de opnamen zaten, onder voorwaarde dat de krant alle details die Crass bezat over de HMS Sheffield (die willens en wetens zou zijn opgeofferd) zou publiceren. De krant hield woord.

Ter afsluiting

Over Crass zal later, in volgende artikelen, nog meer volgen. Voor nu: Crass had wel degelijk invloed en werd, soms tot verbazing van Crass zelf, serieuzer genomen dan voor mogelijk werd gehouden.

Ken jij Crass of deze single? Laat het weten!