Inleiding
In 1972 bracht Roxy Music hun titelloze debuutalbum uit. Het was het begin van een boeiende, afwisselende en zowel artistiek als commercieel geslaagde carrière. Al vroeg werd de bijzondere mix tussen art en rock opgemerkt en gewaardeerd.
Roxy Music
De eerste contouren van wat Roxy Music zou worden werden geschetst in november 1970, toen Andy Mackay, saxofoon- en hobo-speler, reageerde op een advertentie voor een keyboard speler. Mackay bezat een VCS3 Synthesizer, waar hij niet veel mee kon, maar een vriend van hem wel: Brian Eno. Eno kwam als technisch adviseur mee, maar werd al snel onderdeel van de groep als keyboard speler en tape operator.
De advertentie was geplaatst door zanger, schrijver en piano speler Bryan Ferry, die samen werkte met een bevriende bassist. Nadat Ferry was afgewezen als zanger voor King Crimson, besloot Ferry zijn eigen geluk te proberen. Na de toevoeging van een drummer en gitarist, werd de naam van de groep door Mackay en Ferry vastgesteld op Roxy. Toen duidelijk werd dat er al een Amerikaanse groep bestond met die naam werd Roxy veranderd naar Roxy Music.
Begin 1971 begon de groep op te treden en demo’s op te nemen. Na het vertrek van de drummer werd een advertentie opgezet: “wonder drummer wanted for an avant rock group”. In juni 1971 trad drummer Paul Thompson toe tot de band. Ook de eerste gitarist stapte op en in oktober 1971 zocht de band naar “The Perfect Guitarist”. Tijdens de audities kwam ook Phil Manzanera voorbij. De voorkeur ging uit naar een andere gitarist, maar Manzanera paste goed bij de groep. Toen de nieuwe gitarist begin 1972 opstapte, nam Manzanera zijn rol over en op 14 februari 1972 was de klassieke samenstelling van Roxy Music compleet.
In de tussentijd had Roxy Music enthousiaste medestanders aangetrokken. Er verschenen artikelen in de pers en de groep nam BBC radio sessies voor de legendarische DJ John Peel op. Roxy Music werd rond deze periode opgenomen door E’G. Management (die ook management voor King Crimson deden).
Roxy Music, het debuutalbum
E’G. Management betaalde de kosten voor de opnamen van het eerste Roxy Music album, die plaatsvonden van 14 tot en met 29 maart 1972 in de Command Studios in London. Totale kosten: £ 5.000. King Crimson tekstschrijver Peter Sinfield werd ingehuurd als producer voor de album. Van 3 tot en met 7 april werd het album gemixed. Het gehele pakket, inclusief hoes, was klaar, maar er was nog geen platenmaatschappij die had toegehapt. Binnen Island Records was er interesse, behalve van eigenaar Chris Blackwell. Toen hij een paar dagen toevallig de hoes zag, werd hij enthousiast: “Looks great! Have we got them signed yet?”. Een paar dagen later had de band een contract en werd de uitgavedatum voor het album vastgesteld op 16 juni 1972.
Vlak na de opnamen van het album verliet bassist Graham Simpson de band, om vervangen te worden door Rik Kenton. Het was het begin van een traditie: Roxy Music versleet bassisten als Spinal Tap drummers versleet. Geen enkele bassist zou ooit tot de kern van de groep behoren.
Hoes
De hoes van het Roxy Music album was baanbrekend. Niet eerder was een hoes zo camp, glamoureus en theatraal. Het is de eerste hoes in een reeks van 5 opvolgende opzienbarende hoezen, waarop vrouwen een verleidelijke, afstandelijke en prikkelende rol zouden spelen. Vaak bleken de dames een vriendin van Ferry te zijn geweest (tijdens de foto shoots).
In het geval van het Roxy Music album was het concept bedacht en ontworpen door Bryan Ferry, uitgewerkt door fotograaf Karl Stoecker en model Kari-Ann Muller. Op de hoes wordt ook Antony Price genoemd (Clothes, Make-up & Hair), die voor de opvolgende albums samen met Ferry de hoezen zou verzorgen.
Het feit dat de hoes een zogenaamde klaphoes was, was op zich niet nieuw, maar dat een nieuwe nog onbekende band zich op deze wijze presenteerde was niet eerder gedaan. Ook de foto’s van de bandleden aan de binnenkant van de hoes waren anders en nieuw: flamboyante mannen met kuiven, goud en dierenprints verraadden een verzorgde band met smaak en elegantie. Zoals Ferry het later zou zeggen: “Other bands wanted to wreck hotel rooms; Roxy Music wanted to redecorate them”.
De hoes bevatte ook zogenaamde liner notes, geschreven door vriend Simon Puxley.
Liner notes
piccadilly, 1972: taking a turn off main-street, away from cacophony and real-life relics, & into the outer spaces myriad faces & sweet deafening sounds of rock’n’roll. And inner space … the mind loses its bearings. what’s the date again? (it’s so dark in here) 1962? or twenty years on?
is this a recording session or a cocktail party? … on the rocks, please … where’s the icebox? … oh! now! that is … so cool … (there’d been rumours, of course, nothing certain, but the suggestion of truth).
musicians lie rigid-&-fluid n a mannerist canvas of hard-edged black-leather glintings, red-satin slashes, smokey surrounding gloom…
…listening to the music re-sounding, cutting the air like it was glass, rock’n’roll juggernauted into demonic electronic supersonic mo-mo-momentum – by a panoplic machine-pile, hifi or scifi who can tell? Wailing old-time sax, velvet/viscous, vibrato/vicious or ensemble jamming (& more) … synthesised to whirls and whorls of hardrock sound … mixed/fixed/sifted/lifted to driving, high-flying chunks & vorticles of pure electronic wow – gyrating, parabolic, tantalising (oh notes could not spell out the score).
…fantasising: phantomising: echoes of magic-golden moments become real presences … dreamworld & realworld loaded with images (of a style & time & world of – celluloid artefacts? heart-rending hardfacts?). Monaural and aureate fragments sea-changed & refined to pan, span the limits of sensation … leaves of gold, crossing thresholds & hearts. Saturday nite at the Roxy the Mecca the Ritz – your fantasies realized … & are they still? & is this the end? (or the beginning?) &, so help me, so many questions? & are the answers naked to the eye – or ear? or are they undercover?
SIMON PUXLEY
Virginia Plain
Island Records vroeg de band om een single om het Roxy Music album te promoten. Het was voor iedereen duidelijk dat het album geen single waardige nummers bevatte, dus checkte de band van 10 to 12 juli weer in bij de Common Studios om een single op te nemen. Er werden twee nieuwe nummers opgenomen: Virginia Plain en het door Andy Mackay geschreven The Numberer. Een week later werden beide nummers gemixed en op 4 augustus 1972 uitgebracht als de eerste Roxy Music single.
Virginia Plain was behoorlijk succesvol een leverde de band een eerste bezoek aan het Engelse popprogramma Top Of The Pops op (24 augustus 1972). Mede dankzij het succes van de single (nummer 4 in de Engelse hitlijsten), trok de verkoop van het album ook weer aan.
Ontvangst
Het album werd zeer goed ontvangen door met name de Engelse pers. Maar ook de Nederlandse pers liet zich niet onbetuigd. Roxy Music kreeg relatief veel aandacht voor een volstrekt onbekende band. De Nederlandse pers was wat wisselvalliger in haar beoordeling, maar toch overwegend positief. Opvallend dat de Amerikaanse pers Roxy Music initieel links liet liggen.
Hieronder zijn de belangrijkste opmerkingen uit de Engelse en Nederlandse recensies opgenomen (inclusief een later geschreven Amerikaanse beoordeling). Voor een ieder die de gehele recensies wil lezen, zie het subartikel Roxy Music – Debuutalbum – De recensies.
But take it from me: Roxy Music can bring pictures to your head like no-one else and they’ve only just begun.
(Richard Williams, Melody Maker, 24 juni 1972)Altogether, this is the finest album I’ve heard this year and the best ‘first’ I can EVER remember.
(Tony Tyler, New Musical Express, 24 juni 1972)Right now, though, it’s decorated with enough weird hooks to earn an A for side one.
(Robert Christgau, 1972)Blijft over enig gehannes met recorders, tegen de toon aanzingen, een enkele fascinerende kompositie (Ladytron) en een uitstekende drummer.
(Trouw, 18 augustus 1972)Voor een nieuwe groep maken ze een geluid dat staat als een huis.
(Het Parool, 23 september 1972)Een waanzinnig romig geheel dat je steeds beter bevalt naarmate het gewenningsproces vordert.
(Limburgsch Dagblad, 23 september 1972)Roxy Music brengt het begrip “pop-art” terug in popmuziek.
(Algemeen Dagblad, 7 oktober 1972)
Recensie
Zoals eerder vermeld in het artikel over Stranded was mijn vader een groot liefhebber van Roxy Music. Hij had alle albums tot en met Viva! Roxy Music. Ik heb de hoezen uitgepluisd en kon uren staren naar de foto’s. Met name Eno was fascinerend.
De liefde voor Roxy Music begon voor mij met Viva! Roxy Music, bij mijn weten het eerste dat ik van de band hoorde. Later begon ik terug te gaan in de geschiedenis van de groep, waar Stranded al snel mijn favoriete studio album werd. Roxy Music en For Your Pleasure ben ik pas later gaan waarderen.
Met name Roxy Music is in eerste instantie een wat moeilijk album. Vreemde collages, nummers die bestaan uit medley achtige opbouw en een wat blikkerig geluid. Maar de nummers zelf zijn vaak fantastisch, spannend en uniek. En, het album bevat Chance Meeting, één van mijn favoriete nummers van Roxy Music. Daarnaast bevat het album met Re-Make/Re-Model, Ladytron en If There Is Something klassiek Roxy Music materiaal.
De combinatie van avant-garde en rock werkt prima, ook binnen nummers als 2HB (heeft The Who hiernaar geluisterd voor Won’t Get Fooled Again?). Maar ook de ‘samengestelde’ nummers als The Bob (Medley) en Sea Breezes werken prima. De enige misser, die overigens door veel recensenten als een hoogtepunt werd gezien, is Would You Believe?, naar mijn bescheiden mening.
En dan is er natuurlijk nog Virginia Plain, wat een nummer is dat! Totaal anders dan het album, betekende het nummer niet alleen de doorbraak voor Roxy Music, maar toonde het ook aan dat Bryan Ferry het zeldzame talent bezat catchy nummers te schrijven en dit te koppelen aan art-rock en experiment. Een indrukwekkende single, die al snel aantoonde dat Roxy Music echt iets bijzonders was (en zou worden).
Zoals al gemeld, is het geluid wat blikkerig. De productie zou op volgende albums veel meer recht doen aan de groep. Ook Bryan Ferry zelf was deze mening toegedaan en begon voor zijn solo singles heropgenomen versies van Re-Make/Re-Model, 2HB, Chance Meeting en Sea Breezes als B-kantjes uit te brengen. De heropgenomen nummers kwamen uiteindelijk alle vier terecht op Bryan Ferry’s derde solo album, Let’s Stick Together uit 1976.
Nummers
Alle nummers geschreven door Bryan Ferry.
- Re-Make/Re-Model
- Ladytron
- If There Is Something
- 2HB
- The Bob (Medley)
- Chance Meeting
- Would You Believe?
- Sea Breezes
- Bitters End
De Amerikaanse versie bevatte ook Virginia Plain, dat tussen de nummers If There Is Something en 2HB werd geplaatst.
In maart 2018 werd een Super Deluxe versie van Roxy Music uitgebracht, met veel onuitgebracht materiaal uit de betreffende periode uit 1972, waaronder demo’s, radio en live opnamen. De uitgave bevatte ook een DVD met zeldzaam beeldmateriaal. De set werd afgemaakt met een luxe boek, met extra informatie, terugblikken en vele foto’s. Een prachtige uitgave.
Muzikanten
- Bryan Ferry – zang, piano, Hohner Pianet, Mellotron
- Brian Eno – VCS3 synthesizer, tape effecten, achtergrondzang
- Andy Mackay – hobo, saxofoon, achtergrondzang
- Phil Manzanera – gitaar
- Paul Thompson – drums
- Graham Simpson – bas
- Rik Kenton – bas op Virginia Plain
Afwijzing?
Begin april 2021 kwam een foto online op verschillende social media kanalen van een brief aan Mr. B. Ferry, gedateerd 30 juni 1971. Het was een afwijzing van platenmaatschappij Polydor, waarin kritiek werd geleverd op een demo tape. De brief kwam echt over, maar bleek een 1 april grap te zijn. Britse schrijver en Roxy Music fan Tony Barrell maakte in mei 2021 bekend dat hij de brief had gemaakt en dat deze ‘viral’ ging nadat voormalig Talking Heads/Tom Tom Club drummer Chris Frantz de brief via zijn Twitter account deelde.
Het vervolg
Roxy Music zou een uiterst succesvolle carrière hebben met singles en albums (For Your Pleasure, Stranded, Country Life, Siren) die steeds beter verkochten. Totdat de band in 1976 er tijdelijk mee stopte, na de uitgave van het fantastische Viva! Roxy Music. Na de pauze verlegde de groep de muzikale koers en maakte met de albums Manifesto, Flesh + Blood en Avalon prachtige, geraffineerde pop, die de groep nog veel populairder zou maken als in de in initiële artistieke run van 1972 tot en met 1976.
De invloed van Roxy Music op de popmuziek is van onschatbare waarde geweest, variërend van genres als disco tot punk en new wave tot synthpop. In 2019 werd Roxy Music opgenomen in de Rock And Roll Hall Of Fame. In 2022 werd bekend gemaakt dat Roxy Music weer bij elkaar zou komen voor een minitour door de VS en het VK in de herfst van dat jaar.
Meer over Roxy Music in de artikelen over Stranded, Viva! Roxy Music en overige toekomstige artikelen.
Ter afsluiting
The album is really kind of a tracer as to where we could go. There are lots of different directions there, and deliberately so, because we never really did want to have one recognisable sound. Being elusive is one of the things we quite like, and being as varied as possible.
Bryan Ferry
Wat is jouw mening over Roxy Music de band en Roxy Music het album? Laat het weten, het wordt enorm gewaardeerd!
Video/Spotify
Bij dit verhaal is een video opgenomen. Klik op de volgende link om deze te zien: Video: In 1972 geeft Roxy Music het eerste visitekaartje af. De A Pop Life afspeellijst op Spotify is ook aangepast.